«لیلا عبد الله اوا» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان با استقبال از هر تلاشی برای حل مناقشه قره باغ از طریق مذاکره، تاکید کرد: مذاکرات صلح میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان باید بدون تغییر شکل برگزار شود و حضور جدایی طلبان در مذاکرات غیرقابل قبول است.
اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه آذربایجان در حالی است که، "نیکول پاشینیان" نخست وزیر ارمنستان طی روزهای یکشنبه و دوشنبه گذشته، با مقام های جمهوری خودخوانده قره باغ در "خانکندی" دیدار و گفتگو کرد. در دیدار "نیکول پاشینیان" و "باکو ساهاکیان" رئیس جمهوری خودخوانده قره باغ در شهر "خانکندی" مرکز قره باغ، دو طرف بر ضرورت تقویت و گسترش همکاری نزدیک تر میان ارمنستان و قره باغ و همچنین اجرای به موقع برنامه های راهبردی مشترک تاکید کردند.
اظهارات اخیر نخست وزیر ارمنستان به معنای تغییر ندادن مواضع ارمنستان در قبال جمهوری آذربایجان است. نیکول پاشینیان پیش از این نیز در واکنش به طرح لاوروف، طی سخنانی تردیدآمیز خطاب به جمهوری آذربایجان، گفته بود: «ما می پرسیم این اقدام ما درمقابل چه چیزی خواهد بود و آن ها پاسخی برای این پرسش ندارند.»
در واقع، رهبران دولت ایروان انتظار دارند، به ازای خروج از بخشی از اراضی جمهوری آذربایجان، از دولت "الهام علی اف" امتیازی نظیر "دریافت خسارت" طلب کنند.
به هرحال به نظر می رسد، طرفین متخاصم در مناقشه قره باغ عزم خود را برای اجرای طرح لاوروف جزم کرده اند. بر اساس طرح لاوروف، نیروهای نظامی ارمنستان از پنج شهرستان جمهوری آذربایجان خارج خواهند شد. مقرر شده است، در مرحله نخست، ارمنستان دو شهرستان جمهوری آذربایجان را تحویل دهد و در مرحله دوم، اتباع رانده شده جمهوری آذربایجان به خانه و کاشانه خود بازگردند.
سپس سه منطقه اشغالی دیگر نیز به همین ترتیب به جمهوری آذربایجان بازپس داده خواهد شد. این درحالی است که، تکلیف سه منطقه اشغالی دیگر جمهوری آذربایجان در مراحل بعدی و در پی گفتگوهای صلح مشخص خواهد شد.
شکی نیست که در صورت اجرای طرح لاوروف، جمهوری آذربایجان طرف برنده لقب خواهد گرفت. درحالی که ، مقام های دولت ایروان می بایست خود را برای پاسخکویی به مردم ارمنستان و ارامنه قره باغ کوهستانی آماده کنند.
در این ارتباط ، "آلکسی فننِکو" استادیار امنیت بین‌المللی دانشکده سیاست جهانی دانشگاه دولتی مسکو و کارشناس سیاسی مشهور روسیه ، در مصاحبه با خبرنگار وستنیک قفقاز گفته است: «نتایج مذاکرات اخیر میان وزرای امور خارجه جمهوری آذربایجان و ارمنستان، به اقدامات مشخص برای آماده سازی مردم برای صلح نیاز دارد.»
این کارشناس روس همچنین تصریح کرد: ارمنستان در ابتدا دو منطقه را از حضور نظامیان پاکسازی خواهد کرد. سپس تمام مناطق باقی مانده، ازحضور نظامیان پاک شده و در مراحل بعد ، مذاکرات در مورد وضعیت حقوقی قره‌باغ آغاز خواهد شد.»
برغم فراهم بودن شرایط برای امضای توافقنامه صلح دائمی قره باغ، باید دید که، آیا قدرت های جهانی و ذینفع بویژه آمریکا برای اجرای این طرح همکاری خواهند کرد یا خیر؟ به نظر می رسد که اجرای هرگونه طرح صلح روسی برای پایان دادن به مناقشه آذری - ارمنی با منافع آمریکا مغایرت دارد و مقام های کاخ سفید درپی برهم زدن این توافق صلح هستند. 114/118
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
بیشتر بخوانید:
گفت وگو؛ سیاست ایروان برای حل مناقشه قره‌باغ/ تحلیل
نگاه تردید آمیز ارمنستان به طرح لاوروف درباره حل مناقشه قره باغ/ تحلیل
