ایران پرس- روابط آمریکا و ترکیه پس از کودتای نافرجام ژوئیه 2016 دستخوش تنش های مختلفی بوده است.

از موارد مهم این تنش ها، مخالفت شدید واشنگتن با خرید سامانه موشکی اس-400 توسط ترکیه از روسیه و نیز وضعیت کردهای شمال سوریه است. 

با توجه به سفر "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه به آمریکا که به منظور حل و فصل اختلافات دو کشور و نیز گشودن چشم انداز جدیدی در تعاملات اقتصادی و تجاری آمریکا و ترکیه انجام شد، اما به نظر می رسد که اختلافات هم چنان باقی است.

به رغم وعده های "ترامپ" به "اردوغان" پس از دیدار این دو مقام در کاخ سفید در روز 13 نوامبر، از جمله تعاملات تجاری و اقتصادی 100 میلیارد دلاری بین دو کشور، این وعده ها تا عملی شدن راه درازی در پیش دارند.

در این راستا پنتاگون اعلام کرد؛ برای همه قطعات جنگنده اف-35 که در ترکیه تولید می‌شد، جایگزین پیدا کرده است.

"ژنرال اریک فیک"، مدیر برنامه تولید اف-35 همزمان با دیدار سران آمریکا و ترکیه، ضمن حضور در جلسه استماع کنگره اعلام کرد، ترکیه طبق برنامه در مارس 2020 از این برنامه به طور کامل کنار گذاشته می‌شود.

در حال حاضر، آمریکا مجموع 1000 قطعه از جنگنده اف-35 که در ترکیه تولید می‌شد را به 12 قطعه کاهش داده و برای همه آن‌ها جایگزین یافته است.

"اِلن لرد" معاون وزارت دفاع آمریکا در امور خرید و نگهداری ضمن اعلام اینکه قطعات تولید شده در ترکیه «بسیار بسیار خوب» بوده است، گفت با جایگزین کردن کشوری به جای ترکیه تاخیری در تولیداف-35 ایجاد نمی‌شود.

دولت ترامپ معتقد است، اقدام آنکارا در خرید سامانه موشکی اس-400 مغایر با سیاست‌های ناتو است و تهدیدی برای جنگنده‌های آمریکایی اف-35 محسوب می‌شود، اما آنکارا بدون توجه به تهدید‌های واشنگتن به تحریم اعلام کرده به تکمیل روند دریافت سامانه اس-400 از روسیه ادامه می‌دهد.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه گفته است، پیشنهاد آمریکا به آنکارا مبنی بر کنار گذاشتن سامانه دفاع موشکی اس-400 روسیه «صحیح» نیست و نقض حق استقلال یک کشور است.

این اظهارات در واکنش به برخی گزارش ها درباره درخواست ترامپ از اردوغان برای انصراف از خرید سامانه اس-400 که بخش‌هایی از آن در ژوئیه 2019 وارد ترکیه شده است، مطرح شد.

اردوغان پس از دیدار با ترامپ مدعی شد که وی رویکرد بسیار مثبت تری نسبت به موضوع اف-35 از طرف ترامپ مشاهده کرده است.

به رغم این اظهارات مساله مهم این است که هر چند ممکن است ترامپ در راستای رویکرد تجارت مابانه خود خواهان نوعی معامله با اردوغان در زمینه سامانه موشکی اس -400 و هواپیمای جنگنده اف -35 باشد، اما ساختار حاکمیتی آمریکا که نماد آن کنگره است، بر برخورد با ترکیه درباره اختلافات بین دو کشور از جمله مداخله نظامی آنکارا در شمال سوریه و نیز پافشاری ترکیه برای ادامه خرید سامانه اس -400 تاکید می کند.

در این راستا می توان به تصویب دو قطعنامه در مجلس نمایندگان علیه ترکیه اشاره کرد.

مجلس نمایندگان در 30 اکتبر قطعنامه ای راعلیه ترکیه تصویب و قتل عام ارامنه از سوی دولت عثمانی در سال 1915 را به رسمیت شناخت.

305 نماینده به این قطعنامه رای مثبت دادند و تنها 3 نماینده با آن مخالفت کردند.

این مجلس همچنین قطعنامه دیگری را تصویب کرد که از ترامپ می خواهد تحریم هایی را علیه ترکیه به دلیل عملیات نظامی در شمال سوریه اعمال کند.

این قطعنامه نیز با 403 رای موافق در مقابل 16 رای مخالف تصویب شد.

اقدامی که خشم ترکیه را برانگیخت.

البته پس از مذاکرات اخیر اردوغان با ترامپ که با حضور برخی قانونگذاران کنگره انجام شد، "لیندسی گراهام" سناتور ارشد جمهوریخواه و رئیس کمیته قضایی سنا، قطعنامه‌ای را که قتل‌عام ارامنه را به دست امپراطوری عثمانی به رسمیت می‌شناخت، وتو کرد.

قبل از آن، "رابرت منندز" سناتور ارشد دموکرات در مجلس سنا خواستار تصویب این قطعنامه شده بود.

این سناتور خاطرنشان کرد، به سخنرانی اردوغان در کاخ سفید گوش داده و او قطعنامه تصویبی مجلس نمایندگان که نسل‌کشی ارامنه را به رسمیت می‌شناخت مورد انتقاد قرار داده است.

منندز با این استدلال که «سیاست آمریکا باید در برابر نقض حقوق بشر، جنایت علیه بشریت، پاکسازی قومی و نسل‌کشی یک دست و صادقانه باشد» این قطعنامه را برای تصویب به سنا ارائه نمود. 

بدین ترتیب به نظر می رسد اختلاف بر سر نحوه برخورد با ترکیه بین کاخ سفید و کنگره و نیز بین جمهوریخواهان و دموکرات ها هم چنان پا برجا مانده و به رغم وعده های ترامپ به اردوغان، این وعدهها چندان اعتباری نخواهند داشت.

نویسنده:سید رضا میرطاهر

138/117

بیشتربخوانید:

آغاز سفر اردوغان به آمریکا/ تحلیل

اوبراین: ترکیه اگر از اس-400 صرفنظر نکند تحریم خواهد شد