در این گفت‌وگوی تلفنی موضوع تنش‌های اخیر میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و دو طرف بر تداوم گفت‌وگوها برای کاهش تنش میان ارمنستان و آذربایجان تاکید کردند.
گفت و گوی تلفنی مقامات ارشد نظامی ایران و جمهوری آذربایجان در برهه حساس کنونی اهمیت زیادی دارد. با توجه به تشدید درگیری ها بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان از یک طرف و اقدام نیروهای آذربایجانی در تصرف بخش هایی از خاک ارمنستان در استان «سیونیک» که در مجاورت مرز ایران با این کشور قرار دارد، موقعیت خطیر و حساسی به وجود آمده و آتش بس متزلزل و لرزانی بین دوطرف برقرار شده که البته هر از چند گاهی نقض می شود.
تهران بارها موضوع اصولی خود در زمینه عدم پذیرش هر گونه تغییر مرزها در قفقاز جنوبی از جمله مرزهای مشترک ایران و ارمنستان را اعلام کرده است. در این راستا و به منظور نمایش عزم جدی خود در این زمینه اخیرا کنسولگری ایران در شهر کاپان مرکز استان سیونیک افتتاح شده است.
در این راستا آرارات میرزویان، وزیر امور خارجه ارمنستان در30 سپتامبر،با «مرتضی عابدین ورامین» سرکنسول جدید ایران در کاپان مرکز استان سیونیک و «عباس بدخشان ظهوری» سفیر جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان در ساختمان وزارت امور خارجه این کشور دیدار کرد. در این دیدار طرفین درمورد ثبات و امنیت منطقه گفتگو کردند.
آرارات میرزویان با اشاره به اینکه افتتاح سرکنسولگری ایران گامی مهم و نمادین است، گفت: آمادگی دوجانبه برای تعمیق بیشتر همکاری‌های ارمنستان و ایران و ارتقای آن به سطح کیفی جدیدی است.طرفین تاکید کردند که سرکنسولگری با فعالیت های خود به اجرای موثرتر ظرفیت های تجاری، اقتصادی، حمل و نقل، انرژی، علمی، آموزشی و فرهنگی منطقه سیونیک کمک خواهد کرد. آرارات میرزویان خاطرنشان کرد: طرف ارمنی از موضع قاطع و روشن ایران در مسائل منطقه بسیار قدردانی می کند.
درگیریهای گسترده و جدید بین نیروهای نظامی جمهوری آذربایجان و ارمنستان از اواسط سپتامبر آغاز شد که از جمله منجر به گلوله باران برخی مناطق داخل ارمنستان از جانب ارتش باکو شد . این درگیری، پر شدت ترین رویارویی نظامی این دو کشوردر چند ماه اخیر تلقی می شود، موجب بروز نگرانی درباره آغاز جنگ درگیری تازه ای در قفقاز جنوبی شده است.
در عین حال به نظر می رسد هدف نیروهای جمهوری آذربایجان از پیشروی در استان سیونیک ، برداشتن گام عملی تحقق دالان ادعایی «زنگزور» برای اتصال زمینی خاک جمهوری آذربایجان به منطقه خود مختار نخجوان باشد. اقدامی که با توجه به اهداف دراز مدت ترکیه مورد حمایت آنکارا نیز قرار دارد.
این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها مخالفت خود را با هرگونه تغییر در مرزهای شمال غربی خود از جمله مرز ایران و ارمنستان اعلام کرده است. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در اواخر مرداد 1401 (ژوئیه 2022) در گفتگوی تلفنی با نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان گفت: «ایران هیچگونه تغییر در جغرافیای سیاسی منطقه را نمی‌پذیرد.»ایران پیشتر هم به صورت رسمی با هر گونه تغییری در مرزهای ارمنستان مخالفت کرده و در این مورد به صورت علنی به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و متحد اصلی جمهوری آذربایجان هشدار داده است.
حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیداراخیر با اردوغان فرمودند: «اگر سیاستی مبنی بر مسدود کردن مرز ایران و ارمنستان وجود داشته باشد، تهران با آن مخالفت خواهد کرد، زیرا این مرز یک راه ارتباطی چند هزار ساله است.»
در عین حال تاکید صریح سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در گفت و گوی تلفنی اخیر خود با وزیر دفاع جمهوری آذربایجان بر ضرورت حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه بین باکو و ایروان نشان می دهد تهران با هرگونه توسل به زور از جانب باکو برای رسیدن به اهداف سرزمینی خود در قفقاز جنوبی مخالف است.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
112
