یکی از آیین های هر ساله در ایران آیین نخل بندان و سنگ زنی است که هیئت های متعددی در دهه اول محرم برگزار می کنند.
آیین سنگ‌زنی به‌عنوان نخستین میراث ناملموس معنوی در قالب آیین‌های عاشورایی در غرب خراسان رضوی ثبت شده است.
آیین عزاداری سنگ زنی دهه اول محرم از سال های گذشته در روستای صدخرو از توابع بخش مرکزی داورزن اجرا می شود که در این مراسم عزاداران به نشانه اندوه و تالم شدید با بر هم زدن دو چوب یا سنگ و خواندن ذکرهایی در عزای سالار شهیدان، به سوگواری می پردازند.
آیین سنگ زنی نمادی از سنگ بر سر زدن به نشانه عزای حضرت امام حسین (ع) است که به مرور زمان چوب جایگزین سنگ شده است و در آن عزاداران حین خواندن مرثیه با ریتم خاص نوحه، در صف های منظم با حرکات نمادین دو قطعه چوب استوانه ای شکل را در دست گرفته و بالای سر خود بر هم می زنند. .
این آئین که به سنج زنی نیز مشهور است یکی از رسوم عزاداری در روستای صد خرو داورزن می باشد که سال ۹۱ در قالب آیین های عاشورایی به شماره ۸۲۵ در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.
علاوه بر این آئین مذهبی، نخل‌برداری یا نخل‌گردانی یکی دیگر از معروف‌ترین مراسم‌های سوگواری عاشورایی است که عزاداران ابا عبدالله الحسین در استانهای خراسان، یزد، اصفهان و سمنان، پیکر مطهر سرور و سالار شهیدان را در روز عاشورا به شکل نمادین تشییع می کنند.
استفاده از واژه نخل و اطلاق این عنوان بر رسم تابوتگردانی امام سوم شیعیان، به دوره صفوی بازمیگردد. این مراسم با تشریفاتی کم و بیش شبیه به امروز در دوره صفویه در مناطق مرکزی و کویری ایران، رواج داشته است.
نخل در شهرهای مختلف، شیوهٔ اجرا، نوع تزئین و تعداد نخل‌ها فرق می‌کند. شکل ظاهری نخل به صورت یک جناغ قوسی شکل است. بستن نخل‌ها با مهار تمامی چوب‌های نخل با مهارت خاصی توسط نخل بند انجام می‌شود. این مراسم‌های نخل‌گردانی در اکثر مناطق کشور اجرا می‌شود. مراسم نخل‌گردانی مانند همه مراسم‌های مذهبی که در ایام عاشورا و محرم در سراسر کشور برگزار می‌شود، ریشه در اعتقادات مذهبی مردم دارد.
سبک اجرای هر مراسم مانند نخل‌گردانی تقریباً در تمامی کشور تا حدودی شبیه به هم می‌باشد تفاوت در نحوه اجرا، مکان و زمان اجرا و برخی اعتقادات خاص به نخل است. آنچه در نخل گردانی و مراسم اجرایی این رسم قدیمی در محرم مطرح است اجتماع یکپارچه و هماهنگی خاص مردم است.
نخل گردانی در حقیقت یک اجتماع یا همایش بزرگ اجتماعی- فرهنگی و دینی است. بخش زیادی از شهرها و روستاها را در بر می‌گیرد. نخل‌گردانی شهرهای ایران به مراسم عزاداری ماه محرم شکوه و جلال خاصی می‌بخشد از طرفی باعث همدلی و همکاری کلیه مردم اعم از پیر و جوان، و زن و مرد می‌شود.
هرکدام از عناصر به کار برده شده در نخل را، نمادی از یک حادثه و یا متعلق به شخص خاصی در حادثه کربلا دانسته‌اند که این نماد‌ها عبارتند از:
• چوب نخل، نماد پیکر امام حسین(ع).
• سیاه‌پوش کردن، نماد اعلام سوگواری
• سرو نخل، نماد قد و قامت علی اکبر(ع).
• آینه نماد نور وجود امام حسین(ع).
• پارچه‌های زینتی نماد حجله قاسم بن حسن.
• کنندگان عزادارانی که نخل را بر می‌دارند به عنوان تشییع .
کسی که نخل را تزیین می‌کند، از کارآزمودگی و مهارت خاصی برخوردار است. این فرد را اصطلاحا «نخل‌بند»، «نخل پیوند»، «نخل آرا» و در بسیاری از مناطق ایران، «بابا»، «بابای نخل» یا «نخلی» می‌نامند
بعد از تکمیل شدن نخل نوبت به بانوان می رسد تا حاجتی که در دل خود دارند بطور نمادین با بستن پارچه به نخل درخواست کنند.
نخل سیاه پوش را در روز عاشورا بلند می‌کنند و با آداب خاصی در حسینیه ها یا میدان های شهر و روستا یا در گذرها و محله های شهر می‌گردانند. نخل را همراه با دسته های سینه زن و زنجیر زن و سنگ زن در گذرگاه و امامزاده یا زیارتگاه محله می‌برند و در آخر با جمع شدن در حسینیه و اجرا کردن تعزیه مجلس عزاداری ادامه پیدا می‌کند.
