روزنامه قطری العربی الجدید در مقاله ای می نویسد، فشارهای اقتصادی و تاکید بر ضرورت کناره گیری عمرالبشیر از قدرت و تشکیل دولت انتقالی برای نجات کشور از بحران، از جمله مسایلی هستند که البشیر با آنها مواجه است.
این فشارها در هفته‌های اخیر شکل نگرفته اند بلکه همه چیز در سال 2017 و به دنبال سقوط ارزش پوند سودان در مقابل ارزهای خارجی به ویژه دلار آغاز شد. این مساله سبب بروز تورم در بازارهای سودان به ویژه در کالاهای اساسی مانند آرد، گوشت، سبزیجات، شیر و دارو گردید.
در نیمه نخست سال گذشته همه تلاش‌های دولت سودان برای متوقف کردن جنون در بازارهای این کشور، به شکست انجامید.
در نیمه دوم سال گذشته نیز برخی از کالاهای اسای مانند نان، سوخت و دارو به شکل بی سابقه ای دچار کمبود شدند، نقدینگی به طرز هولناکی کاهش یافت و هم زمان با آن، سپرده گذاران نیز سپرده های خود را از بانک ها خارج کردند.
این بحران بر فعالیت‌های کشاورزی و تجاری سودان تاثیر منفی داشت.
از نظر سیاسی نیز اوضاع سودان همانند شرایط اقتصادی و معیشتی این کشور، متشنج بود. اندیشه مطرح شده درباره ریاست جمهوری جدید البشیر در انتخابات سال 2020، با موجی از مخالفت‌ها همراه بوده است.
از این رو البشیر به ایجاد تغییرات بزرگ در داخل حزب حاکم و دولت سودان دست زد و درپی آن، «محمد عطا» رییس سازمان امنیت و اطلاعات، «ابراهیم غندور» وزیر امور خارجه، «ابراهیم محمود حامد» معاون رییس حزب، «حسبو محمد عبد الرحمن» معاون خود و «بکری حسن صالح» نخست وزیر سودان را از مناصب خود عزل کرد.
در مقابل، به دنبال تسلیم شدن جریان مخالف با نامزدی مجدد رییس جمهوری سودان در انتخابات سال 2020، البشیر توانست موافقت دستگاه‌های حزب حاکم را برای نامزدی مجدد خود برای شرکت در این انتخابات، جلب کند.
با این حال جو نارضایتی همچنان در داخل حزب حاکم سودان، وجود داشت و به موازات آن، نامزدی مجدد البشیر برای شرکت در انتخابات، با مخالفت گسترده طیف‌های سیاسی مخالف، همراه بود.
در پایان ماه دسامبر گذشته نیز، تداوم کمبود کالاهای اساسی، تورم، وعده های تکراری مسؤولان و نتایج منفی، سبب شد تا صبر شهروندان از اوضاع اقتصادی به سر آمده و در نتیجه ساکنان بیش از 25 شهر سودان با شکستن دیوار خوف، در تظاهراتی گسترده حضور یافتند.
شرکت کنندگان در این تظاهرات علاوه بر حل بحران معیشتی، بر سرنگونی نظام حاکم و کناره گیری البشیر از قدرت تاکید داشتند.
تاکید معترضین بر ادامه برگزاری تظاهرات تا تحقق اهداف شان
این تظاهرات از بیش از دو هفته پیش تا کنون، همچنان ادامه دارد و معترضین بر ادامه برگزاری آن تا زمان تحقق اهداف اعلام شده شان، تاکید دارند.
در نخستین روزهای برگزاری این تظاهرات نیز، دولت سودان به شدت با معترضان برخورد کرد که به گفته منابع مخالف و انجمن‌های حقوقی مستقل خارجی، این درگیری‌ها حدود 40 کشته برجای گذاشت.
در این حال نظام و حزب حاکم سودان با تنظیم متن یک سخنرانی سیاسی، جنبش مردمی این کشور را تلاشی برای ایجاد ناامنیتی و بی ثباتی و نیز تخریب و غارت کشور دانسته و معترضان را نیز مزدوران سفارتخانه‌های خارجی و بیگانگان و بخشی از توطئه مربوط به بهار عربی توصیف کردند.
البشیر نیز در سخنانی که پنج شنبه گذشته در جمع گروهی از کارگران در چارچوب جشن‌های استقلال سودان ایراد کرد، به بیان همین این سخنان پرداخت.
این سخنرانی که نتوانست از موضوع بی ثباتی کشورهایی مانند سوریه، یمن و لیبی که دستخوش تحولات بهار عربی شده اند، به عنوان ابزاری برای ساکت کردن معترضان استفاده کند، بهانه «داعش»را مطرح کرده و جنبش شورشیان دارفور به رهبری «عبد الواحد محمد النور» را به مشارکت در عملیات خرابکاری همراه با تظاهرات متهم کرد.
این سخنان به گونه‌ای است که گویا سران عرب برای مقابله با موج اعتراضات مردمی، از یک کاتالوگ خاص استفاده می کنند.
از سوی دیگر احزاب مخالف سودانی نیز فعالیت گسترده‌ای را آغاز کرده و برخلاف گذشته که با یکدیگر اختلافاتی داشتند، با هدف سرنگونی نظام و تشکیل دولت انتقالی در کشور، با یکدیگر متحد شدند.
در این حال برخی از احزاب سودانی مانند حزب ملی الامت به رهبری «صادق المهدی» نخست ویر سابق سودان، در مشارکت مستقیم در اعتراضات، دچار تردید بوده اند.
«مجمع شاغلان سودانی» نیز که به موازات اتحادیه کل کارگران سودانی، وابسته به نظام سودان، شکل گرفته است، حضور در اعتراضات مردمی را خواستار شد و در نتیجه، پزشکان، وکلای مدافع و روزنامه نگاران در تایید این فراخوان، اعتصاب کردند.
روز سه شنبه گذشته نیز دایره انزوای دولت سودان گسترش یافت؛ چنانچه احزاب سیاسی سودان که با حزب حاکم این کشور در گفتمان ملی مشارکت داشتند، اعلام کردند که از این طرح خارج می شوند.
حزب «اصلاحات اکنون» به رهبری «غازی صلاح الدین» نیز پا را فراتر نهاده و در اعتراض به شرایط کنونی کشور تصمیم گرفت تا نمایندگان خود را از پارلمان ملی و شوراهای دولتی خارج کند.
احزاب خارج شده از طرح گفتمان ملی سودان در عین حال با تنظیم یادداشتی، از رییس جمهوری خواستند تا از قدرت کناره گیری کرده و شورای حاکمیت و هیات وزیران انتقالی تشکیل شود.
در این یادداشت همچنین از نیروهای مسلح سودان خواسته شده است تا از ملت حمایت کرده و از شرکت کنندگان در تظاهرات مسالمت آمیز نیز در برابر عملیات کشتاری که برخی گروه‌ها آغاز کرده اند، محافظت کنند.
خروج این احزاب از گفتمان ملی، ضربه محکمی بر پیکره نظام و حزب حاکم سودان بود و سبب شد تا نظام حاکم فورا از احزاب وابسته به خود خواست تا برای پاسخگویی به آن چه که در یادداشت احزاب مخالف مطرح شده بود، اقدام کنند و ضمن تاکید بر حمایت خود از نظام، این اقدام آنها را غیراخلاقی بنامند.
دولت سودان درخواست احزاب مخالف از ارتش این کشور برای حمایت از معترضان را، دعوت آشکار برای کودتا توصیف کرد.
در سایه این تحولات، این پرسش مطرح است که آیا دولت و حزب حاکم کنگره ملی می توانند امتیازاتی را از دست بدهند و سقف این امتیازات چه خواهد بود و تا چه اندازه رضایت جنبش ملی را جلب خواهد کرد؟ و آیا البشیر از نامزدی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 کناره گیری خواهد کرد یا خیر؟
حزب حاکم سودان چاره ای به جز اجرای خواسته‌های مردمی و سقوط نظام ندارند
«مبارک الفاضل» رییس حزب الامت و معاون «بکری حسن صالح» نخست وزیر پیشین سودان در این باره اظهار داشت، حزب حاکم سودان و شرکای آن دیگر چاره ای به جز اجرای خواسته‌های مردمی و سقوط نظام ندارند.
به گفته الفاضل، حزب حاکم باید از طریق شرکت در انتخاباتی آزاد و شفاف، بار دیگر خود را به مردم سودان معرفی کند تا مردم درباره حاکمیت این حزب تصمیم گیری کند.
فاضل که حزبش نیز از گفتمان ملی سودان خارج شده است، در گفت وگو با العربی الجدید اظهار داشت، دیگر مجالی برای بحث درباره گفتمان نیست زیرا حزب حاکم نیز خود به سه دسته تقسیم شده و با پرداختن به مسایل خود، مشکلات کشور را به فراموشی سپرده است.
از سوی دیگر «عبد الرحمن الخضر» رییس بخش سیاسی حزب حاکم کنگره ملی، درخواستها برای سقوط نظام و یا کناره گیری البشیر از قدرت و مشارکت نکردن در انتخابات سال 2020را بی اهمیت دانست و اظهار داشت، چنین درخواست هایی برای حزب حاکم بی اهمیت است.
الخضر با اشاره به این که حزب حاکم به توصیه‌های کنگره گفتمان ملی درباره برگزاری انتخابات در سال 2020 کاملا پایبند است، اظهار داشت، اگر درخواست احزاب برای دریافت امتیاز از طریق میز مذاکره مطرح شود، ممکن است حزب حاکم با آن موافقت کند.
به گفته رییس بخش سیاسی حزب کنگره ملی سودان، البشیر در سخنرانی سالگرد استقلال کشور، گفت وگو با مخالفان و حضور در پای میز مذاکره را خواستار شده است.
«مصطفی سری» روزنامه نگار سودانی نیز در این باره گفت، جنبش مردمی سودان فقط با سرنگونی نظام، تشکیل نظام دموکراسی و ایجاد تغییرات گسترده در ساختار دولت سودان، ساکت خواهد شد.
به گفته سری، خروج احزاب از دولت به این معنا نیست که این احزاب از سوی مخالفان پذیرفته خواهند شد. برخی معتقدند احزاب خارج شده از دولت نیز حق مشارکت در انجمن سیاسی جدیدی را که در حال شکل گیری است، نخواهند داشت.
این روزنامه نگار سودانی درباره آینده البشیر گفت، البشیر نه تنها کنترل جامعه بلکه کنترل نظام و همپیمانان داخلی خود را از دست داده است.
سری با تاکید بر این که گروه مخالفان سودانی در تعامل با نظامِ بی رحمِ حاکم و نیز در مقابل چالش‌های حقیقی شکل گرفته است، اظهار داشت، یک قدرت نوظهوری از جوانان با برنامه ها و تشکیلات خاص خود، پدید آمده است.
«صدیق محمد عثمان» از مسوولان حزب کنگره ملی سودان نیز به نوبه خود اظهار داشت، با توجه به خروج تشکل‌های حزب از دولت و پیوستن آنها به جبهه مخالفان، نزاع کنونی، چیزی فراتر از اختلاف میان دولت با مخالفان است.
عثمان، عامل اصلی جنبش اعتراضی کنونی در سودان را ناتوانی حزب حاکم از مخالفت با تصمیم البشیر برای نامزدی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری آینده کشور دانست.
مترجم: محب احمدی
141/118
بیشتر بخوانید:
درخواست مخالفان دولت سودان برای کناره گیری «عمرالبشیر»
تلاش احزاب سودان برای برکناری عمرالبشیر
تاکید معترضان سودانی بر ادامه برگزاری تظاهرات تا سرنگونی دولت
