بنفشه بخورید، مالیخولیا نگیرید

گیاه بنفشه با نام علمی odorata viola از زمانهای قدیم در نزد ایرانیان و سایر ملل از اهمیت خاصــی برخوردار بوده است. بقراط اولین بار این گیاه را جهت رفع سردرد و اختلالات بینایی و هچنین مالیخولیا، تنظیم کار کیسه صفرا و ورم سینه بکـار برده است.

گیاه بنفشه انواع مختلف دارد؛ به طورکلی به دو گروه تقسیم می شود، در یک گروه پنج گلبرک گیاه سه تا در بالا و دو تا در پائین قرار می گیرد که این همان بنفشه معطر است. در گروه دیگر چهار گلبرک در بالا و یکی در پایین واقع شده است که آن را بنفشه فرنگی می نامند. بنفشه سه رنگ نیز در این گروه قرار می گیرد.

این گیاهان برای سلامت بدن بسیار اهمیت دارند؛ بخصوص فرآورده های دارویی آنها بصورت دم کرده، جوشانده و شربت در درمان بسیاری از ناراحتیها مورد استفاده قرار می گیرد.

بنفشه معطر در اماکن مرطوب و سایه دار غالب نواحی اعم از دشت ها، جنگلها و یا دامنه های کم ارتفاع و حتی در ارتفاعات زیاد مخصوصا در زیر سایه درختان می روید. گلهای زیبا و معطر آن به رنگ بنفش و بندرت سفید یا قرمز در اوایل بهار ظاهــر می گردد. میوه اش کروی شکل پوشیده از کرک با دانه هایی به رنگ زرد با لکه سفید رنگ است.

قسمت مورد استفاده بنفشه معطر گل، برگ، ریشه، دانه و حتی تمام قسمتهای کامل گیاه است. از نظر خواص درمانی گل بنفشه دارای اثر نرم کننده، خلط آور و معرق است. درطب سنتی از گیاه گل بنفشه استفاده های زیادی می شود.

دم کرده گل بنفشه در رفع گریپ، برونشیت های حاد، گلودرد، سرفه های مزمن و بطور کلی بیماریهای سینه، التهاب دستگاه هاضمه، کلیه و مثانه بکار می رود. مصرف آن همچنین در بیماریهای مخملک، سرخک و بطور کلی در تب های دانه ای معمول است.

شیره تازه گل بنفشه اثر ملین و خلط آور قوی دارد. برگ بنفشه نیز اثر نرم کننده دارد و از آن لوسیونهایی تهیه می شود که استعمال خارجی دارد. برگ بنفشه پخته شده در آب به صورت پماد و یا له شده در رفع ترک و خراش پوست موثر است.

بنفشه معطر در صنعت نیز از نظر تهیه اسانس حائز اهمیت فراوان است. به منظور استفاده از خواص درمانی گل بنفشه دم کرده گلهای خشک شده بنفشه مخلوط با گلهای ختمی، شقایق و پنیرک به مقدار نصف قاشق غذاخوری از هر یک در نیم لیتر آب و به مقدار 3 فنجان در روز مفید است.

گونه دیگر بنفشه به نام بنفشه سه رنگ نیز دارای اثر معرق و خلط آور است. گیاه کامل آن اثر تصفیه کننده خون، ملین و مقوی دارد. در طب سنتی در رفع جوشهای صورت، تب خال، کهیر زرد زخم مورد استفاده قرار می گیرد.

لوسیون حاصل از دم کرده 30 گرم گیاه تازه در یک لیتر آب جوش اثر بسیار مفید در بهداشت پوست صورت و شادابی آن دارد و باید به حالت نیمه گرم (ولرم) و به صورت کمپرس مورد استفاده قرار گیرد تا اثر مفید ظاهر نماید.

116