پانزدهمین نشست سران «بریکس» هفته گذشته در منطقه مالی «سندتون» ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی برگزار شد.
رئیس جمهور آفریقای جنوبی در نشست خبری مشترک با سران کشورهای روسیه، چین، برزیل و هند، موافقت گروه بریکس با پیوستن ایران، آرژانتین، عربستان، مصر، امارات و اتیوپی به این گروه را اعلام کرد.
شش عضو جدید در آغاز سال 2024 به طور رسمی به عضویت این گروه در می آیند. عربستان سعودی، ایران، اتیوپی، مصر، آرژانتین و امارات متحده عربی.
پس از این اتفاق، تحلیل های مختلفی در خصوص جایگاه بریکس در سطح جهانی مطرح شد:
یکی از تحلیل ها این است که با پیوستن شش کشور جدید که هر یک به لحاظ اقتصادی و سیاسی اهمیت زیادی دارند، گروه بریکس می تواند قطب بندی جدیدی در سطح نظام جهانی ایجاد کند.
علت اصلی چنین دیدگاهی این است که اعضای قدیم و جدید بریکس از یک سو سهم بزرگی از اقتصاد جهانی دارند و از سوی دیگر مخالف نظم سیاسی یکجانبه گرا در نظام جهانی هستند.
«سالم ناصر» کارشناس حقوق بین‌الملل در دانشگاه FGV Direito SP برزیل، می گوید: "درخواست‌ها برای عضویت در بریکس نشان می‌دهد که تغییرات مداومی در توازن قدرت جهانی وجود دارد. بریکس قطب جدیدی از قدرت اقتصادی و سیاسی است که با هژمونی آمریکای شمالی رقابت خواهد کرد."
«مهمت علی گوللر» تحلیلگر ترک نیز بر این باور است که بریکس یکی از مهمترین ارکان نظم نوین جهانی محسوب می شود و ضربه سنگینی بر جنگ قدرت سیاسی - انرژی آمریکا وارد کرده است.
موضوع دیگر این است که اعضای بریکس اعم از اعضای پیشین و جدید می توانند در حوزه اقتصادی تصمیمات مهمی در سطح جهانی اتخاذ کنند.
این تاثیرگذاری به طور خاص در حوزه انرژی در سطح بالایی خواهد بود، زیرا عربستان سعودی، روسیه، جمهوری اسلامی ایران و امارات در زمره بزرگترین کشورهای تولید کننده نفت در جهان محسوب می شوند.
همسویی یا اشتراک نظر این کشورها در حوزه انرژی می تواند برای کشورهای غربی تبعات زیادی داشته باشد و اقتصاد جهانی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. همچنین گسترش بریکس سهم این گروه از صادرات جهانی را از 20.2 درصد به 25.1 درصد افزایش می‌دهد.
گروه بانکی جهانی «گلدمن ساکس» معتقد است که تا سال 2050 اقتصاد کشورهای بریکس با اقتصادهای ثروتمندترین کشورهای جهان رقابت خواهد کرد.
نکته مهم دیگر اینکه، بریکس می تواند رقیبی جدی برای گروه 7 (شامل آمریکا، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و بریتانیا) باشد. با پیوستن شش کشور جدید به گروه بریکس، خبرگزاری‌های روسیه در تحلیلی آماری نوشتند مجموع تولید ناخالص داخلی (GDP) بریکس توسعه‌یافته از نظر برابری قدرت خرید تقریبا 65 تریلیون دلار خواهد بود.
به این ترتیب سهم این گروه از تولید ناخالص داخلی جهانی از 31.5 درصد فعلی به 37 درصد افزایش خواهد یافت. این در حالی است که سهم گروه هفت از اقتصادهای پیشرفته در حال حاضر حدود 29.9 درصد است.
در همین حال، 11 کشور گروه بریکس 48.5 میلیون کیلومتر مربع مساحت خواهند داشت که 36 درصد از مساحت جهان را تشکیل می‌دهند و این رقم بیش از دو برابر گروه هفت است.
مجموع جمعیت آنها به 3.6 میلیارد نفر خواهد رسید که 45 درصد از کل جهان و بیش از چهار برابر بالاتر از گروه هفت است.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
