اظهارات وزیر خارجه عربستان تازگی ندارد. فیصل بن فرحان و پیش از وی نیز عادل الجبیر، وزیر خارجه سابق، بارها چند ادعای بدون سند را علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کردند. فعالیت‌های هسته‌ای و توانمندی موشکی ایران، امنیت منطقه را تهدید می‌کند، برنامه هسته‌ای ایران در تضاد با تعهدات بین‌المللی است، ایران در امور داخلی کشورهای عربی دخالت می‌کند. اینها ادعاهای تکراری است که مقامات سعودی از جمله وزیر خارجه کنونی و سابق این کشور علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کردند و همچنان نیز به تکرار این ادعاها ادامه می‌دهند.
شکست‌های مکرر عربستان در سیاست خارجی
علت این ادعاها بیش از همه ناشی از این است که عربستان به خصوص در یک دهه اخیر شاهد شکست‌های مکرر در سیاست خارجی خود و تغییر توازن منطقه‌ای قدرت به نفع جمهوری اسلامی ایران است. پس از آغاز قیام‌های عربی در سال 2011، آل سعود که هراس داشت این قیام‌ها به داخل خاک عربستان نیز برسد، با توزیع پول و سرکوب جنبش‌های اعتراضی مانع تسری این قیام‌ها به درون این کشور شد.
در همین حال، عربستان سعودی با مداخله در امور داخلی کشورهای عربی تلاش کرد مانع به نتیجه رسیدن قیام‌های مردمی شود. سوریه مهمترین عرصه مداخله آل سعود و دیگر کشورهای مخالف مقاومت بود. هدف اصلی نیز براندازی نظام سوریه بود، اما حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت از علل اصلی بود که سبب شد سوریه در مبارزه با تروریسم پیروز باشد. علاوه بر این، جنگ عربستان سعودی علیه یمن با شکست آشکار آل سعود همراه بود و اکنون در مجاورت مرزهای عربستان، انصارالله یمن که به لحاظ هویتی نزدیک به جمهوری اسلامی ایران است، دولت تشکیل داد. وضعیت در لبنان و عراق نیز به نفع عربستان سعودی پیش نرفت.
اتهام‌زنی عربستان علیه ایران و نزدیکی به اسرائیل
با توجه به این وضعیت، عربستان سعودی اتهام‌زنی به جمهوری اسلامی ایران و نزدیکی پنهان و آشکار با رژیم اسرائیل را با دو هدف ضد ایرانی در پیش گرفت. هدف نخست این بود که فشارهای جهانی را علیه جمهوری اسلامی ایران افزایش دهد که با توجه به روی کار بودن دونالد ترامپ در آمریکا، این هدف محقق شد، اما اشتباهات فاحشی نظیر درگیری همزمان با قطر و ترکیه، قتل فجیع جمال خاشقچی، ادامه بمباران روزانه یمن و نقض فاحش حقوق بشر در داخل عربستان و بازداشت شاهزادگاه سعودی و همچنین مقابله کشورها با یکجانبه‌گرایی ترامپی و انزوای آمریکا در شورای امنیت در اواخر سال گذشته میلادی سبب شد عربستان سعودی نیز تحت فشار جهانی قرار گیرد.
شکست موازنه‌سازی با کمک عربستان
هدف دوم عربستان این بود که از طریق ائتلاف‌سازی نانوشته با اسرائیل، موازنه‌سازی قدرت منطقه‌ای در مقابل جمهوری اسلامی ایران را در پیش گیرد. با توجه به شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، شدت گرفتن بحران‌های داخلی در سرزمین‌های اشغالی و شکست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران، عملاً موازنه‌سازی منطقه‌ای در مقابل جمهوری اسلامی ایران نیز محقق نشد.
تأثیرگذاری بر سیاست خارجی دولت جدید آمریکا
اکنون ادعاهای ضد ایرانی مقامات عربستانی از جمله وزیر خارجه این کشور بیش از همه با هدف تأثیر بر سیاست خارجی دولت جدید آمریکا تکرار می‌شود. این در حالی است که حتی مقامات آمریکایی از جمله آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز آشکارا از سیاست منطقه‌ای عربستان انتقاد کرده و تلویحاً این سیاست به خصوص در یمن را عامل ناامنی و تهدید امنیت منطقه غرب آسیاد عنوان کرده‌اند.// 114
نویسنده: سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
ادعاهای جدید وزیر خارجه عربستان علیه ایران
وزیر خارجه آمریکا: عربستان بر حقوق بشر و پایان دادن به جنگ یمن تمرکز کند
بازنگری بایدن در حمایت آمریکا از عربستان در جنگ علیه یمن
