در کنار جنگ اقتصادی چین و آمریکا، بحران شبه جزیره جزیره کره یکی از مسائل خبر ساز در سال 2019 بود. اگر چه بحران شبه جزیره کره از سابقه هفت دهه ای برخوردار است، اما وقوع یک تحول مهم در سال گذشته در مناسبات آمریکا و کره شمالی بسیاری را شگفت زده کرد.
در سال 2019 «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی و «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در عین ناباوری سه دیدار جداگانه داشتند. دیداری که بسیاری از رسانه های جهان را بر آن داشت از آن به عنوان یک تحول مهم در مناسبات واشنگتن و پیونگ یانگ یاد نمایند.
تحولی که به اعتقاد کارشناسان می توانست مناسبات دو کشور را پس از هفت دهه کشمکش به سمت عادی شدن پیش برد.
اما این شوق و هیجان زدگی بسیاری از ناظران، تاریخ مصرف کوتاهی داشت، چرا که برغم سه دیدار اون و ترامپ در 20 ماه گذشته، این مذاکرات باعث نشد پیونگ یانگ و واشنگتن درمسیر عادی سازی روابط دو کشور گام بردارند.
به بیان دیگر زمانی که کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی در پیام سال نو میلادی 2018 خود آمادگیش را برای دیدار با دونالد ترامپ اعلام و تاکید کرد برای دستیابی به خلع‌سلاح اتمی مایل است تا هر زمانی با دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا دیدار کند، انتظار داشت واشنگتن نیز در مسیر عادی شدن روابط گام هایی بردارد، اما برغم دیدارهای سه گانه ترامپ و اون، دولت آمریکا هیچ گام عملی در این باره برنداشت.
از منظر کره شمالی مقصر اصلی این وضع فعلی، رویکرد زیاده خواهانه و یکجانبه واشنگتن است، چرا که خواسته کره شمالی کاملا صریح و مشخص است؛ پیشبرد گام به گام توافق.
اما آمریکا به دنبال خلع سلاح کامل است، بدون اینکه به طرف مقابل امتیازی بدهد.
تلاش های نافرجام آمریکا برای حل و فصل بحران هسته ای شبه جزیره کره
به هر تقدیر دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در شرایطی کمپین خود برای انتخابات 2020 را آغاز کرده است که امیدوار بود با حداقل دستاورد سیاست خارجی خود یعنی کره شمالی برای سخنرانی‌های انتخاباتی خود درباره صلح و ثبات بهره بگیرد. اما این خوشبینی ترامپ در در کارزار تبلیغاتی از کره شمالی در حالی است که کیم جونگ اون رهبر کره شمالی تمام محاسبات ترامپ را برباد داده است و به همین دلیل است که رئیس جمهور کره جنوبی ضمن تایید تلویحی به بن بست رسیدن مذاکرات میان آمریکا و کره شمالی می‌گوید تنش‌ها در شبه جزیره کره افزایش یافته است.
آنچه مسلم است، تلاش های نافرجام آمریکا برای حل و فصل بحران هسته ای شبه جزیره کره بتدریج باعث درماندگی این کشور برای پایان دادن به این بحران بعد از چند دهه شده است و به همین دلیل هم است که شبکه آمریکایی "سی‌ان‌ان" اعلام کرده، هدیه کریسمس کره‌شمالی برای آمریکا می‌تواند اتخاذ سیاستی سختگیرانه، شامل حذف مساله خلع سلاح هسته‌ای از روند مذاکرات، باشد.
از منظر بسیاری از کارشناسان، آمریکا راهبرد خاصی برای برون رفت از این وضعیت فعلی ندارد و کشتی سیاست‌های ترامپ در پیونگ یانگ به گل نشسته است.
به همین دلیل هم است که از منظر «جان بولتون» مشاور امنیت ملی پیشین رئیس جمهوری آمریکا هم سیاست‌های آمریکا برای متوقف کردن برنامه‌های هسته‌ای کره‌شمالی ناموفق بوده و باید اعتراف کرد که "فشار حداکثری" ترامپ علیه کره‌شمالی شکست خورده است.
نقش چین درحل بحران شبه جزیره کره
اما در آن سوی این تنش ها، قدرت دیگری در حال مانور دادن است این قدرت، کشوری جز چین نیست که دارای روابطی سنتی، دوستانه و دیرینه با کره شمالی است.
در فقدان رهبری آمریکا برای حل مساله، چین پیشتاز شده و اعلام کرده است باید راهی برای کاستن از فشارهای اقتصادی و تحریم ها برای کره شمالی پیدا کرد.
برای پکن تحریم های آمریکا علیه کره شمالی یک عامل بی ثباتی در شبه جزیره کره و کل آسیای شمال شرقی محسوب می شود.
با درک همین مفروض است که به نوشته هفته‌نامه آمریکایی «واشنگتن اگزمینر» بحران کره شمالی در سال 2020 تشدید می شود. به نوشته این هفته نامه، به اعتقاد کیم بهترین راه بازگشت به بازی قدیمی تندروی ها و گرفتن باج است.
چرا که اگر پیونگ یانگ آزمایش موشک دور برد را از سربگیرد، توانایی اش برای نصب کلاهک هسته ای روی این موشک و هدف قرار دادن آمریکا به سرعت عملیاتی خواهد شد.
در مجموع در حالی وارد سال 2020 شدیم که به اعتقاد روزنامه گاردین، مسائل زیادی بر شروع دهه جدید میلادی سایه افکنده است اما هیچ‌کدام از آن‌ها مهم‌تر از تهدید کره شمالی به بازگشت به آزمایش موشک‌های دوربرد و هسته ای نیست.
چرا که اولا فرصت پیونگ یانگ به واشنگتن پایان یافته و مذاکرات 20 ماهه ثمری برای دولتمردان کره شمالی به همراه نداشته است، از همین روی صبر مقام‌های پیونگ‌یانگ به سر آمده و دور از انتظار نیست که تحولاتی تقریبا شبیه دوره قبل از سال 2017 دوباره تکرار شود.
نویسنده: فرهاد همتی
116
