این موضع مسکو و پکن در نشست ویژه برجام که روز شنبه 9 نوامبر در حاشیه کنفرانس منع اشاعه مسکو برگزار شد، مورد تاکید قرار گرفت.
این نشست با شرکت «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه به همراه «فو کونگ» از مقامات ارشد وزارت امور خارجه چین و «عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه ایران برگزار شد.
ریابکوف با انتقاد شدید از خروج غیرقانونی و یکجانبه آمریکا از برجام گفت: "همه جهان غیر از آمریکا و شخص ترامپ اهمیت برجام را درک می کنند."
همه اعضای گروه 1+4 حتی اروپایی ها معتقدند، واشنگتن برخلاف نظر سایر اعضای گروه 1+5 و نیز برخلاف قطعنامه 2231 شورای امنیت به طور یک جانبه و غیرقانونی از برجام خارج شد.
موضوع مهمی که این مقام ارشد روسیه طرح کرد، تاکید بر توسعه همه جانبه روابط روسیه با ایران بود.
ریابکوف گفت: "ما نه تنها به همکاری و هماهنگی با ایران به طور کامل در زمینه‌های مختلف پایبند هستیم بلکه به توسعه و تعمیق این روابط نیز خواهیم پرداخت."
این موضع نشانه اهمیت ایران به عنوان بازیگر مهم منطقه ای و بین المللی است که موجب شده تا قدرت های بین المللی مانند روسیه و چین، به رغم فشارهای آمریکا در چارچوب سیاست فشار حداکثری، همچنان روابط خود را با ایران ادامه دهند و حتی خواهان گسترش این روابط شوند.
مسکو معتقد است با توجه به این که قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد، برجام را مورد تایید قرار داده لذا آمریکا با خروج غیرقانونی از آن، نه تنها خود مرتکب تخلفی شدید و آشکار شده بلکه دیگر کشورها را وادار کرده است تا این قطعنامه شورای امنیت را زیر پا بگذارند؛ حال آن که ایران پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، تا یک سال به طور کامل به تعهدات خود پایبند بود.
برهمین اساس، موضع روسیه به عنوان یکی از اعضای گروه 1+4 تاکید بر ضرورت حفظ برجام و نیز اقدامات جدی و موثر طرف های اروپایی آن یعنی اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپایی شامل آلمان، فرانسه و بریتانیا در این زمینه است.
این موضع روسیه با حمایت دیگرعضو طیف شرقی برجام یعنی چین نیز برخوردار شده است. در این زمینه فو کونگ مدیر اداره کنترل تسلیحات وزارت امور خارجه چین با اشاره به اقدام اخیر ایران در برداشتن گام چهارم کاهش تعهدات هسته‌ای بر نقش منفی امریکا و نیز حقانیت ایران تاکید کرد.
فو کونگ گفت: "ریشه تنش‌های کنونی در موضوع برنامه هسته‌ای ایران، در سیاست فشار حداکثری آمریکا قرار دارد. شرایط کنونی پس از آن به وجود آمد که آمریکا در اقدامی یکجانبه تحریم‌ها علیه ایران را بازگرداند و در نتیجه آن ایران تصمیم گرفت تا تعهدات خود را در برجام کاهش دهد چون از مزایای اقتصادی این توافق بهره‌ای نبرد؛ ضمن این که کاهش تعهدات برجامی ایران نظام منع اشاعه را در خطر قرار نداده است. ایران همچنان به تعهدات خود در ان‌پی‌تی پایبند است و بارها تاکید کرده که هر زمان بتواند از مزایای برجام بهره‌مند شود کاهش تعهدات خود را در برجام بازخواهد گرداند."
روسیه و چین به ضرورت ایجاد توازن بین حق و تکلیف درباره برجام معتقد هستند؛ در حالی که غربی ها اعم از اروپایی ها و حتی آمریکا که از این توافق خارج شده است، همواره بر ضرورت ادامه ایفای تعهدات ایران در چارچوب برجام تاکید می کنند اما نمی خواهند یا نمی توانند تعهداتی را که خود طبق توافق هسته ای برجام برعهده دارند عملی کنند.
هم روسیه و هم چین بر قابل درک بودن کاهش تعهدات برجامی ایران تاکید کرده و آن را حاصل بی مسئولیتی اروپا در عمل نکردن به تعهدات خود در چارچوب برجام دانسته اند.
این دو قدرت بین المللی صرفا بر موضع گیری لفظی اکتفا نکرده اند بلکه درصدد هستند تا گام های عملی برای حفظ برجام بردارند.
ریابکوف با اشاره به تلاش‌های روسیه و چین برای حفظ برجام گفت: "مسکو ایده هایی دارد که امیدواریم بتواند به حفظ این توافق مهم بین المللی، که برای امنیت و ثبات منطقه و جهان بسیار اهمیت دارد، کمک کند."
از دیدگاه مسکو و پکن توافق هسته ای برجام در حفظ صلح وامنیت منطقه ای و بین المللی نقش کلیدی دارد و فروپاشی آن می تواند به ایجاد چالش های بزرگی به ویژه در غرب آسیا بیانجامد.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
138/116
بیشتربخوانید:
چین: آمریکا عامل بروز تنش در خصوص برجام است
عراقچی: هدف ایران حفاظت از برجام و نجات آن است
