نخستین اجلاس مشترک وامنیتی ازبکستان و افغانستان با حضور مقامات ارشد امنیتی دو کشور در «تاشکند» پس از آن برگزار شد که روز 17 جولای گذشته "محمد حنیف اتمر" مشاور امنیت ملی افغانستان طی سفر به ازبکستان با عبدالعزیز کامل اف وزیر امور خارجه این کشور دیدار و درباره بهبود و گسترش همکریهای امنیتی دو کشور گفت و گو کرد.
واقعیت آن است که همواره امنیت پیش نیاز احیای توسعه اقتصادی، و سیاسی بوده است و در سطح بین المللی، همکاری دو و چند جانبه امنیتی اصل اساسی و بستر سازهمکاریهای بازیگران بین المللی در سطوح مختلف بوده وهست. وضعیتی که البته بر مناسبات افغانستان با جمهوریهای اسیای مرکزی صدق می کند ومقامات کابل و تاشکند باهدف توسعه مناسبات دوکشورموضوع احیای امنیت و همکاریهای امنیتی را دردستور کا ر خود قرار داده اند . از اینروست که پس از سفر مقامات ارشد افغانستان به ازبکستان درتابستان گذشته اکنون کمیسیون مشترک همکاریهای امنیتی دو کشور برگزار شده تا چشم انداز همکاریهای متقابل بین دو کشور در زمینه مبارزه باتروریسم و افراط‌گرایی، مقابله با قاچاق سلاح و مواد مخدر و البته فعالیت گروههای جنایی را مورد بحث و تبادل نظر قرار دهند. بررسی راههای همکاری متقابل در زمینه های پیشگیری و جلوگیری از تخلفات گمرکی، تامین امنیت مرزهای دو کشور نیز بخش دیگری از دستور کار این کمیسیون عنوان شده است.
شاید اهمیت این قبیل همکاری میان تاشکند و کابل را بتوان در تلاش دو طرف برای تامین امنیت پروژه مشترک توسعه و طرح های زیربنایی از جمله ساخت راه آهن«مزار شریف-هرات» وخطوط انتقال برق «سرخان - پلخمری» وهمچنین حمایت از بخش تولیدی و ایجاد مراکز بازرگانی درکابل و مزارشریف دانست. هدفی که همکاریهای چند وجهی میان افغانستان و ازبکستان را می طلبد و تحقق آن نیازمند توجه ویژه مقامات دو کشور بر امنیت و ثبات پایدار در افغانستان و آسیای مرکزی است .
موضوعی که سالها پیش "توماس کیس" نماینده وقت دفتر اتحادیه اروپا در بیشکک در همایش بین‌المللی "روابط منطقه‌ای و تدابیر مشترک برای تقویت امنیت مرز مشترک افغانستان، تاجیکستان وازبکستان " با اشاره به ضرورت اجرای تدابیر مشترک برای تامین و تقویت مدیریت مرزهای آسیای مرکزی گفته بود افزایش توانمندی نیروهای نظارتی مرز از جمله گمرک و مرزبانی به جلوگیری از قاچاق مواد مخدر، تامین امنیت و ایجاد فضای سالم برای رشد تجارت در مناطق شمال افغانستان و همچنین نواحی مرزی کشورهای آسیای مرکزی کمک خواهد کرد.
وی با تاکید ویژه برهمکاریهای امنیتی و نیروهای مرزبانی این کشورها از اقدامات مشترک و چند جانبه، بعنوان ضرورت و نیاز اولیه برای توسعه همکاری بین کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان، سخن گفته بود.
موضوعی که اکنون پس از گذشت 6 سال در دستور کار مقامات کابل و تاشکند قرار گرفته است.
با این همه ازبکستان و افغانستان در پی راهکاری مناسب برای احیای امنیت در سرحدات خود و نواحی همجوار دو کشور هستند تا ازآن بعنوان بستری برای همکاریهای همه جانبه اقتصادی و سیاسی استفاده کرده مناسبات خود را به الگویی از همکاریهای منطقه ای برای دیگر بازیگران منطقه تبدیل کنند. به برگزاری اولین کمیسیون همکاری امنیتی مشترک افغانستان و ازبکستان در تاشکند از همین زاویه باید نگریست. 114/111
نویسنده : امیر حسین اسداله منفرد
