سرآغاز اعتراضات، تظاهرات روز چهارشنبه ساکنان شهر "عطبره" Atbara در شمال سودان بود که به دلیل مواجه شدن با گرانی و کمبود نان به خیابان‌ها آمدند.
اما دامنه این اعتراض، که با انگیزه اقتصادی شروع شد، به دیگر شهرهای سودان و نیز به مطالبات سیاسی مردم این کشور گسترش یافت و در ادامه با سرکوب نیروهای نظامی و امنیتی رو به رو شد؛ به طوری که تاکنون بیش از 20 کشته برجا گذاشته است.
سودان مدت‌هاست با بحران اقتصادی شدید رو به رو است.
دو تکه شدن سودان و قرار گرفتن منابع نفتی در بخش جدا شده سودان جنوبی و نیز ناآرامی‌های داخلی و سیاست‌های اقتصادی نادرست دولت، سبب افزایش تورم و رسیدن آن به بیش از 60 درصد در سودان شده است. بیکاری، فقر و فساد مالی دولتی از دیگر مشکلات جدی شهروندان این کشور است.
اگر چه بهانه اعتراضات کنونی، تشدید معضلات اقتصادی در سودان است اما مطالبات سیاسی شهروندان این کشور و احزاب سودان را نیز نباید از نظر دور داشت.
در واقع اعتراضات زمانی در سودان آغاز شد که «الصادق المهدی» نخست وزیر سابق سودان و رئیس ائتلاف «نداء سودان» که ازمخالفان البشیر است هفته گذشته از لندن به خارطوم بازگشت و در جمع طرفداران خود از تلاش برای تغییر دموکراتیک و انتقال مسالمت آمیز قدرت در سودان سخن گفت. سخنان وی در شرایطی است که طی ماه های اخیر دولت سودان و طرفداران عمر البشیر تلاش هایی را برای تغییر قانون اساسی این کشور در راستای فراهم کردن بستر قانونی برای باقی ماندن وی در قدرت آغاز کرده اند.
الصادق المهدی در این زمینه می گوید: انتخابات وسیله‌ای مناسب برای حکومت داری واقعی است، اما باید کمیسیون مستقل ملی به موجب قانون و ضوابط انتخابات را سازماندهی کند.
مشارکت سودان در ائتلاف سعودی در جنگ یمن، موضوع دیگری است که خشم بسیاری از شهروندان سودانی را برانگیخته است.
عمرالبشیر که به سودای دریافت کمک مالی از عربستان، بهبود روابط با آمریکا و لغو تحریم‌های سیاسی و اقتصادی واشنگتن علیه خارطوم به جنگ یمن پیوست، با انتقاد بسیاری از شهروندان و احزاب سودان مواجه است.
بسیاری از سیاستمداران و احزاب سودان معتقدند حضور در جنگ یمن، هزینه سنگین برای این کشور داشته است؛ ضمن این که سودان با این اقدام، بی طرفی خود را که همواره خط مشی این کشور بوده است، نقض کرده است.
«عبدالباری عطوان» روزنامه نگار عرب با اشاره به این که معادلات عمرالبشیر برای رسیدن به اهداف خود غلط از آب در آمده است، می گوید: وقتی البشیر به ائتلاف سعودی- اماراتی در جنگ با یمن پیوست، به دنبال آن بود که ضمن لغو تحریم های اقتصادی و سیاسی آمریکا، کمک‌های میلیارد دلاری از ریاض و ابوظبی دریافت کند و از بحران اقتصادی رهایی یابد اما به هیچ یک از اهدافش نرسید.
عمرالبشیر طی سال‌ها حکومت خود همواره برای حفظ قدرت، میان محورهای مختلف عربی، آفریقایی و حتی غربی تغییر موضع داده است.
اما اکنون وی از سویی با خشم مردمی رو به‌رو است که غم نان دارند و از سوی دیگر میان همپیمانان خود تنها مانده است.
در این میان مداخلات خارجی، اوضاع در سودان را وخیم تر کرده است.
در چنین شرایطی به نظر می رسد رییس جمهوری سودان باید میان تن دادن به خواسته های مردم یا تحمل پیامدهای تشدید اعتراضات و نا آرامی ها در این کشور و حتی احتمال سرنگونی اش، به انتخابی تاریخی دست بزند.138/120
نویسنده: آتوسا دینیاریان
بیشتربخوانید:
رأی الیوم: ناآرامی در شهرهای سودان؛ علل و پیامدهای آن
درخواست حزب امت سودان برای برگزاری انتخابات در این کشور
