در همین ارتباط ، نخستین قطار کانتینری گذرگاه شمال - جنوب که از ”هلسینکی” فنلاند به مقصد بندر ”ناوا شوا” هندوستان حرکت کرده است ، در طول مسیر وارد جمهوری آذربایجان شد. این قطار با ۳۴ کانتینر بار کاغذ ، قصد دارد با گذر از کریدور ۷۲۰۰ کیلومتری با محوریت و مرکزیت ایران به هندوستان برسد. در این زمینه ، “وقار بایراملی” نماینده مجلس ملی جمهوری آذربایجان گفته است:
این یک پروژه آزمایشی است که با همکاری نزدیک میان اپراتور‌های راه آهن کشور‌های عضو کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب انجام شده است و هدف از اجرای این طرح ، کاهش مدت زمان حمل بار از شش هفته به سه هفته است. قرار است سه مسیر اصلی شامل مسیر غربی از قفقاز به خلیج فارس ، مسیر شرقی از آسیای مرکزی به خلیج فارس و مسیر مرکزی از دریای خزر به خلیج فارس به منظور برقراری ارتباطات فعال شوند.
دالان حمل و نقل شمال - جنوب را باید از جمله مهمترین طرح های بین المللی در سطح جهان درقرن جاری میلادی قلمداد کرد. بدون شک به دلیل اهمیت زیاد ، دالان شمال - جنوب می تواند با جاده ابریشم جدید رقابت کند.
موافقتنامه ایجاد دالان بین المللی حمل ونقل شمال- جنوب درماه سپتامبر سال 2000 میلادی توسط مقام های ایران ، روسیه و هند در "سنت پترزبورگ" امضا شد تا علاوه بر ترویج همکاری‌های تجاری و اقتصادی ، زمینه های لازم به منظور کوتاه کردن مسیر حمل و نقل کالا میان هند و اروپا را از طریق ایران فراهم کند.
این کریدور حمل و نقلی و ترانزیتی مهم ، علاوه بر ایران ، روسیه و هند ، با پذیرش ده عضو جدید گسترش بیشتری یافته است. اعضای جدید شامل جمهوری آذربایجان ، ارمنستان ، قزاقستان ، قرقیزستان ، تاجیکستان ، ترکیه ، اوکراین ، بلاروس ، عمان و سوریه هستند که به کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ، پیوسته اند.
بلغارستان نیز به عنوان عضو ناظر با این مسیر ارتباطی مهم در ارتباط است. هدف از اجرای این طرح ، ایجاد مسیر کوتاه تر حمل و نقل از منطقه اقیانوس هند و آسیای جنوب شرقی به روسیه و اروپا از طریق خلیج فارس ، ایران و جمهوری آذربایجان است .درحال حاضر، حمل و نقل کالا ازکشورهای جنوب شرقی آسیا به اروپا وبالعکس ازطریق تنگه های سوئز، بسفر و داردانل درمدت 45 روز انجام می شود. درحالی که حمل و نقل کالا از دالان شمال - جنوب به کمتر از 25 روز تقلیل خواهد یافت.
درعین حال ، پیش بینی شده است که با استفاده از دالان شمال - جنوب، میزان حمل و نقل کالا در این مسیر تا 20 میلیون تن در سال افزایش یابد. به دلیل اهمیت و ویژگی های منحضر به فرد مسیر ارتباطی شمال - جنوب ، روسیه ازنخستین کشورهایی بود که به مشارکت در طرح موردنظر ایران پاسخ مثبت داد. در همین ارتباط ، "آلکسی استول یاراف" کارشناس روسیه در امور حمل و نقل گفته بود:
"احداث خط آهن مزبور برای توسعه امور حمل و نقل در منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است و به این خاطر روسیه علاقمند و آماده مشارکت فعال تر برای احداث این خط آهن است".
جمهوری اسلامی ایران ، روسیه و جمهوری آذربایجان در سال 2004 میلادی به منظور بهره برداری کامل از طرح احداث و بهره برداری مسیر ارتباطی شمال - جنوب ، یک شرکت سهامی مشترک تاسیس کرده اند.در چارچوب طرح دالان حمل و نقل شمال - جنوب ، مقررشد خط راه آهن جدیدی به طول 300 کیلومتر در اراضی جمهوری اسلامی ایران احداث می شود.
در یک جمعبندی کلی از راه اندازی آزمایشی مسیر شمال - جنوب ، باید گفت: با بهره‌برداری کامل از این مسیر مهم ارتباطی ، مهمترین حلقه تجارت میان آسیا و اروپا شکل خواهد گرفت. به طوری که گفته می شود ، با استفاده ازاین مسیر، حمل و نقل کالا ازنظر مسافت و زمان تا ۴۰ درصد کوتاه‌تر و از نظر هزینه تا ۳۰ درصد ارزان‌تر خواهد بود.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
112
بیشتر بخوانید:
بندر چابهار، دروازه اقتصادی کریدور جنوب به شمال
