مقام های آنکارا به دولت ریاض تا پایان روز یکشنبه (14 اکتبر) مهلت دادند که به بازپرسان ترک اجازه ورود به کنسولگری عربستان و اقامتگاه کنسول را بدهد، در غیر این صورت دیپلماتها و کنسول سعودی از استانبول اخراج خواهند شد.
بررسی پرونده «جمال خاشقچی»
درپی اولتیماتوم ترکیه، «سلمان بن عبدالعزیز» شاه سعودی و «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه، در تماس تلفنی، پرونده «جمال خاشقچی» Jamal Khashoggi روزنامهنگار ناپدید شده سعودی را بررسی کردند. رئیس سازمان اطلاعات عربستان نیز به منظور بررسی پرونده این روزنامهنگار، وارد ترکیه شده است.
تماس تلفنی ملک سلمان با اردوغان در میان افزایش فشارهای بینالمللی بر عربستان انجام شده است که خواهان تسریع در روشن شدن سرنوشت خاشقجی هستند.
از جمله واکنش های جامعه جهانی می توان به اظهارات یک نامزد سابق ریاست جمهوری آمریکا اشاره کرد. «برنی سندرز» سناتور ایالت «ورمونت» Vermont آمریکا روز یکشنبه (14 اکتبر) تاکید کرد:
«در صورت دست داشتن عربستان در قتل جمال خاشقجی نویسنده و روزنامه نگار منتقد رژیم سعودی ، واشنگتن باید از جنگ یمن خارج شود.»
عربستان با حمایت آمریکا، امارات و چند کشور دیگر ازمارس 2015 میلادی به تجاوز نظامی به یمن و محاصره زمینی، دریایی و هوایی این کشور اقدام کرده است که در نتیجه آن، ده ها هزار نفر کشته و زخمی و میلیون ها یمنی از خانه و کاشانه خود آواره شده اند.
سازمان عفو بین الملل نیز در واکنش به اخبار قتل خاشقجی با انتشار بیانیه ای اعلام کرد:
«قتل جمال خاشقجی به این معنی است که منتقدان شاه سعودی حتی در خارج از عربستان نیز امنیت جانی ندارند.»
پیش از این، «مولود چاووشاوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه در لندن، عربستان را به همکاری نکردن با ترکیه درباره این پرونده متهم کرده بود.
به نظر می رسد دولت ترکیه که از آزادی کشیش برونسون جاسوس آمریکایی نتوانست از آمریکا امتیازهای لازم را دریافت کند، تلاش می کند با استفاده از پرونده روزنامه نگار ناپدیدشده سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول، بخشی ازاهداف خود را محقق سازد.
دولت آنکارا درصدد بازسازی روابط با واشنگتن و ریاض
درحالی که، روابط ترکیه با پادشاهی سعودی و آمریکا، چند سال پر تنش را سپری کرده است ، به نظر می رسد، مقام های دولت آنکارا درصدد بازسازی روابط با واشنگتن و ریاض هستند. شکی نیست که مقام های دولت آنکارا بدون توجه به واقعیت های پرونده ناپدید شدن روزنامه نگار منتقد سعودی، صرفاً درصدد امتیازگیری از آمریکا و پادشاهی سعودی هستند.
دراین راستا، مقام های ترکیه تلاش می کنند با بزرگنمایی پرونده «جمال خاشقچی»، به تحقق خواسته های خود در مناسبات با آمریکا و عربستان، می اندیشند.
در مجموع، باید گفت: طوفانی که پرده برداری از قتل جمال خاشقجی به راه انداخته، طی ۴۸ ساعت گذشته مسیر خود را عوض کرده و دیگر مساله ای دوجانبه میان دو کشور خاورمیانه با سابقه تاریکی از نحوه برخورد منفی و ناشایست با خبرنگاران یعنی ترکیه و عربستان نیست. عربستان سعودی همچنان از پذیرفتن مسوولیت این جنایت خودداری می کند اما قتل فردی در مکانی دیپلماتیک، تحت هیچ عنوانی قابل توجیه نیست.
135/110
محمدعلی طالبی خاکیانی
بیشتر بخوانید:
اولتیماتوم ترکیه به عربستان درباره تفتیش کنسولگری عربستان یا اخراج دیپلماتها
ترکیه: عربستان تاکنون درباره پرونده خاشقجی همکاری نکرده است
همزمان با پروندهخاشقجی اعلام شد؛ بازداشت 15خبرنگار سعودی
پروندهخاشقجی؛ آشکار شدن نفاق سیاست جهانی
گزارش: پروندهخاشقجی؛ آمریکا در برابر آزمونی سخت