در این راستا در بیانیه پایانی نشست دو روزه وزرای امور خارجه اروپا، تمامی اعضا بر حفظ توافق هسته ای ایران (برجام) و تقویت امنیت تردد دریایی در خلیج فارس تأکید کردند.
این نشست، روزهای پنجشنبه و جمعه در هلسینکی پایتخت فنلاند برگزار شد. "فدریکا موگرینی" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از پایان نشست هلسینکی گفت: اروپا ضمن ادامه تلاش‌ها برای حفظ توافق جامع (هسته ای) سال ۲۰۱۵ قدرت های جهانی با ایران، از هر پیشرفتی در ورای برجام برای حفظ آن نیز استقبال می کند.
دیگر مقامات اروپایی به ویژه وزرای خارجه تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) نیز بر حمایت خود از حفظ برجام تاکید کرده اند. این وزرا روز جمعه در نشستی سه جانبه در هلسینکی گرد هم آمدند تا در مورد راه های حفظ توافق هسته ای با ایران، رایزنی کنند. "هایکو ماس" وزیر امور خارجه آلمان پس از این نشست گفت بروکسل به تلاش‌های خود برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران ادامه خواهد داد.
«دومینیک راب» وزیر امور خارجه بریتانیا نیز اظهار داشت کشورهای اروپایی در صدد هستند تا با همکاری یکدیگر، ایران را به ادامه حضور در این توافق ترغیب کنند.
به رغم اظهارات و موضع گیری های مقامات ارشد اروپایی در باره حفظ برجام، مساله مهم برداشتن گام های عملی در این زمینه است که تا کنون به دلایل مختلف محقق نشده است.
این مساله واکنش ایران را در پی داشته و تهران تا کنون در دو مرحله به کاهش تعهدات برجامی خود اقدام کرده است. اروپایی ها در حالی ادعا می کنند که قدم هایی در راستای اجرای تعهدات برجامی خود از جمله معرفی سازو کار ویژه مالی موسوم به "اینستکس" برداشته اند که به اذعان خود آنها این تدبیرشان در کاهش پیامدهای منفی تحریم های گسترده و یکجانبه آمریکا علیه ایران پس از خروج از برجام در مه 2018 تاثیری نداشته است.
موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه ضمن تأکید بر این که معاملات "اینستکس" هنوز نهایی نشده است، گفت اجرای این ساز و کار به زمان زیادی نیاز دارد.
بی تردید این مساله برخلاف وعده های اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپایی به ایران است بنابراین آنها نباید انتظار داشته باشند که ایران به توافق هسته ای برجام بدون این که از منافع آن بهره مند شود، پایبندی نشان دهد. ایران هشدار داده است در صورت بی تحرکی اروپایی ها، از 6 سپتامبر گام سوم را برای کاهش تعهدات هسته ای خود برمی دارد.
موضوع دیگری که وزرای خارجه اتحادیه اروپا بر آن تاکید کرده اند، لزوم حفظ ثبات و امنیت در خلیج فارس است.موگرینی در این باره گفت: پیام اصلی و مهم اتحادیه اروپا در این خصوص، لزوم کاهش تنش‌ها و دوری از تنش‌ها و باز نگه داشتن کانال گفت‌وگوها است.
اروپایی ها ظاهرا فراموش کرده اند که سیاست ها و اقدامات آمریکا علت اصلی افزایش تنش ها در خلیج فارس است. آمریکا با خروج یکجانبه از برجام در مه ۲۰۱۸ سیاست فشار حداکثری را علیه ایران در پیش گرفته که یکی از موارد مهم آن به صفر رساندن صادرات نفتی ایران است.
تحریم‌های اقتصادی بی سابقه و فشارهای واشنگتن موجب افزایش تنش بین دو کشور شده که از جمله پیامدهای آن تحولات ماه های اخیر در تنگه هرمز و خلیج فارس بوده است؛ ضمن این که آمریکا با افزایش قابل توجه حضور نظامی خود و راه انداختن ائتلاف دریایی بین المللی که تا کنون فقط سه کشور به عضویت آن در آمده‌اند، درصدد به اصطلاح تامین امنیت کشتی رانی در خلیج فارس است. البته کشورهای اروپایی به جز بریتانیا با این ائتلاف همراهی نکرده اند و همین مساله ناخرسندی واشنگتن را از شرکای اروپایی خود موجب شده است.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
141/118
بیشتر بخوانید:
تاکید موگرینی برحفظ برجام و مخالفت با تلاش های آمریکا برای توافق جدید/ تحلیل
هایکو ماس: نیازمند دیلپماسی با ایران هستیم
