در این راستا «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان که به عراق سفر کرده است روز شنبه در بغداد اعلام کرد: حفظ توافق هسته ای برجام عامل کلیدی ثبات و امنیت در منطقه است.
ماس گفت: ابهام در رابطه با توافق هسته‌ای برجام از جمله باعث تشدید تنش می شود، ما اروپایی ها معتقد هستیم که باید همه تلاش ها را جهت حفظ توافق اتمی وین با ایران انجام دهیم.
وزیرخارجه آلمان در دیدار با نخست وزیر عراق تاکید کرد که اتحادیه اروپا و برلین به برجام پایبند هستند.
تاکید وزیرخارجه آلمان بر ضرورت حفظ برجام با توجه به دیدگاه اروپایی ها درباره ماهیت و هدف از توافق هسته ا ی برجام معنا پیدا می کند .
از منظر تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) و اتحادیه اروپا برهم خوردن برجام و لغو این توافق، تاثیرات امنیتی منفی به دنبال خواهد داشت.
اروپایی ها برجام را نمونه ای از یک توافق چند جانبه می دانند که می تواند به عنوان الگو و مدلی برای حل و فصل دیگر مناقشات بین المللی نیز به کار رود.
البته روسیه و چین نیز به عنوان دیگر اعضای گروه 1+4 موضعی همانند اروپایی ها در این زمینه دارند.
تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا بعداز خروج غیرقانونی آمریکا از برجام وعده دادند با تضمین منافع اقتصادی ایران، این توافق را حفظ کنند.
این کشورها، علی‌رغم ایستادگی‌های لفظی و سیاسی در برابر اقدام آمریکا تاکنون موفقیتی در اقدامات عملی وعده‌داده شده برای حفظ این توافق کسب نکرده‌اند.
این مساله انتقاد شدید و واکنش عملی تهران را به دنبال داشته است. ایران در واکنش به بی تفاوتی اروپایی‌ها در عملی کردن وعده‌هایشان چهارشنبه 8 می 2019 در بیانیه‌ای از کاهش سطح تعهداتش در چارچوب برجام به استناد به بندهای 26 و 36 این توافق خبر داد.
ایران در این بیانیه به کشورهای باقی‌مانده در برجام 60 روز فرصت داد برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی اقدام کنند.
با توجه به این که بیش ازیک ماه از ضرب الاجل ایران گذشته، اما هنوز اقدام ملموسی از جانب اروپا برای اجرایی کردن وعده های خود از جمله عملیاتی شدن سازو کار ویژه مالی اروپا و ایران موسوم به «اینستکس» صورت نگرفته است.
با این همه اروپایی ها می دانند که اکنون برجام در وضعیت حساسی قرار داشته و لذا تلاش می کنند تا ایران را هم چنان به پایبندی به این توافق تشویق نمایند.
در این راستا وزیر خارجه آلمان قصد سفر به تهران را دارد. این سفر با هدف تاکید بر پایبندی برلین و اتحادیه اروپا به برجام و وعده عملی شدن سازو کارهای مد نظر مانند اینستکس صورت می گیرد.
ماس گفت: اتحادیه اروپا درهمین راستا سازوکاری جهت کاهش تحریم ها و انجام تعاملات مالی با ایران قرار داده است.
جمهوری اسلامی ایران بارها با اشاره به عدم تحقق وعده های اتحادیه اروپا در اجرای تعهدات خود در چارچوب برجام، تاکید کرده است که صبر ایران بی نهایت نخواهد بود و اروپایی ها بجای حمایت صرفاً سیاسی از برجام باید به آن بویژه در حوزه اقتصادی و پولی عمل کنند.
چند روز قبل «هایکو ماس» در اظهاراتی ضمن اشاره به این که دستیابی ایران به مزایای اقتصادی برجام «بسیار سخت» است، مدعی شد اروپا به تعهداتش در برجام عمل می‌کند و از ایران هم همین انتظار را دارد.
اکنون با ضرب الاجل برجامی ایران توپ در زمین اروپا است و اگر آنها واقعا خواهان حفظ این توافق بین المللی هستند، باید اقدامات جدی و موثر خود را هر چه زودتر و قبل از پایان ضرب الاجل مطرح شده از جانب تهران صورت دهند.
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه با اشاره به اینستکس می گوید: خواست ما از اروپایی‌ها این است که خیلی جدی‌تر در این عرصه وارد شوند.
بدین ترتیب ایران انتظار دارد که اروپا هر چه زودتر به وعده های برجامی خود عمل کند. اما اگر همچنان سیاست قبلی یعنی تاخیر و تعلل های مکرر را در پیش گیرد، نباید از تهران انتظار ادامه تعهد به مفاد برجام را داشته باشد.135/118
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
بیشتر بخوانید:
"هایکو ماس" در دیدار نخست وزیر عراق: اتحادیه اروپا به برجام پایبند است
هایکو ماس: آلمان، بریتانیا و فرانسه برجام را حفظ می‌کنند
