«ترامپ» اقدامات یکجانبه ای مانند خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را بدون مشورت با سایر اعضای ناتو انجام داده است. این مساله واکنش منفی برخی اعضای بزرگ اروپایی ناتو را به دنبال داشته است.
«امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه در مصاحبه با اکونومیست که پنجشنبه منتشر شد گفت: «چیزی که شاهد آن هستیم، مرگ مغزی ناتو است. شما شاهد هیچ هماهنگی یا تصمیم‌گیری راهبردی بین ایالات متحده و متحدان ناتو نیستید. آمریکا در حال پشت کردن به ما است که این موضوع را می‌توان در خروج ناگهانی نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه بدون مشورت با متحدان ناتو مشاهده کرد. با توجه به بی‌تعهدی آمریکا در قبال ناتو، کشورهای اروپایی نباید برای دفاع از خود به آمریکا اتکا کنند.
مکرون همچنین اشاره کرد که ترکیه به عنوان یکی دیگر از متحدان ما در ناتو در حال انجام اقدامات ستیزه‌جویانه در منطقه‌ای است که منافع ما در خطر است.
تردید مکرون درباره اثربخشی ناتو و پیشنهاد او مبنی بر این که کشورهای اروپایی عضو این ائتلاف درباره وضع موجود به ارزیابی‌های مجدد بپردازند، در شرایطی طرح شده که نمایندگان این ائتلاف نظامی قرار است اوایل ماه دسامبر آینده در بریتانیا نشست برگزار کنند.
واکنش آلمان و ناتو به اظهارات مکرون
البته آلمان و ناتو به اظهارات مکرون واکنشی منفی نشان داده اند. «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان در کنفرانس خبری مشترک با «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو گفت: «سخنان تند مکرون غیرضروری بودند. حتی اگر مشکلاتی داشته باشیم باید در کنار هم باشیم و همکاری دو سوی آتلانتیک (آمریکا و اروپا) برای ما ضروری است.»
استولتنبرگ هم سخنان مرکل را تأیید کرد و گفت: «وحدت اروپا نمی‌تواند جایگزین وحدت دو سوی آتلانتیک شود و اتحادیه اروپا بدون دریافت کمک از بیرون نمی‌تواند از اروپا دفاع کند. استولتنبرگ هشدار داد بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، حدود ۸۰ درصد از بودجه دفاعی ناتو را کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا تأمین خواهند کرد.
البته آلمان در کنار فرانسه خواهان ایجاد سازو کارهای مستقل دفاعی هستند و انتقاد مرکل بیشتر متوجه غیر ضروری بودن موضع گیری مکرون در برهه زمانی کنونی است. برلین نیز همانند پاریس خواهان ایجاد ظرفیت های دفاعی اروپایی است.
استقبال روسیه از موضع گیری مکرون
روسیه هم که ناتو از آن به عنوان دشمن اصلی خود نام می برد از موضع گیری مکرون استقبال کرده است. «ماریو زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه گفت: «ناتو به مرگ مغزی دچار شده. این مسئله تعجب آوری نیست، تعجب‌آور این است که یکی از سران ناتو آن را به زبان آورده است.
آمریکا در راستای رویکرد یکجانبه گرایانه ترامپ اساسا اهمیت یا نقشی برای متحدان اروپایی خود در تصمیم گیری های نظامی و امنیتی مهم قائل نیست.
بسیاری ازاعضای ناتو متوجه نگرش منفی ترامپ به ناتو شده اند. ترامپ پس از رسیدن به قدرت، ناتو را یک سازمان «منسوخ شده» نامید که هزینه‌های زیادی بر دوش آمریکا می‌گذارد و اعلام کرد که دیگر از این سازمان نظامی حمایت نمی‌کند.
وی همچنین ناتو را یک سازمان بد و به شدت پرهزینه برای آمریکا خوانده است. همین مساله موجب بدبینی فزاینده اروپایی ها به رویکرد ترامپ در باره ناتو و تاکید بر لزوم توجه به ظرفیت های اروپایی برای دفاع از اروپا را موجب شده است که البته فرانسه رهبری این حرکت را برعهده دارد.
ادامه فشارهای واشنگتن و ناامیدی از دولت ترامپ باعث شده است تا کشورهای اتحادیه اروپا، تقویت تدابیر و سازو کارهای مستقل اروپایی را در زمینه دفاعی و امنیتی مد نظر قرار دهند. با این همه دولت ترامپ به شدت از این روند ناراضی است.
در این راستا آمریکا، اتحادیه اروپا را در صورت اجرای طرح های دفاعی و تسلیحاتی مستقل، به مقابله به مثل در روابط تجاری و سیاسی تهدید کرده است. وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در مه 2019 تهدید کرد در صورتی که اتحادیه اروپا به طور یکجانبه به اجرای طرح های دفاعی خود ادامه دهد، واشنگتن اقدامات متقابل انجام خواهد داد.
با این حال اتحادیه اروپا مصمم است تا به رغم مخالفت های آمریکا و ناتو هرچه زودتر به ظرفیت ها و توانمندی مستقل دفاعی و نظامی دست یابد.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
133/118
بیشتر بخوانید:
روسیه: مرگ مغزی ناتو تعجب آور نیست
