امارات از کشورهای کوچک، اما جاهطلب در منطقه غرب آسیا است که سعی دارد نفوذ منطقهای خود را تقویت کند. امارات به لحاظ هویتی، بازیگری غربگرا است که مجری سیاست قدرتهای غربی محسوب میشود. امارات سپتامبر 2020 نیز توافق عادیسازی روابط با اسرائیل را امضا کرده و رفت و آمد صهیونیستها به امارات نیز افزایش یافته است.
عراق، اما بازیگری با هویت سیاسی «متعارض» است و هویت سیاسی یکپارچه ندارد. برخی گروههای عراقی که از قضا پر نفوذ و قدرتمند نیز هستند، مخالف حضور و نفوذ خارجی در این کشور محسوب میشوند، اما دولت بغداد به خصوص دولت کنونی و همچنین شمار دیگری از گروههای سیاسی این کشور از حضور قدرتهای خارجی در این کشور حمایت میکنند و توسعه اقتصادی و امنیتی عراق را وابسته به حمایت قدرتهای بیرونی میدانند.
مصطفی الکاظمی که می 2020 به عنوان نخست وزیر عراق معرفی شد، بر ناسیونالیسم عراقی و همچنین هویت عربی این کشور تأکید دارد و توسعه روابط با کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی و امارات را پیگیری میکند. برداشت دولت الکاظمی این است که از طریق سرمایهگذاری کشورهایی نظیر امارات یا عربستان میتواند از مشکلات اقتصادی حاکم بر عراق بکاهد.
دخالت امارات در انتخابات 2018 عراق
با این حال، شواهد متعددی وجود دارد که نشان میدهد امارات نفوذ اطلاعاتی و سیاسی در عراق را پیگیری میکند. امارات در انتخابات می 2018 عراق، هزینه زیادی برای پیروزی جریانهای عمدتاً حامی غرب و همسو با محور سازش عربی انجام داد. در این مسیر حتی شخصیتهایی نظیر «سلیم الجبوری»، رئیس پیشین پارلمان عراق نیز از نقش امارات در انتخابات عراق شکایت کردند. سلیم الجبوری در مصاحبهای در می 2019 نقش امارات را در بازی کردن با نتایج انتخابات و به حاشیه راندن وی که حتی یک کرسی هم در انتخابات پارلمانی 2018 به دست نیاورده بود، افشا کرد.
دخالت امارات در تظاهرات اکتبر عراق
علاوه بر این، امارات در جریان تظاهرات اکتبر 2019 نیز برای سرنگونی دولت عادل عبدالمهدی که نزدیک به محور مقاومت بود، تلاش زیادی انجام داد. پایگاه خبری «عربی 21» در گزارشی با افشای نقش امارات در تظاهرات مردمی اکتبر 2019 عراق، نوشت: «با آغاز اعتراضات در عراق، ابوظبی تلاش کرد کودتای نظامی که برای آن برنامهریزی کرده بود را اجرایی کند. همچنین یک شبکه اطلاعاتی اماراتی در عراق در راستای تاثیرگذاری بر این اعتراضها و ایجاد آشوبها اقداماتی را انجام داد. دولت امارات با تامین مالی تظاهرات مردمی در عراق تلاش کرد تا به این درگیریها دامن بزند. علاوه بر تامین مالی تظاهرات، رسانههای اماراتی نیز در شدت گرفتن درگیریها و تظاهرات نقشآفرینی کردند.»
امارات علیه حشد الشعبی
اکنون نیز بار دیگر شخصیتها و جریانهای عراقی از اقدامهای امارات برای نفوذ در عراق و ضربه زدن به گروههای مقاومت خبر دادهاند. «طحنون بن زاید» برادر «خلیفه بن زاید»، حاکم فعلی امارات و مشاور امنیت ملی این کشور از جمله افرادی است که نفوذ زیادی در عراق دارد و در جهت ضربه زدن به گروههای مقاومت عمل میکند. «عالیه نصیف»، نماینده پارلمان از ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی، 14 مارس 2021 در این خصوص گفت: «یکی از مشاوران الکاظمی، یکی از ایادی طحنون بن زاید در عراق است. امارات، عراق را غارت و تاراج میکند و در این میان کسانی هستند که نزد طحنون میروند و از او دستور میگیرند و اینکه شخصیتهای پارلمانی و اعضای دولت برای منصب و مقام، نزد وی رفته و با انتصاب در آن پست و مقام باز میگردند.»
شیخ «قیس الخزعلی»، دبیرکل گروه «عصائب اهل الحق» عراق هم 14 مارس 2021 طی توئیتی از اداره دستگاه اطلاعات عراق توسط یک تیم امنیتی اماراتی خبر داد و نوشت: «این تیم امنیتی اماراتی با نفوذ در سازمان اطلاعات عراق، در تغییر محل خدمت 300 افسر وابسته به این سازمان که 285 نفر از آنها شیعی بودند، نقش داشته است و این اقدام به دستور طحنون بن زاید، مشاور امنیت ملی در امارات انجام گرفته است.»
نکته پایانی اینکه، تأثیرگذاری بر انتخابات پارلمانی عراق که قرار است نوامبر آینده برگزار شود، یکی از اهدافی است که امارات با حمایت قدرتهای غربی پیگیری میکند، انتخاباتی که اهمیت زیادی برای جریانهای داخلی، قدرتهای منطقهای و همچنین قدرتهای فرامنطقهای دارد. // 114
نویسنده: سید رضی عمادی