جان کربی(1) سخنگوی پنتاگون شامگاه پنجشنبه مدعی شد طالبان تعهداتش در توافق با آمریکا را رعایت نکرده و به همین دلیل واشنگتن به خروج کامل نیروهایش از افغانستان تا مه 2021 متعهد نخواهد بود.
وی ادعا کرد که آمریکا به تعهدات خود برای حل و فصل اختلافات در مذاکرات متعهد باقی خواهد ماند.
اظهارات این مقام پنتاگون پس از آن مطرح میشود که "آنتونی بلینکن" وزیر خارجه آمریکا در گفت وگوی تلفنی با "اشرف غنی" رئیس جمهور افغانستان بر حمایت دولت بایدن از مذاکرات صلح افغانستان تاکید کرد.
توافق آمریکا و طالبان در دوره ترامپ در فوریه 2020 در دوحه امضا شد. بر اساس این توافقنامه، قرار بود تمامی نیروهای آمریکایی در صورت اجرای تعهدات طالبان تا مه 2021 از افغانستان خارج شوند. هم چنین قرار بود تا گفت و گوهای صلح میان دولت افغانستان و طالبان آغاز شود، اما این بخش از توافقنامه نیز به نتیجهای نرسیده است.
با این حال دو عامل در اجرایی شدن این توافق ابهام و تردید افکنده است.
نخست رویکرد دولت بایدن که همانند بسیاری موارد دیگر با رویکرد دولت ترامپ درباره خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان موافق نیست.
مقامات دولت بایدن مانند جیک سولیوان (2) مشاور امنیت ملی و آنتونی بلیکن(3) وزیر خارجه در روزهای اخیر بر بازنگری در توافق دولت ترامپ با طالبان تاکید کرده اند.
دولت افغانستان و طالبان پیشتر گفته بودند که دو طرف برای پبشبرد توافق دوحه، منتظر ورود بایدن به کاخ سفید هستند تا از مواضع او در قبال این توافق و اقدامات او آگاه شوند.
طالبان هشدار داده که اگر آمریکا به تعهداتش در خصوص خروج نیروهای این کشور از افغانستان پایبند نباشد، ناچار به اتخاذ تصمیمهای سختی خواهد بود.
پس از توافق آمریکا و طالبان در فوریه 2020 در دوحه قطر، طبق دستور ترامپ شمار نظامیان آمریکایی در افغانستان تا اواسط ژانویه 2021 از 4500 تن به 2500 نفر کاهش پیدا کرد.
پنج هزار زندانی گروه طالبان نیز براساس همین توافقنامه از زندانهای دولت افغانستان آزاد شدند که اکنون دولت افغانستان اعلام کرده شمار زیادی از آنها به میدان جنگ برگشتهاند.
عامل دومی که اکنون به دستاویز واشنگتن برای باقی ماندن نظامیان آمریکایی در افغانستان تبدیل شده، تداوم حملات مسلحانه و انتخاری طالبان علیه مواضع نیروهای امنیتی و نظامیان و نیز شهرهای افغانستان است.
طالبان متعهد شده بود که دست از خشونت بردارد و مذاکرات با دولت مرکزی افغانستان برای دستیابی به صلح را آغاز کند.
در واقع با کاهش شمار نظامیان آمریکایی در افغانستان، اکنون طالبان فرصت را مناسب دیده و خشونت ها بین طالبان و نیروهای دولتی افغانستان تشدید شده است.
حمدالله محب (4) مشاور امنیت ملی افغانستان هشدار داده که پس از آمادگی آمریکا برای خروج از افغانستان این کشور با تهدید واقعی جنگ داخلی رو به رو شده است.
آمریکا در سال آخر زمامداری ترامپ با خروج غیر مسئولانه اش از افغانستان، باعث ایجاد خلاء امنیتی در این کشور شده است.
کنگره آمریکا و پنتاگون موافق خروج کامل نظامیان این کشور از افغانستان نیستند و لذا انتظار می رفت که با روی کار آمدن تغییری اساسی در سیاست واشنگتن در قبال افغانستان صورت گیرد که با اعلام موضع پنتاگون مبنی بر عدم خروج کامل نظامیان آمریکایی از افغانستان ظاهرا این امر محقق شده است.
1- John Kirby
2- Jake Sullivan
3- Antony Blinken
4- Hamdullah Mohib
سیدرضا میرطاهر