درعین حال، اروپایی‌ها اقداماتی را در راستای کاهش تاثیرات منفی تحریم‌های گسترده آمریکا ضد ایران صورت داده‌اند.
این تدابیر شامل اجرای قانون مسدودسازی و نیز ایجاد سازوکار ویژه تجارت با ایران موسوم به "اینستکس" INSTEXاست.
با این حال، بیانیه جمع‌بندی اتحادیه اروپا درباره ایران که روز دوشنبه منتشر شد، حاوی نکات و مسائل تناقض‌آمیزی است که انسجام و هماهنگی موضع این نهاد اروپایی درقبال ایران را زیر سئوال می‌برد.
در این بیانیه از تداوم پایبندی کامل ایران به تعهداتش در قبال توافق هسته‌ای استقبال و با تاکید بر اینکه رفع تحریم‌ها از جمله مولفه‌های اساسی برجام است از اقدام «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در بازگرداندن تحریم‌های این کشور علیه ایران نیز ابراز تاسف شده است.
درواقع اتحادیه اروپا اذعان کرده که ایران در راستای رعایت و تعهد به توافقات بین‌المللی به رغم خلف وعده آمریکا و اجرای گسترده ترین و بی سابقه‌ترین تحریم ها علیه ایران همچنان به اجرای برجام وفادارمانده است.
هرچند اروپایی‌ها وعده داده بودند که برای جبران اقدامات خصمانه واشنگتن، تدابیر لازم را با سرعت به اجرا در می آورند، اما "اینستکس" با ماهها تاخیر و سرانجام با محدودیت‌های بسیار اجرایی شده و حتی در این زمینه نیز اروپایی ها اجرای آن را مشروط به مواردی مانند اجرای اف ای تی اف FATF کرده اند.
«حمید بعیدی نژاد» سفیر ایران در لندن می گوید: ایران درصورت طرح هرگونه شرطی از سوی اروپایی‌ها، قطعا اصل کانال مالی را نخواهد پذیرفت و اقدام مقتضی درخصوص کل فرآیند را اتخاذ خواهد کرد.
درعین حال اتحادیه اروپا در این بیانیه علی‌رغم مخالفت با تصمیم آمریکا در زمینه برجام با سایر ادعاهای واشنگتن علیه ایران همسو شده است.
در این راستا بروکسل از افزایش تنش ها در منطقه و آن چه که نقش جمهوری اسلامی ایران در این خصوص نامید، ابراز نگرانی کرد و مدعی شد ایران به بازیگران غیر دولتی در کشورهای منطقه از جمله سوریه و لبنان کمک های نظامی، مالی و سیاسی کرده است.
اتحادیه اروپا همچنین از برنامه دفاعی موشکی ایران ابراز نگرانی و آن را ناقض قطعنامه 2231 شورای امنیت دانست و از به اصطلاح نقض حقوق بشر در ایران نیز ابراز نگرانی کرده است.
اتحادیه اروپا با صدور این جمع بندی همسویی کلی خود با آمریکا و ادعاهای خلاف واقع آن در باره ایران را جز درباره برجام مورد تاکید قرار داده است.
البته هواداری بروکسل از برجام نیز نه به دلیل پایبندی ایران به این توافق بلکه به خاطر منافع اروپا است که معتقد است حفظ برجام در راستای امنیت اروپا است.
هرچند موضع اروپا در زمینه حفظ برجام امری مثبت قلمداد می شود اما همسویی آن با ادعاهای موهوم آمریکا درزمینه توانمندی موشکی و سیاست های منطقه ای ایران کاملا نادرست است.
اروپایی ها به خوبی می دانند که توانمندی موشکی ایران در راستای بازدارندگی توسعه یافته است و ایران هیچگاه آغازگر جنگ در منطقه نبوده است.
دربیانیه وزارت خارجه ایران در این زمینه تصریح شده است که موضوع فعالیت های دفاعی ایران صرفا دفاعی، بازدارنده وبومی است.
طرح این گونه موضوعات در شرایط فعلی منطقه ای و تهدیدات آشکار علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران سازنده، کارساز و مفید نبوده و همسو با امنیت منطقه و منافع واقعی اروپا نیست.
هم چنین اروپایی ها درحالی ایران را متهم به دخالت در سوریه و لبنان می کنند که خود به همراه آمریکا از سال 2011 فعالانه در تجهیز و حمایت از گروههای تروریستی برای سرنگونی دولت قانونی سوریه مشارکت کردند.
هر چند که پس از چند سال شکست این سیاست آشکار شده است.
در عین حال کشورهای بزرگ اروپایی از مهمترین فروشندگان تسلیحات به عربستان سعودی و امارات هستند که از مارس 2015 جنگی ظالمانه را در یمن به راه انداخته اند.
در مجموع بیانبه جمع بندی اتحادیه اروپا هر چند حاوی نکات مثبتی مانند حمایت از برجام است، اما انتقادات و اتهامات واهی مذکوردر این بیانیه مورد قبول ایران نیست.
138/120
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتربخوانید:
اینستکس درچارچوب برجام معنی دارد
قاسمی: ایران خواهان اجرای کامل تعهدات برجامی اروپا درکوتاهترین زمان است
موگرینی: اتحادیه اروپا همچنان متعهد به اجرای کامل برجام است
