"رامی القلیوبی" در گزارشی در پایگاه "العربی الجدید" نوشت، پس از اعلام پیروزی رجب طیب اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در تماس تلفنی، این پیروزی را به وی تبریک گفت و بر ادامه همکاری در زمینه دستیابی به راه حل برای بحران سوریه تاکید کرد.
آنچه بر خوش‌بینی مسکو می افزاید، تکمیل روند عادی سازی روابط با آنکارا و پشت سرگذاشتن همه پیامدهای سرنگونی جنگنده سوخو 24 در مرزهای سوریه و ترکیه از سوی نیروی هوایی ترکیه در اواخر سال 2015 و سردی در روابط میان ترکیه و غرب از زمان کودتای نافرجام ترکیه در اواسط سال 2016 است.
اما تفاوت دیدگاه روسیه و ترکیه درباره آینده سوریه، سوالاتی را درباره احتمال ظاهرشدن اختلافات میان دو طرف در خصوص موضوع سوریه در اذهان ایجاد می کند.
دوستی برای دیپلماسی
با این حال، "آمورگادجیف" مدیرمرکز مطالعات جدید ترکیه در مسکو و کارشناس مسائل ترکیه در مرکز شرق شناسی وابسته به موسسه علوم روسیه، پیش بینی کرد که روند روابط مثبت روسیه و ترکیه به همین روال ادامه پیدا کرده و حتی گسترش یابد و زمینه های جدیدی را نیز شامل شود.
گادجیف در گفت وگو با العربی الجدید گفت: «پوتین روز پس از انتخابات، دو بار پیروزی اردوغان را به وی تبریک گفت، یک بار در پیام تلگرامی رسمی و دیگری از طریق تماس تلفنی. اردوغان نیز از جمله اولین کسانی بود که مارس گذشته، پیروزی پوتین برای چهارمین دوره ریاست جمهوری روسیه را به وی تبریک گفت.»
مدیر مرکز مطالعات جدید ترکیه در مسکو افزود:«دوستی میان این دو رئیس جمهور (اردوغان و پوتین)، عاملی مهم برای دیپلماسی و پیامی قاطع به جامعه بین الملل به شمار می رود.»
گادجیف درباره تاثیر روسیه بر روابط ترکیه با غرب گفت: «ترکیه تلاش می کند تا حضور روسیه در جنبه های مختلف سیاست خارجی اش تقویت شود تا زمینه ای گسترده تر برای مانور دادن در تعامل با کشورهای اصلی غربی ایجاد شود.»
وی تصریح کرد، تقویت روابط با روسیه، به ترکیه اجازه می دهد که با غرب درباره عقب نشینی درخصوص مسائل مهم منطقه ای و امنیتی چانه زنی کند و بهترین دلیل برای آن، وضعیت فعلی شهر «مَنبِج» سوریه است که نیروهای کُرد طبق طرح آمریکا اخیراً از این شهر خارج شده اند.
آیا اردوغان برای روس ها مشکل ساز است؟
در مقابل، نظر دیگری نیز وجود دارد، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» چاپ روسیه نوشت، با توجه به وعده های اردوغان درباره ادامه عملیات نظامی در اراضی سوریه، انتخاب دوباره وی، «مشکلاتی بزرگ» را برای مسئولان روسی ایجاد خواهد کرد.
روزنامه یاد شده همچنین نوشت، انتخاب دوباره اردوغان ممکن است در نتیجه سیاست های غیرقابل پیش بینی ترکیه، به طرح های ژئوپلیتیک و اقتصادی کرملین در خاورمیانه ضربه بزند.
این روزنامه در مقاله ای با عنوان «انتخاب دوباره اردوغان، آزمونی برای کرملین خواهد بود»، خوش بینی سیاستمداران روس را در سایه تحولات سریع در سوریه و ناخرسندی آنکارا از حمله نیروهای دولتی سوریه به ادلب و اظهارات «مولود چاووش اوغلو» وزیرامور خارجه ترکیه درباره بی نتیجه بودن مذاکرات آستانه و همکاری با روسیه در صورت ادامه حملات به ادلب، غیرقابل توجیه توصیف کرد.
این روزنامه چاپ روسیه به نقل از "کریم هاس" تحلیلگر مسائل سیاسی ترکیه نوشت، آنچه موجب افزایش خطرها برای روسیه می شود، این است که مسکو، نقشی مهم در روابط ترکیه و غرب و بازی در منطقه خاورمیانه ایفا می کند و موضوع حمایت نخبگان سیاسی ترکیه از برخی گروه های معارض در سوریه، در صدر این مسائل قرار دارد.
هاس همچنین گفت، با توجه به پیروزی مجدد اردوغان، اقدامات وی در زمینه سیاست خارجی، ممکن است برای روسیه غیرقابل پیش بینی باشد و در نتیجه امکان دارد مجموعه ای از آزمون های مهم در انتظار دو کشور باشد.
همچنین "کریل سیمینوف" کارشناس شورای فدرال روسیه در مسائل بین الملل گفت، پیشرفت در روابط روسیه و ترکیه، منوط به میزان عادی سازی روابط بین ترکیه و آمریکا است.
وی احتمال داد که واشنگتن دیر یا زود، روابط کامل با ترکیه را از سرگیرد.
سیمینوف به روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» گفت: «ممکن است ترکیه به توافق هایی با آمریکا درباره ایجاد منطقه یکپارچه برای معارضان در شمال و شمال شرق سوریه دست پیدا کند.»
طبیعی است که ترکیه این مساله را در چارچوب گفت و گو با مسئولان آمریکایی هماهنگ خواهد کرد، نه درچارچوب مذاکرات آستانه که روسیه، ترکیه و ایران در آن حضور دارند.
روزنامه «فزگلیاد» دیگر نشریه ای بود که نوشت پیروزی اردوغان ممکن است مسائلی ناخوشایند را برای مسکو به دنبال داشته باشد.
به نوشته این روزنامه، ائتلاف روسیه و ترکیه «تحت شرایطی خاص» و در نتیجه کاهش همکاری آنکارا با غرب شکل گرفت.
روزنامه یاد شده در مقاله ای با عنوان «پیروزی های جدید اردوغان چه تبعاتی دارد؟» نوشت: اوضاع تغییر خواهد کرد و خط لوله گاز «تاناپ» ابزاری جدید در دست ترکیه برای اعمال فشار بر مسکو است.
روابط روسیه و ترکیه به دنبال حادثه سرنگونی جنگنده سوخو 24 که پوتین آن را خنجری از پشت توسط حامیان تروریسم توصیف کرد، با بحرانی بی سابقه روبرو شد اما عذرخواهی اردوغان درباره آن حادثه و سردی در روابط ترکیه و غرب، زمینه را برای عادی سازی روابط دو طرف و از سرگیری اجرای طرح های عمده انتقال گاز و احداث ایستگاه هسته ای «آک کویو» در ترکیه و حتی هماهنگی نظامی در سوریه و تجهیز آنکارا به موشک های اس – 400 با وجود عضویت ترکیه در ناتو، فراهم کرد./ 110
مترجم: کبری آقایی
