نخست وزیر ارمنستان در نشست خبری مشترک با «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه در پاریس، همچنین تصریح کرد، فرانسه به عنوان رئیس دوره ای شورای امنیت سازمان ملل دستور کار جدیدی این شورا را مشخص کرده است.
با حمایت رئیس جمهور مکرون، دستور کار شورای امنیت، موضوع تجاوز جمهوری آذربایجان به ارمنستان تعیین شده است.
رئیس جمهوری فرانسه نیز در این نشست خبری با اشاره به گفت وگوهای اخیر خود با «الهام علی اف» رئیس جمهوری آذربایجان، اعلام کرد: "علی اف می‌گوید که خواهان پایان دادن به بی ثباتی ها در قفقاز و یافتن راه حل است، اما ایجاد صلح تحت تهدید و اعمال زور غیرممکن و بی نتیجه است."
موضع‌گیری های اخیر مقام های دولت باکو علی الخصوص شخص الهام علی اف عجیب و تا حدود زیادی قابل تامل است. مقامات باکو در دیدارهای اخیر خود با مقامات دولت های غربی از جمله رئیس جمهوری فرانسه، به صراحت و بدون هرگونه محدودیت و سانسور، به نقض آتش بس و حتی اشغال اراضی ارمنستان اعتراف می کنند.
این در حالی است که مقام های باکو در طول سه دهه گذشته، همواره تلاش کرده اند تا ارمنستان را به عنوان ناقض آتش بس و اشغال کننده اراضی جمهوری آذربایجان معرفی کنند. حتی تا یک ماه گذشته نیز، سیاست دولت الهام علی اف در قبال ارمنستان، تغییر چندانی نکرده بود.
با وجود این، اخیرا مقام های جمهوری آذربایجان مواضع رسمی خود را تغییر داده اند. به عنوان مثال، مقام های باکو اعلام کرده اند، اشغال اراضی ارمنستان ، پاسخی به تحریکات دولت ایروان است.
این اظهار نظر به معنای تائید اشغال بخشی هایی از ارضی ارمنستان است. در عین حال، رئیس جمهوری آذربایجان در اوایل سال جاری میلادی پس از دیدار با رئیس جمهوری روسیه، بر انحلال گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا تاکید کرده است.
در واقع، روسای جمهوری آذربایجان و روسیه فرمت 3+3 را به عنوان ترتیبات امنیتی قفقاز جنوبی اعلام و این ترتیبات مستحکم امنیتی را جایگزین گروه میانجیگر مینسک کرده اند.
بر اساس این فرمت - که در طول سه دهه گذشته همواره مطرح بوده است، اما پس از جنگ دوم قره باغ، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه برای نخستین بار این فرمت را مناسب ترین جایگزین برای تضمین صلح در قفقاز جنوبی دانست - ایران و ترکیه در کنار روسیه در روند صلح در قفقاز جنوبی مشارکت خواهند کرد.
در حقیقت، با حذف آمریکا و فرانسه، ایران و ترکیه جایگزین خواهند شد. سه کشور منطقه قفقاز جنوبی شامل جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان نیز در این فرمت قرار دارند.
با توجه به این واقعیت ها، کارشناسان می گویند، این احتمال وجود دارد که رئیس جمهوری آذربایجان در پشت پرده و به دور از رسانه ها، با ارمنستان و برخی از دولت های غربی نظیر فرانسه و آمریکا در زمینه مسائل قفقاز به توافقاتی دست یافته باشد.
ناگفته نماند که دریافت یک دالان از ارمنستان به جمهوری خودمختار نخجوان از جمله مهمترین هدف رئیس جمهوری آذربایجان و همتای ترک وی است.
در حالی که مقام های ارمنستان به ویژه نخست وزیر این کشور بارها بر مخالفت با این خواسته باکو تاکید کرده اند، زیرا در نتیجه واگذاری دالان، مرز ارمنستان با ایران به جمهوری آذربایجان و ترکیه واگذار خواهد شد و در نتیجه ارمنستان به شدت در تنگنا قرار خواهد گرفت. در عین حال، زمینه های نابودی این کشور بیش از پیش فراهم خواهد شد.
هدف باکو از جنگ دوم قره باغ
در عین حال، رفتار مقام های باکو علی الخصوص در دو سال اخیر چنین تصوری ایجاد می کند که اولویت دولت الهام علی اف در جنگ دوم قره باغ، نه تنها آزادسازی اراضی اشغالی جمهوری آذربایجان نبوده، بلکه مقام های باکو بنابر توصیه های بیگانگان در پی تغییر مرزها و ژئوپلتیک منطقه بوده اند.
در واقع، جنگ دوم قره باغ بهانه ای بوده است تا برخی از عوامل بیگانگان به منطقه قفقاز جنوبی تحمیل شوند.
درهمین ارتباط، «اورخان محمداف» تحلیلگر برجسته و مسلمان جمهوری آذربایجان در گفت وگو با طریق کانال «ملت مسلمان» گفته است: "دولت های غربی و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) با طرح واگذاری دالان به جمهوری آذربایجان از جنوب ارمنستان، سناریوی مشابه جنگ اوکراین را برای برادرکشی و ایجاد جنگ و آشوب در منطقه قفقاز جنوبی و درگیری میان ایران و جمهوری آذربایجان تدارک دیده اند."
افشای این سیاست دولت های بیگانه و رژیم نژادپرست اسرائیل در منطقه قفقاز جنوبی، به معنای آن است که این دسته بیگانگان نه تنها در اندیشه صلح در قفقاز نیستند، بلکه صرفا درصدد فرصتی برای ایجاد جنگ و آشوب در منطقه قفقاز جنوبی هستند.
در یک جمع‌بندی کلی باید گفت، موضوع اشغال متقابل اراضی جمهوری آذربایجان و ارمنستان، همچنان از جمله معضلات جدی و بهانه های اصلی بروز تنش و درگیری های نظامی در این منطقه قلمداد می شود. در حالی که طرفین مناقشه قره باغ برای آزادسازی اراضی اشغال شده خود در میدان جنگ حاضر می شوند، همزمان به اشغال اراضی طرف مقابل اقدام می کنند تا نشان دهند از توان نظامی بالاتری برخوردار هستند.
نویسنده: محمدعلی طالبی
117
