در 5 ماهه نخست امسال (1403 شمسی) صادرات ایران به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا 2.2 دهم میلیون تن کالا به ارزش 748 میلیون دلار بوده، که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش 35 درصدی در وزن و 16 درصدی در ارزش داشته است.
بیشترین افزایش حجم صادرات کالا از ایران به اعضای این اتحادیه در این مدت مربوط به کشور قرقیزستان ثبت شده است.بررسی آمارهای گمرک ایران نشان میدهد، از فروردین تا پایان مرداد امسال میزان واردات کالا از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا 3.9 دهم میلیون تن کالا به ارزش 1.6 میلیارد دلار بوده است.
در سال گذشته 4.5 میلیون تن کالا به ارزش 1.7 میلیارد دلار از کشورمان به اتحادیه اقتصادی اوراسیا صادر شد، که در مقایسه با سال قبل از ان از نظر وزن 18 درصد و از نظر ارزش 13 درصد افزایش داشت.
بیشترین رشد حجم صادرات در سال گذشته از حیث ارزش مربوط به روسیه با 28.6 دهم درصد و بلاروس 32.5 درصد بود. واردات کالا از این اتحادیه در سال گذشته 10 میلیون تن یا حدود 5.3 میلیارد دلار ثبت شده، که در مقایسه با سال 1401، 23 درصد در وزن و 9 درصد در ارزش افزایش داشته است.
توافقنامه تجارت آزاد میان اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران تاریخ 4 دی ماه (25 دسامبر 2023) در سنت پترزبورگ امضا شد. هدف از این توافقنامه تسهیل تجارت بین کشورهای اوراسیا و ایران از طریق کاهش یا رفع موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای و حمایت از تعاملات اقتصادی و تجاری است.
با امضای سند نهایی توافقنامه تجارت آزاد 87 درصد کد تعرفه کالاهای تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا صفر می شود. این توافقنامه برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است.
پیشتر توافقنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به تصویب دومای دولتی روسیه و بلاروس رسیده است.ایران برای گسترش تجارت با سایر ملل و خلاص از تنگناهای تحریم، توانست قرارداد تجارت ترجیحی را با اتحادیه اقتصادی اوراسیا اجرایی کند.
اجرای موافقتنامه موقت تشکیل منطقه تجارت آزاد بین ج. ا ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا موجب شد از سال 1398 تجارت فیمابین بیش از ۲.۵ برابر و همچنین صادرات ایران به این اتحادیه نیز در این مدت بیش از ۱۳۸ درصد افزایش یابد.
موافقتنامه موقت نخستین مرحله از همگرایی و همکاری تجاری بین ج. ا ایران و این اتحادیه است که در واقع ماهیت ترجیحی دارد و محدود به ۸۰۰ قلم کالا می‌شود.پیش‌بینی می‌شود با اجرایی شدن این موافقتنامه و دسترسی کشور به بازار بزرگ ۱۸۳ میلیونی اوراسیا که بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار واردات از جهان دارد حجم تجارت فیمابین و صادرات کشور ایران جهش قابل توجهی را تجربه کند؛ البته این مهم با زمینه‌سازی و ایجاد ارتباط موثر و شناخت کافی صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایران با بازار آن اتحادیه محقق می‌گردد.
به همین منظور ایران در نشست قریب الوقوع اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ایروان پایتخت ارمنستان،ایران به عنوان میهمان شرکت خواهد کرد و در حاشیه نخستین روز این اجلاس، همایشی به نام ایران و اوراسیا با حضور بیش از 60 شرکت ایرانی و 220 شرکت از اعضای این اتحادیه برگزار خواهد شد.
بعد از ظهر همان روز نیز در حاشیه این اجلاس، جلسات B 2 B بین شرکت‌های خصوصی ایران و شرکت‌های خارجی برگزار خواهد شد.قبل از توافقنامه تجارت ترجیحی، میزان تجارت ایران با اوراسیا ۲.۵ میلیارد دلار بود اما بر آورده ها حاکی از این است که با اجرای این موافقتنامه مبادلات تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار افزایش یابد .کشورهای اوراسیا، بازارهایی جذاب به‌شمار می‌روند. حدود ۳۰درصد از انرژی نفت و گاز جهان از این کشورها استخراج و صادر می‌شود.
علاوه‌بر این، منطقه اوراسیا یکی از سیلوهای بزرگ غلات جهان است که اهمیت آن در هنگام بروز جنگ اوکراین بیش از پیش آشکار شد.این منطقه همچنین در حوزه‌های کشاورزی و دامپروری و به‌طور کلی تولید و برقراری امنیت غذایی بسیار حائزاهمیت است.مجموعه این نکات باعث می‌شود تا گسترش همکاری با اوراسیا و تقویت نگاه به شرق در سیاست‌های راهبردی بین‌المللی و اقتصادی جمهوری‌اسلامی ایران همچنان به صورت پایدار و فزاینده مورد تاکید قرار گیرد.
نویسنده: احمد کاظم زاده
112
