این درخواست ماکرون در حالی است که «چانگ وان کوان» (1) وزیر دفاع چین، همزمان با نخستین کنفرانس همکاری نظامی چین، آفریقا و کشورهای عربی که 5 تا 8 ژانویه در شانگهای برگزار شد، از افزایش رزمایش های مشترک و همکاری نظامی با این کشورها در زمینه تجهیزات، آموزش و اطلاع رسانی و نیز ایجاد واحدهای تخصصی در آفریقا خبر داد.
اگر چه مدت ها است نیروهای نظامی کشورهای مختلف غربی و متحدانشان به بهانه برقراری ثبات و امنیت و مبارزه با تروریسم در کشورهای مختلف آفریقا حضور دارند، اما در سال های اخیر با افزایش تهدیدات تروریستی و هدف قرار گرفتن برخی کشورهای اروپایی در حملات گروه های تروریستی از یک سو و شکست گروه تروریستی داعش در سوریه و عراق و احتمال انتقال این گروه به آفریقا از سوی دیگر، حضور نظامی کشورهای مختلف در قاره سیاه شدت گرفته است.
تلاش آمریکا برای افزایش حضور نظامی در آفریقا
به طوری که چندی پیش مقامات آمریکا به طور رسمی از افزایش نیروهای نظامی این کشور در آفریقا خبر دادند.
سناتور لیندسی گراهام (2) گفت، اقدام های تروریستی در حال انتقال به منطقۀ آفریقا است و بعد از خاورمیانه، آفریقا به دومین منطقۀ عملیات نظامی واحدهای ویژه ارتش آمریکا تبدیل شده است.
همچنین پاریس پیشنهاد دهنده تشکیل گروه 5 با حضور پنج کشور منطقه ساحل و نظامیان فرانسه برای مبارزه با تروریسم در این منطقه بوده است.
این وضع در حالی است که چین و روسیه نیز در کشورهای مختلف قاره آفریقا به ویژه در عرصه های اقتصادی حضور جدی دارند.
حضور فعال اقتصادی و نظامی روسیه و چین در آفریقا
چین از سال 2009 با پشت سر گذاشتن آمریکا به بزرگترین شریک تجاری آفریقا تبدیل شده است و به موازات این حضور اقتصادی، در حال گسترش پیوندهای سیاسی و نظامی خود با کشورهای آفریقایی است.
روسیه نیز در این منطقه حضور فعالی دارد.
قراردادهای فروش سلاح و آموزش های نظامی از جمله اقدامات روسیه در کنار گسترش فعالیت های اقتصادی در آفریقا است.
آفریقا با داشتن جمعیت زیاد، بازار بکر و منابع طبیعی و معادن فراوان، از دیرباز صحنه رقابت کشورهای بزرگ بوده و هست؛ چنانچه «هروه بورژ» (3) نویسنده کتاب دوستداران آفریقا می نویسد:
"اوضاع اقتصادی آفریقا و افزایش جمعیت آن در آینده، دو موضوع اجتناب ناپذیری است که نمی توان از آنها چشم پوشی کرد."
اگرچه رقابت ها و سهم خواهی کشورهای غربی در آفریقا ادامه دارد، اما به نظر می رسد دو مقوله «امنیت» و «مبارزه با تروریسم» به نقطه همگرایی این کشورها در قاره سیاه تبدیل شده است.
کشورهای غربی می کوشند ضمن مشروعیت بخشیدن به حضور خود در آفریقا تحت عنوان مبارزه با تروریسم، کنترل بیشتری بر رقیبان خود داشته باشند.
1- Chang Wanquan
2- Lindsey Graham
3- Hervé Bourges
نویسنده: آتوسا دینیاریان
136/110
بیشتر بخوانید:
سفر هیلی به اتیوپی؛ ادامه مداخله و نظامی گری آمریکا در آفریقا
پیامدهای ناشی از حضور نظامی و امنیتی فرانسه و اروپا در غرب آفریقا
نگاه نظامی- امنیتی دولت امریکا به آفریقا/ تحلیل