بی بی سی اسپانیایی در تارنمای خود نوشت: «جایر بولسونارو»، رئیس جمهور برزیل روز یکشنبه شب در توییتر خود نوشت: «پس از گذشت سال‌ها این اولین بار است که یک رئیس جمهوراز برزیل که ضد آمریکا نیست، به واشنگتن سفر می کند. این شروع یک همگرایی از طریق آزادی و رفاه، مطابق با چیزی که همواره خواست برزیلی‌ها بوده، است».
سفر او اولین سفر رسمی در مقام ریاست جمهوری برزیل، به آمریکا محسوب می شود.
«دونالد ترامپ»،همتای آمریکایی اش او را یک روز بعد از ورود به کاخ ریاست جمهوری برزیل در روز 1 ژانویه به آمریکا دعوت کرد.
بولسونارو به سبب شعارها و رفتار انتخاباتی اش در دوران حضور در مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری، از سوی برخی از کارشناسان و رسانه‌ها به «ترامپ استوایی» معروف شده بود.
بولسونارو در انتخابات همواره عنوان می کرد: «برزیل را بزرگ می سازیم. بار دیگر به سرزمین مان افتخار خواهیم کرد». او این جملات را که برداشتی واضح از شعار ترامپ بود، ماه‌ها تکرار می کرد؛ رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی‌های انتخاباتی‌اش می گفت: «بار دیگر آمریکا را بزرگ می سازیم».
هر دو رئیس جمهور گفتمانی ملی گرا را به راه انداخته اند و بر مسائل اقتصادی تاکید ویژه ای دارند. آن‌ها به دنبال کاهش دخالت دولت در اقتصاد هستند و به خصوصی سازی هرچه بیشتر فکر می کنند. اساس فعالیت آن ها آراء مردمی است که محافظه کاری را انتخاب کرده اند. از جمله اقدامات آن ها در این زمینه مخالفت با سقط جنین است.
«ریکاردو سرنا: (Ricardo Senra)، گزارشگر بی بی سی در واشنگتن گفت: «بولسونارو با انتخاب آمریکا به عنوان اولین سفر خارجی ریاست جمهوری اش، در صدد است روابط خود با ترامپ را تقویت کند؛ این برخلاف رویه ای است که روسای جمهور پیش از او انجام داده اند».
بیش از آنکه بولسونارو در صدد ارتباط با ترامپ باشد، برخی از مسائل وجود دارد که سبب می شود تا منافع هردو کشور در گرو همگرایی بیشتر با یکدیگر رقم زنند.
بی بی سی اسپانیایی 3 مورد از مهمترین موضوعاتی که نزدیکی این دو کشور را سبب می شود، بررسی کرده است.
1. بحران ونزوئلا
در کنار کلمبیا، برزیل یکی از مهمترین کشورهایی است که بحران سیاسی و اقتصادی ونزوئلا را که در این ماه‌ها گریبانگیر دولت این کشور شده است، دنبال می کند. برزیل به سبب دارا بودن مرزی بیش از 2 هزار کیلومتر با ونزوئلا نسبت به اوضاع داخلی این کشور بسیار حساس است. علت اصلی آن هم ورود هزاران ونزوئلایی به خاک برزیل است.
در «بوآ ویستا» (Boa Vista)، مرکز ایالت «رورایمه»(Roraima)، دستگیر و زندانی شدن مهاجران مشکلات عدیده ای را برای بخش دولتی به وجود آورده است. دولت این کشور اعلام کرده است ارائه خدمات عمومی در این ایالات به سختی صورت می گیرد و این موضوع سبب شده است تا تنش‌هایی اجتماعی در این منطقه ایجاد شود.
این موضوع باعث شده است تا برزیل بهانه آن را داشته باشد تا در کنار ایالات متحده، به فشار و تحریم علیه کاراکاس بپردازد. برزیل نه تنها از اولین کشورهایی بود که «خوان گوایدو»، رهبر مخالفان ونزوئلا را که خود را رئیس جمهور می خواند، به رسمیت شناخت، بلکه به وضوح اعلام کرد «نیکولاس مادورو»، رئیس جمهور قانونی این کشور باید از قدرت کناره گیری کند.
کاخ سفید اعلام کرده است، موضوعات مربوط به ونزوئلا از جمله محورهای مهم دیدار بولسونارو و ترامپ است.
در فوریه گذشته مخالفان مادورو با حمایت آمریکا و متحدانش تلاش کردند تا کامیونی را که به ادعای آن ها حاوی کمک های بشر دوستانه بود، وارد خاک ونزوئلا کنند. اما این موضوع با ایستادگی نیروهای نظامی ونزوئلا محقق نشد. دولت مادورو اعلام کرد این کامیون برای ایجاد بحران در ونزوئلا ارسال شده است و آن را به مثابه دخالت در امور داخلی این کشور تلقی کرد.
2. اتحاد امنیتی و دفاعی
آمریکا، برزیل را به عنوان کشور متحدی می بیند که خارج از پیمان سازمان آتلانتیک شمالی (ناتو) با واشنگتن در حال همکاری نظامی و امنیتی است.
ترامپ بارها در مورد ناتو انتقاداتی را به زبان آورده است. در واقع او تهدید کرده است که در صورت بر آورده نشدن منافع کشورش در این اتحاد نظامی، آن را ترک خواهد کرد و به کشورهای دیگر و هم پیمان ایالات متحده می پیوندد.
امکان مذاکره بر سر ایجاد همکاری هایی در بخش امنیت و دفاع میان ایالات متحده و برزیل وحود دارد. این موضوع از مواردی است که دو کشور با علم بر آنکه به زودی اجرایی نخواهند شد، به دنبالش هستند. آن ها بیش از هر چیز در تلاشند به آن مشروعیت بخشند.
به عنوان مثال در سال 2010 «باراک اوباما»، رئیس جمهور پیشین آمریکا و «لولا داسیلوا»، رئیس جمهور وقت برزیل قرار دادی را به امضا رساندند که طی آن توافق شد دو کشور در زمینه حفاظت اطلاعات نظامی، با تاکید بر تکنولوژی، سامانه و تیم های دفاعی، تبدال اطلاعاتی و تجربی همکاری داشته باشند. اما اجرای این توافقنامه با کندی پیش رفت؛ به گونه ای که در سال 2015 و در جریان دیدار «دیلما روسف»، جانشین داسیلوا و «باراک اوباما» به اجرا درآمد.
3. توافق فضایی
امکان استفاده تجاری از ایستگاه پرتاب فضایی «آلکانترا» (Alcántara)، در ایالت مارانیا و (Maranhão) برزیل یکی دیگر از موضوعاتی است که آمریکایی ها را متمایل به برقراری ارتباط نزدیک با دولت این کشور کرده است.
با آغاز قرن بیست و یک و در دهه اول سال 2000 مقامات هر دو کشور شروع به مذاکراتی در این زمینه کردند؛ اما این موضوع در سال 2003 کنار گذاشته شد تا بار دیگر و از سال 2013 برای مهیا کردن زیر ساخت های لازم وارد عمل شوند.
اخیرا دو کشور به توافقاتی رسیده اند که آمریکا بتواند از خاک برزیل اقدام به پرتاب ماهواره و راکت کند.
بولسونارو نیز در مصاحبه ای اعلام کرده است که باید از ظرفیت های ایستگاه یاد شده استفاده کرد؛ چرا که به نظر او در این مدت برزیل در حال از دست دادن پول زیادی بوده است.
4.سایه حضور چین
آمریکا و چین در مورد خروج از جنگ تجاری که با تصمیم ترامپ، مبنی بر افزایش نرخ تعرفه ها بر واردات محصولات چینی شدت یافته بود، به مذاکره نشستند.
با این حال پکن نسبت به رفتار رئیس جمهور آمریکا خوش بین نیست و از آن انتقاد کرده است.
این تقابل سبب شده است، تا برزیل در وضعیتی پیچیده قرار گیرد. پیش از آنکه بولسونارو به آمریکا سفر کند، در مصاحبه ای گفته بود: «چین از لحاظ حجم تجارت بزرگترین شریک تجاری برزیل است». این در حالی است که وی آمریکا را در رده دوم قرار داده بود.
رئیس جمهور برزیل، همچنین در پیامی در شبکه های اجتماعی از اهمیت چین و ارتباط تجاری با این کشوریاد و اعلام کرده بود که در نیمه دوم سال جاری به این کشور آسیایی سفر خواهد کرد.
از سویی دیگر این امکان نیز وجود دارد که در مارس سال 2020 پهنای باند لازم و زیر ساخت های مورد نیاز برای دسترسی به سرویس اینترنت 5 جی در برزیل مهیا شود. این یک فرایندی است که چین می خواهد در آن حضوری فعال و انحصاری داشته باشد.
واشنگتن و پکن بر سر اینترنت 5 جی در تقابل با یکدیگر هستند.
آمریکا تاکید دارد که شرکت های چینی مانند هوآوی رد پایی از سامانه های جاسوسی بر جای گذاشته اند. بر این اساس واشنگتن در تلاش است تا کشورهای دیگر به ویژه برزیل را مجاب سازد که از تکنولوژی نسل پنجم چین در سامانه های اینترنتی استفاده نکند.
روز دوشنبه خبرگزاری رویترز در مطلبی عنوان داشت که یکی از مقامات بلند پایه آمریکایی به هم پیمانان برزیلی خود هشدار داده است که شرکت های زیر مجموعه هوآوی به دنبال جاسوسی از رهبران غربی هستند.
از سویی دیگر برزیل نیز اعلام کرده است که در وضعیت کنونی نمی خواهد میان دعوای شرکت های چینی و واشنگتن قرار بگیرد؛ از طرفی برنامه ای برای سد سازی در راه این شرکت ها در برزیل ندارد.
به نظر می رسد برزیل، باید برای ارتباط اقتصادی موفق یک تعادل میان چین و ایالات متحده ایجاد کند.
دبیر مترجم: محمد استادولی
141/118
