با بروز مشکلات اقتصادی کلان در ترکیه و ناکامی حزب حاکم عدالت و توسعه مشخص شده است که رجب طیب اردوغان در موفقیت های اقتصادی و سیاسی این کشور نقشی نداشته است. زیرا اگر تاثیرگذار بود ، می توانست بر مشکلات اقتصادی ترکیه نیز فائق آید. به هر حال ، رئیس جمهوری ترکیه در سخنرانی اخیر خود ، با استناد به این که حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه 11 میلیون عضو در 81 استان این کشور دارد ، بر پیروزی در انتخابات سال آینده که یازده ماه دیگر برگزار می شود ، ابراز امیدواری کرده است.
رجب طیب اردوغان ، تاکید کرده است: در حزبی که شمار اعضای آن به بیش از 11 میلیون نفر رسیده است، این احتمال وجود دارد که برخی ها با رفتارهای شخصی درپی ایجاد مشکل باشند باید هرچه سریع تر چنین افرادی را کنار بگذاریم.
رئیس حزب عدالت و توسعه ترکیه همچنین گفت: ما خود را برای انتخاباتی آماده می کنیم که تنها احتمال درباره نتیجه آن ، پیروزی حزب عدالت و توسعه است.
با مروری بر دلایل پیروزی حزب عدالت و توسعه ترکیه در عرصه سیاسی این کشور ، می توان برخی از واقعیت ها در این زمینه را مشخص کرد. یکی از مهمترین دلایل موفقیت حزب عدالت و توسعه ، از به تنگ آمدن مردم مسلمان ترکیه از نظام سیاسی لائیک ناشی می شده است.
از سال 1923 میلادی که جمهوری نوین ترکیه تاسیس شد ، نظام سیاسی لائیک برای این کشور مسلمان تعیین شد. این نظام سیاسی در طول نزدیک به هشتاد سال ، مشکلات زیادی برای مردم ترکیه ایجاد کرد. محدودیت ها و تنگناهای شدید ناشی از سیاستمداران بی دین در این کشور ، از جمله مهمترین دلایل اقبال مردم مسلمان ترکیه به حزب عدالت و توسعه بوده است. پیش از این در دهه 1990 میلادی ، مردم ترکیه یک یار به روی کارآمدن سیاستمداران مسلمان رای داده بودند. اما قوانین حامن بر ترکیه مانع ادامه فعالیت حزب اسلامگرای رفاه ره رهبری "نجم الدین اربکان" نخست وزیر وقت ترکیه شد.
احزاب لائیک با استناد به قوانین ترکیه ، توانستند ضمن برکناری نخستین نخست وزیر اسلامگرای ترکیه ، حزب رفاه ترکیه را نیز منحل سازند. این حزب منحل شده در مدت زمان کوتاهی به چند حزب اسلامگرا تجزیه شد که حزب عدالت و توسعه و حزب سعادت دو حزب منشعب شده از حزب منحل شده رفاه محسوب می شوند.
دومین دلیل اقبال مردم ترکیه به حزب عدالت و توسعه ، موفقیت های اقتصادی و سیاسی این حزب بود که در سایه افراد توانمندی نظیر "علی باباجان" ، "عبدالله گل" ، "احمد داووداوغلو" ، "بلند آرینچ" و دیگر سیاستمداران ترکیه محقق شد. اما پس از بروز اختلاف میان این سیاستمداران با رجب طیب اردوغان ، رئیس جمهوری ترکیه توانست تمامی مخالفان سیاست های خود را از این حزب اخراج کند. حتی اتخاذ سیاست خارجی تنش صفر با همسایگان نیز از سوی اردوغان نادیده گرفته شد و وی ترکیه را به سمت اشغال دوکشور همسایه برده است.
اشغال سوریه و عراق نیز با مخالفت های شدید مردم ترکیه و رهبران احزاب مخالف و حتی متحدان خارجی این کشور مواجه شد. اما اردوغان از این سیاست به عنوان کشوری مستقل که خود تصمیم می گیرد که چه کند ، یاد کرده و حاضر نشده است از مواضع خود کوتاه بیاید.این اظهارات رئیس جمهوری ترکیه در شرایطی مطرح شده است که بسیاری از حامیان حزب عدالت و توسعه نیز به دلیل اتخاذ سیاست های نادرست بیکار شده اند و مشکلات زیادی برای تامین نیازهای معیشتی خانواده خود دارند.
با وجود تشدید برحان اقتصادی ، رئیس جمهوری ترکیه اخیرا با بزگترین اتحادیه وابسته به بخش خصوصی (توسیعاد) این کشور نیز به مشکل خورده است. در چنین شرایطی ، کارشناسان اقتصادی روزهای بدتری را برای ترکیه پیش بینی می کنند. به طوری که شرکت بانکداری و خدمات مالی "گلدمن سَکس" اخیرا" اعلام کرد که انتظار می‌رود تورم سالانه در ترکیه به هشتاد درصد افزایش یابد.
این در حالی است که در حال حاضر ، نرخ تورم در ترکیه نزدیک به 74 درصد است. در واقع ، بحران اقتصادی ترکیه هر روز شدیدتر می شود. بحرانی که با کاهش ارزش پول ملی ترکیه (لیر) آغاز شد و متعاقب آن به افزایش بی سابقه نرخ تورم ، افزایش بیکاری و کاهش نرخ اشتغال جوانان جویای کار ، فرار سرمایه های خارجی ، فراز مغزها و گسترش فقر در این کشور انجامیده است.
در این شرایط ، ابراز امیدواری رئیس جمهوری ترکیه برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در ماه ژوئن سال 2023 میلادی ، تردیدی هایی را در محافل سیاسی مخالف دولت آنکارا به همراه داشته است. این در حالی است که بسیاری از محافل سیاسی مستقل در سطح منطقه و جهان نیز از کاهش شدید محبوبیت شخص رجب طیب اردوغان حکایت دارد.
در عین حال ، تاکنون تمامی راه کارهای دولت رجب طیب اردوغان به منظور رفع مشکلات اقتصادی و کاهش بحران اقتصادی با ناکامی مواجه شده و این شرایط از محبوبیت رئیس جمهوری ترکیه و و حزب حاکم این کشور کاسته است.
در یک جمعبندی کلی ، باید گفت: با وجود شرایط بحرانی فعلی ، پیروزی رجب طیب اردوغان در انتخابات سال آینده ریاست جمهوری ترکیه ، با اما و اگرهایی متعددی مواجه است.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
112
بیشتر بخوانید:
اعلام نامزدی اردوغان برای انتخابات ۲۰۲۳
