«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه این سخنان را روز دوشنبه در کنفرانس خبری با «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهوری اوکراین در کی یف به زبان آورد.
اردوغان در ادامه اوضاع در «ادلب» سوریه را غیرقابل مدیریت خواند و مدعی شد، بیش از یک میلیون آواره با چشم‌پوشی روسیه، درحال حرکت به سوی مرزهای ترکیه هستند.
رئیس جمهوری ترکیه بدون اشاره به ورود غیرقانونی نیروهای این کشور به داخل خاک سوریه مدعی شد که حملات روز دوشنبه ارتش سوریه در ادلب، سبب کشته شدن 8 تن شده که 5 نفر آنها نظامی و 3 نفر دیگر غیرنظامی بودند.
سخنان رجب طیب اردوغان در به رسمیت نشناختن الحاق کریمه به روسیه، بیش از هرچیز یک موضع گیری سیاسی و فاقد تاثیر گذاری بر ملاحظات میدانی است.
ترکیه تلاش میکند تا با این سخنان کرملین را نسبت به آینده روابط دو کشور نگران و حساس سازد.
اما با این حال روسیه به خوبی می داند که ترکیه در شرایطی قرار ندارد که بتواند از مسکو فاصله بگیرد یا دستکم در مسیری خلاف سیاستهای آن قدم بردارد.
بیش از 2 سال است که رابطه ترکیه و شرکای غربی آن بیش از هر زمان دیگری تیره شده است؛ به گونه ای که ترکیه وادار شد برای تامین نیازهای نظامی خود از جمله سامانه های پدافندی به روسیه نزدیک شده و با خرید سامانه های موشکی از جمله اس 400 بیش از هر زمان دیگری خود را به فناوری تسلیحاتی روسیه وابسته سازد.
روسیه همچنین در حوزه انرژی و توریسم نیز از توانایی بالایی برای تاثیر گذاری بر اقتصاد ترکیه برخوردار است.
سالیانه به طور متوسط ترکیه پذیرای 5 میلیون توریسم روس است. همچنین بخش عمده ای از منابع انرژی ترکیه توسط روسیه تامین می شود.
از این رو روسیه نه تنها در برابر این قبیل اقدامات ترکیه تغییر موضع نخواهد داد بلکه استفاده ترکیه از برگ کریمه در به زعم آنکارا فشار به مسکو را نشانه ای از استیصال آنکارا در قبال تحولات سوریه قلمداد خواهد کرد.
به این موضوع میتواند این نکته را افزود که عدم پذیرش الحاق کریمه به روسیه از سوی ترکیه نیز تاثیری در موضع گیری روسیه نسبت به مساله کریمه نخواهد داشت.
اما در تحولات میدانی روشن است مناطق ادلب و حلب در شمال سوریه بخشی از خاک آن و بی گمان تحت حاکمیت دولت سوریه است.
از این رو هر اقدام ترکیه بدون هماهنگی و موافقت دولت سوریه نقض حاکمیت این کشور است.
تحت این شرایط دولت ترکیه برای ادامه وضعیت فعلی در خصوص شمال سوریه بایستی بین خروج از سوریه و واگذاری این منطقه به دولت سوریه یا افزایش تنش ها در سطح منطقه یک گزینه را انتخاب کند.
با توجه به پیش رفت روز افزون ارتش سوریه و کنترل مناطق بیشتری از خاک سوریه به دست آن به نظر میرسد که ترکیه هر روز بیشتر در تنگنای انتخاب بین دو گزینه قرار میگیرد.
بن بستی که نتیجه اقدام اشتباه ترکیه و ایجاد بی ثباتی در سوریه بوده است.
ترکیه در ابتدای شکل گیری بحران سوریه، با دخالت در امور داخلی این کشور خود را به مرور در مسیر بن بستی قرار داد با اشتباهات پی در پی از جمله تجاوز نظامی به خاک سوریه، پازل دامن زدن به بی ثباتی در مرزهای جنوبی خود را تکمیل کرد.
نویسنده: منوچهر شفیعی
133/118
