"برهم صالح"، رئیس جمهور عراق 17 مارس گذشته "عدنان الزرفی" را مامور به تشکیل کابینه جدید این کشور کرده بود. برخی گروه‌های عراقی با این انتخاب مخالفت کرده و عزم خود را برای معرفی نخست وزیر جدید به کار گرفتند.
سرانجام نیز "عدنان الزرفی" مجبور به انصراف از ماموریت خود در تشکیل کابینه جدید عراق شد.
سوال اول این است که چه کسانی با نخست وزیری عدنان الزرفی مخالف بوده و علت اصلی مخالفت چه بود؟ ائتلاف الفتح به ریاست "هادی العامری" و ائتلاف دولت قانون به ریاست "نوری المالکی" در زمره مهمترین گروه‌های مخالف عدنان الزرفی بودند.
علت مخالفت ارتباط چندانی با موقعیت و جایگاه سیاسی الزرفی نداشت بلکه نحوه معرفی وی توسط "برهم صالح" دلیل اصلی این مخالفت بود.
از نظر گروه‌های شیعی، نخست وزیر عراق باید از سوی فراکسیون بزرگتر پارلمانی انتخاب شود، اما رئیس جمهور با معرفی "عدنان الزرفی" بدون تشکیل فراکسیون بزرگتر، قانون اساسی را نقض کرده است.
سوال دیگر این است که پیامد استعفای الزرفی و معرفی "مصطفی الکاظمی" به عنوان نخست وزیر مکلف به تشکیل کابینه چیست؟ به نظر می رسد مهمترین پیامد استعفای الزرفی، انسجام گروه‌های سیاسی در عراق است چرا که معرفی الزرفی نتیجه عدم انسجام میان گروه‌های شیعی عراق بود.
در عراق، رئیس جمهور باید از میان کردها، نخست وزیر باید از میان شیعیان و رئیس پارلمان باید از میان اهل سنت باشد.
گروه‌های شیعی عراق به خصوص در ده روز اخیر تلاش کردند با درک شرایط در جهت انسجام گام بردارند.
بر این اساس، در حالی که ائتلاف سائرون به رهبری "مقتدی صدر" و تا حدودی نیز جریان حکمت ملی به رهبری "عمار الحکیم" از معرفی عدنان الزرفی حمایت کرده بودند، در نهایت با ائتلاف الفتح و دولت قانون همراه شده و بر نخست وزیری مصطفی الکاظمی اجماع کردند.
"حیدر العبادی"، رهبر ائتلاف النصر که عدنان الزرفی، ریاست فراکسیون النصر را در پارلمان بر عهده دارد، مهمترین حامی الزرفی بود، اما حتی العبادی نیز با دیگر گروه‌های شیعی برای معرفی مصطفی الکاظمی همراه شد.
پیامد دیگر استعفای الزرفی این است که شانس تشکیل کابینه و پایان بن بست سیاسی در عراق نیز افزایش یافته است.
اجماع بر نخست وزیری الکاظمی صرفاً شامل گروه‌های شیعی عراق نیست بلکه گروه‌های کُرد و اهل سنّت عراق نیز به الزفی اعلام کردند از نخست وزیری وی حمایت نمی کنند. بنابراین، الزرفی عملاً شانس تشکیل کابینه را از دست داد. نکته مهم این است که "محمد توفیق علاوی" در پارلمان حاضر و متوجه شد که شانسی برای نخست وزیری در عراق ندارد، اما عدنان الزرفی حتی پیش از اینکه در پارلمان حاضر شود از سمت خود استعفا داد.
با حمایت گروه‌های هفت گانه شیعی (شامل الفتح، سائرون، دولت قانون، حکمت ملی، حزب الفضیله به ریاست "محمد الیعقوبی" و ائتلاف العقد به ریاست "فالح الفیاض" و همچنین ائتلاف النصر)، کردها و ائتلاف قوی العراقیه به رهبری "محمد الحلبوسی"، رئیس پارلمان، از نخست وزیر مصطفی الکاظمی، عراق در آستانه اجماع سیاسی و پایان دادن به بن بست سیاسی بیش از 4 ماهه قرار گرفته است.
مصطفی الکاظمی 53 ساله به هیچ حزب سیاسی وابستگی ندارد. وی ژوئن 2016 پست ریاست سازمان اطلاعات عراق را برعهده گرفت و هنوز هم سکان این سازمان را به دست دارد. اکنون الکاظمی یک ماه برای تشکیل کابینه جدید عراق فرصت دارد، اما به نظر می رسد که گروه‌های عراقی در فرآیند تشکیل کابینه با الکاظمی همراهی کنند.
نویسنده:سيد رضی عمادی
138/117
بیشتربخوانید:
توافق گروه‌های شیعی عراق و کاهش شانس الزرفی
الکاظمی: مطالبات مردم عراق را در اولویت قرار می دهم
"مصطفی الکاظمی" مامورتشکیل کابینه عراق شد
«مصطفی الکاظمی» مأمور تشکیل دولت انتقالی عراق می‌شود
