در اطلاعیه وزارت دفاع جمهوری آذربایجان ، آمده است: بررسی تعامل و قابلیت همکاری رزمی و همچنین انجام اقدامات جستجو و نجات در این رزمایش در دستور کار دوطرف قرار دارد.
رزمایش مشترک موسوم به عقاب تور- آز 2022 تا روز 16 ماه جاری میلادی (سپتامبر) ادامه خواهد داشت. در ارتباط با برگزاری رزمایش های مشترک باکو و آنکارا ، کارشناسان مسایل سیاسی منطقه ، تاکید دارند: برگزاری رزمایش های مشترک جمهوری آذربایجان با برخی کشورها علی الخصوص ترکیه در شرایط فعلی تحریک آمیز و تنش زا است.
در حقیقت ، برگزاری رزمایش های مشترک در قفقاز جنوبی زمینه های خصومت میان کشورهای منطقه را تشدید می کند و به مسابقه تسلیحاتی در منطقه منجر خواهد شد. در این میان ، تردیدی نیست که برگزاری این رزمایش های مشترک بیش تر از آن که منافع جمهوری آذربایجان را تامین کند ، با منافع ترکیه سازگاری بیشتری دارد.
اساسا" برگزاری رزمایش های مشترک در راستای اهدافی در دستور کار قرار می گیرد. مهمترین هدف از برگزاری تمرین های نظامی مشترک ، آموزش تسلیحات فروخته شده به کشور خریدار است.
در حقیقت ، ترکیه به جمهوری آذربایجان سلاح می فروشند و در جریان یک رزمایش ، این سلاح ها به صورت عملی آزمایش می شوند. در واقع ، علاوه بر آزمایش تسلیحات خریداری شده ، آموزش نظامی نیز مد نظر کشورهای برگزار کننده رزمایش قرار دارد.
در همین راستا ، دولت ترکیه چهار شرکت ای اس تی ام ، روکت سان ، هاوئل سان و نمایندگی شرکت آسل سان در باکو را به منظور گسترش فعالیت های نظامی- فنی با جمهوری آذربایجان ، در باکو مستقر رده است.
این تحرکات دوطرف ، زمینه های رقابت های تسلیحاتی را در منطقه بیش از پیش تقویت کرده است. همان گونه که محافل سیاسی مستقل درمنطقه انجام رزمایش های نظامی مشترک جمهوری آذربایجان و ترکیه را زمینه ساز بروز اختلاف ها و رقابت های تسلیحاتی در منطقه اعلام کرده بودند ، پیش بینی این رویداد تلخ بار دیگر محقق شده است.
در حقیقت ، در تقابل با تلاش های مشترک نظامیان جمهوری آذربایچان و ترکیه برای انجام رزمایش های مشترک در منطقه ، دولت ایروان نیز از دایر کردن نخستین مرکز تحقیقاتی ساخت پهپاد در ارمنستان خبر داده است. در این زمینه ، "سورن واردانان" مدیر بنیاد آموزشی کارن واردانانیان ضمن انتشار این خبر اعلام کرد: "این آزمایشگاه تسلیحاتی که درنزدیکی شهر وانادزور واقع شده به باند پرواز و کارگاه مجهز شده است".
اتحادیه اروپا و کره جنوبی با هدف رفع نیازهای اضطراری به هواپیماهای بدون سرنشین ، تامین مالی این آزمایشگاه را به عهده گرفته اند. این اقدام ارمنستان در واقع ، یکی از واکنش های دولت پاشینیان به رزمایش های مشترک باکو و آنکارا است.
به هر حال ، باید گفت: ترکیه به عنوان یک کشور عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی- ناتو- اهدافی را در منطقه قفقاز جنوبی متصور است که این اهداف بدون شک ، با منافع دولت های مستقل منطقه مغایرت دارد.
نکته قابل تامل در این زمینه ، این واقعیت است که ترکیه متحدان زیادی در جهان دارد ، اما مشخص نیست که چرا مقام های دولت اردوغان به همکاری نظامی با یک کشور منطقه قفقاز جنوبی علاقه زیادی از خود نشان می دهند.
در طول سال ، ترکیه در ده ها رزمایش مسترک با جمهوری آذربایجان مشارکت می کند که همگی با اهداف خاصی تدارک دیده می شود.
یکی از دلایل بروز مشکلات برای کشورهای منطقه با برگزاری رزمایش های مشترک جمهوری آذربایجان و ترکیه ، می توان به حمایت مستقیم آمریکا از ارمنستان اشاره کرد. به عنوان مثال ، "آنتونی بلینکن" وزیر امور خارجه آمریکا اخیرا" در واکنش به تحرکات نظامی جمهوری آذربایجان در منطقه قفقاز ، بار دیگر تاکید کرده است:"آمریکا با هرگونه اقدام یکجانبه به ویژه از سوی جمهوری آذربایجان مخالف است. زیرا این تحرکات ، فقط اوضاع را در منطقه مورد مناقشه قره باغ تشدید می کند".
بدیهی است که برگزاری رزمایش های مشترک جمهوری آذربایجان و ترکیه از نکاه مقام های کاخ سفید اقدام یکجانبه محسوب می شد و می تواند مشکلاتی در آینده برای دولت الهام علی اف ایجاد کند.
این نمونه از حمایت های غرب از ارمنستان نیز نتیجه تحرکات نظامی مشترک دولت الهام علی اف و دولت رجب طیب اردوغان است و بدون شک ، سرانجام به زیان دولت گرایی در شمال ارس و مردم مسلمان جمهوری آذربایجان خواهد بود.
نویسنده: محمد علی طالبی
112
