ایران پرس- «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا با توجه به شعار "نخست آمریکا" تلاش کرده تا بر مبنای سیاست یکجانبه‌گرایی و استفاده از زور در عرصه بین المللی به زعم خود منافع نامشروع واشنگتن را تامین کند؛ این رویکرد اما مخالفت‌های زیادی را در سطح جهانی موجب شده است. 

در این راستا، انتقاد از زورگویی آمریکا در عرصه بین المللی به یکی از محور‌های اصلی همایش بین المللی گفتگو‌های مدیترانه‌ای با شرکت 50 کشور در رم تبدیل شد.

در این همایش جهانی که با حضور جمعی از دولتمردان و نخبگان سیاسی کشور‌های مختلف جهان در پایتخت ایتالیا برگزار شد، «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه از رویکرد آمریکا در قبال ایران به شدت انتقاد کرد و گفت: آمریکا در برجام بر خلاف حقوق بین الملل عمل و با خروج از توافق هسته‌ای تحریم‌هایی را بر ایران اعمال کرد. این واقعا باور نکردنی است که واشنگتن حتی برخی امضا کنندگان برجام را مجبور کرده است تا از تحریم علیه ایران پیروی کنند.

ترامپ پس از تخطئه مکرر توافق هسته ای برجام، در نهایت در 8 مه 2018 آمریکا را از این توافق خارج کرد. در مرحله بعد دولت ترامپ در دو مرحله تحریم های گسترده ای را علیه ایران اعمال و با هرگونه تلاشی برای حفظ برجام مخالفت کرده است.

دولت ترامپ در عین حال به رغم رایزنی های متعدد با مقامات سایر کشورهای گروه 1+4 و حتی متحدان اروپایی خود، نتوانسته است هیچ یک از این کشورها را متقاعد کند که با واشنگتن علیه برجام و ایران متحد و هم نوا شوند. این وضع نشان می دهد که قدرت های بین المللی برخلاف آمریکا معتقدند برجام توافقی مفید و موثر بوده و طبق گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران کاملا به تعهدات برجامی خود عمل می کرده است.

اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپایی شامل آلمان، فرانسه و بریتانیا با رویکرد برجامی دولت ترامپ مخالف و مدعی هستند که برای حفظ برجام کوشش بسیار کرده اند. البته این تلاش ها به ویژه در زمینه ایجاد و راه اندازی سازو کار ویژه مالی با ایران موسوم به اینستکس تاکنون موفق نشده و همین مساله واکنش ایران را به صورت کاهش تدریجی تعهدات برجامی برانگیخته است. 

به گفته «مانلیو دی استفانو» معاون وزیر امور خارجه ایتالیا، این بسیار مهم است که اعتقاد به توافق هسته‌ای از سوی اروپا وجود داشته باشد و از طرفی، ایران نیز به دلیل این که از منافع برجام برخوردار نشده است اخیرا به تدریج تعهدات هسته‌ای خود را کاهش می‌دهد.

به گفته تحلیلگران، تضمین اروپا برای حفظ برجام بسیار دشوار است. اروپایی ها تا کنون جز حرف و وعده اقدامی انجام نداده و در عین حال طرح های خود را به موافقت واشنگتن مشروط کرده اند. کاهش تعهدات هسته‌ای ایران اگرچه اعتراض و ابراز نگرانی اروپایی ها را موجب شده است، اما تهران تاکید کرده که در انتظار اقدامات موثر اروپایی‌ها در راستای اجرای تعهداتشان در چارچوب برجام است و تا زمانی که چنین اقداماتی صورت نگیرد، کاهش مرحله به مرحله ای تعهدات برجامی ایران متوقف نخواهد شد.

«جیامپورو ماسولو» رئیس موسسه پژوهش‌های سیاست بین الملل (ISPI) که همراه با وزارت امور خارجه ایتالیا برگزار کننده همایش گفتگو‌های مدیترانه‌ای در رم است، گفت: "اروپا تلاش کرد تا آمریکا را قانع کند که از برجام خارج نشود اما موفق نشد. اکنون نیز اروپا در تلاش است تا به نوعی توافق برای حفظ برجام نایل شود اما این کار ساده‌ای نیست."

مواضع اتخاذ شده در همایش بین المللی گفتگوهای مدیترانه ای در رم درباره رویکرد زورگویانه آمریکا به ویژه علیه برجام و اذعان مقامات ایتالیایی برگزار کننده این همایش نشان می دهد که نه فقط رقبای آمریکا مانند روسیه بلکه حتی شرکای اروپایی واشنگتن نیز دیدگاه منفی درباره سیاست های یکجانبه گرانه و زورگویانه ترامپ به خصوص درباره توافق هسته ای برجام دارند.

نویسنده: سیدرضا میرطاهر

116

بیشتر بخوانید: