پلیس ارمنستان روز سه‌شنبه (سوم آوریل) 200 تن از معترض را در جریان تظاهرات علیه نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در ایروان بازداشت و زندانی کرده است. مخالفان دولت ارمنستان که بر اساس آخرین انتخابات مجلس ملی این کشور کمتر از حامیان دولت نیکول پاشینیان هستند، به منظور نشان دادن مخالفت با سیاست های دولت حاکم بر ارمنستان، از روز شنبه گذشته همچنان به برگزاری تظااهرات ضد دولتی مشغول بوده اند.
در سال 2021، مردم ارمنستان چندین تظاهرات ضد دولتی برگزار کرده اند. اما با سپری شدن زمان، به نظر می رسد اعتراض های مردم ارمنستان در سال 2022 از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. این اعتراض های پی در پی مخالفان نشان می دهد که ارمنستان درشرایط ویژه ای در مذاکره با جمهوری آذربایجان قرار گرفته است و هر گونه لغزشی از سوی مقام های ارمنستان، می تواند تاریخ و سیاست های حاکم بر این کشور را برای همیشه در مسیر دیگری قرار دهد. مخالفان دولت ارمنستان مدعی هستند که نخست وزیر این کشور در پی مصالحه با جمهوری آذربایجان درباره منطقه قره باغ کوهستانی است. در واقع مخالفان دولت ارمنستان تلاش می کنند پاشینیان را از امضای هرگونه سندی که به واگذاری منطقه قره باغ کوهستانی به جمهوری آذربایجان منجر شود، منع کنند. بدیهی است که این خواسته مخالفان دولت پاشینیان با روح توافقنامه های امضا شده میان سران باکو و ایروان با میانجیگری ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، مغایرت دارد. ضمن آن که سران جمهوری آذربایجان و ارمنستان به منظور مستحکم کردن اسناد دوجانبه صلح، اخیرا مفاد توافقنامه های دوجانبه را در حضور رئیس شورای اروپا نیز مورد تاکید قرار داده اند. در طول بیش تر از یک سال گذشته، احزاب مخالف در ارمنستان با برپایی تظاهرات همواره خواستار استعفای نیکول پاشینیان بوده اند. احزاب مخالف دولت پاشینیان را متهم می‌کنند که قصد دارد تمام منطقه قره باغ را به جمهوری آذربایجان واگذار کند. سخنرانان و صاحبنظران ارمنی در تظاهرات ضد دولتی در اعتراض های خیابانی خود ، اعلام کرده اند:
"دولت پاشینیان منافع ملی ارمنستان را تامین نمی‌کند. به همین دلیل، تنها با ایجاد جبهه مقاومت ملی می‌توان وضعیت کشور را تغییر داد".
سران احزاب ائتلافی در اظهارنظرهای خود در جریان تظاهرات، همچنین از این که دولت ارمنستان قصد دارد مناطق جدیدی از این کشور را به جمهوری آذربایجان واگذار کند، ابراز نگرانی کرده اند. به همین دلیل، مخالفان دولت ارمنستان می گویند، با برکناری نیکول پاشینیان و دیگر اعضای کابینه اش از قدرت، مانع محقق این خواسته پاشینیان خواهد شد. این در حالی است که برای امضای هر گونه توافقنامه صلحی می بایست طرف های متخاصم امتیازهایی بدهند و یا این که به شرایط پیش از جنگ بازگردند. اصرار مخالفان دولت پاشینیان در حالی است که بر اساس رای گیری های اخیر از مردم ارمنستان، اکثریت از دولت پاشینیان حمایت می کنند. در عین حال، با تبلیغات نزدیک به چهار سال گذشته دولت ارمنستان، چنین به نظر می رسد که مردم این کشور میان اتباع ارمنی و قره باغ کوهستانی خط کشی کرده اند. در حقیقت، مردم ارمنستان ائتلاف های مخالفان دولت این کشور به ریاست روبرت کوچاریان و سرژ سرکیسیان را تا حدودی بیگانه تلقی می کنند و معتقدند مشکلات مردم ارمنستان در جنگ با جمهوری آذربایجان از سیاست های نادرست قره باغی های حاکم بر ارمنستان ایجاد شده است.
در یک جمعبندی کلی از خواسته های مخالفان دولت ارمنستان، می توان به اظهارات روبرت کوچاریان رئیس جمهوری اسبق و رئیس ائتلاف این کشور اشاره کرد. این سیاستمدار ارمنی در جریان تجمع روز 8 نوامبر 2021 مخالفان در میدان آزادی ایروان، گفته بود:
پس از شکست ارمنستان در جنگ با جمهوری آذربایجان، ابتدا دولت پاشینیان تمامی امتیازهایی که در مقابل ارمنستان در اختیار داشتیم، به این کشور واگذار کرده است. به گفته کوچاریان، ارمنستان در مذاکرات با جمهوری آذربایجان با اتکار به پیروزی هایی که به دست آورده بود، در مذاکرات همواره یک گام جلوتر از جمهوری آذربایجان قرار داشت. در گذشته، ارمنستان از هفت منطقه پیرامونی قراباغ، به عنوان کمربند امنیتی بهره برداری می کرد. ضمن آن که با داشتن داشتن ارتشی قدرتمند حضور ارمنستان به عنوان ضامن امنیت قراباغ، مورد تائید طرف های مقابل قرار داشت. علاوه بر این مرز مشترک ارمنستان و قره باغ با جمهوری آذربایجان تا رود ارس امتداد داشت. همین داشته ها، در روند مذاکرات صلح به ارمنستان قدرت می داد. گام به گام در عرصه دیپلماسی به پیروزی می رسیدیم. این امتیازات دیگر وجود ندارند. پاشینیان به عنوان یک فرد، تصمیم گرفته است که مذاکرات را باید از نقطه صفر شروع کند و باید تمام پیروزهای دیپلماتیک دولت ارمنستان را که با پیروزی در میدان جنگ به دست آمده است، نابود کند.
بدیهی است که این اظهارات کوچاریان که بخش عمده ای از آن از ملی گرایی ارمنی ناشی می شود، نمی تواند مردم ارمنستان را به صلح با جمهوری آذربایجان برساند. در حالی که به نظر می رسد مردم ارمنستان خسته تر از هر زمان دیگری، در پی آسایش، آرامش و صلح دائمی هستند و خواستار کشوری هستند که به جای مهاجر فرستی به سمت مهاجر پذیری حرکت کند.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
115
