ترامپ مدام درباره افزایش بودجه نظامی کشورهای اروپایی عضو ناتو به آنها فشار وارد کرده و در عین حال خواهان افزایش سهم آنها از هزینه های ناتو است. در عین حال تهدیدات مدام ترامپ درباره خروج آمریکا از ناتو که با هدف ایجاد هراس در اروپایی ها و واداشتن آنها برای پذیرش شروط و خواسته های واشنگتن انجام می شود، سران دولتهای بزرگ اروپا یعنی آلمان و فرانسه را به این جمع بندی رسانده که باید هرچه زودتر ساختارهای دفاعی و نظامی مستقل اروپایی به خصوص ارتش اروپایی را تشکیل دهند.
در این راستا «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه اخیرا ایده تشکیل ارتش اروپایی و ایجاد ساختار امنیتی مستقل را طرح کرد که با واکنش تند ترامپ مواجه شد. با این حال، این ایده با حمایت آشکار «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان آلمان مواجه شده است.
در این راستا در دیدار روز سه شنبه 22 ژانویه در شهر آخن آلمان که در آن پیمان «دوستی و همکاری» میان این کشور و فرانسه به امضای مرکل و مکرون رسید، بر تشکیل ارتش اروپایی تاکید شد.
به گفته صدراعظم آلمان، تشکیل ارتش اروپایی تنها در صورت هماهنگی دو کشور ممکن است. در متن پیمان دوستی آلمان و فرانسه آمده است: دو کشور همکاری‌های خود را در زمینه امور خارجی، دفاعی، امنیت و توسعه داخلی و خارجی و همزمان همکاری در راستای تقویت توانایی اروپا برای اقدام مستقل تعمیق می بخشند.
در این پیمان بر همکاری امنیتی نزدیک تر برلین و پاریس تاکید شده است و دو کشور متعهد شده اند تا در صورت وقوع حملات نظامی در کنار هم به دفاع بپردازند و با تشکیل شورای امنیتی و دفاعی مشترک، قوانین خود را برای صادرات تجهیزات نظامی هماهنگ کنند.
در این راستا «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان طی سخنرانی در پارلمان اروپا در اواسط نوامبر 2018 از ایجاد ارتش اروپایی حمایت کرد و آن را «مکمل خوبی برای ناتو» دانست. مرکل تاکید کرد: سرنوشت اروپا باید در دستان خودش باشد.
با این حال ایده تشکیل ارتش اروپایی با مخالفت شدید ترامپ رئیس جمهور جنجالی آمریکا مواجه شده است. ترامپ در سفر اخیر خود به پاریس سخنان مکرون را مبنی بر ایجاد ارتش اروپایی مستقل، «توهین‌آمیز» خواند و گفت: اروپا بهتر است به جای آن سهم خود از بودجه ناتو را که بخش عمده‌ای از آن برعهده آمریکا است، بپردازد.
این موضع ترامپ نشانه نگرانی روزافزون واشنگتن از تلاش اروپا برای رهایی از وابستگی به آمریکا در عرصه دفاعی و امنیتی است. اختلاف نظر دو سوی اقیانوس اطلس بر سر امنیت اروپا اکنون ابعاد وسیع تری پیدا کرده و ترامپ با یادآوری تجربه تاریخی گذشته، مدعی است که اروپا اکنون نیز بدون کمک های امنیتی و نظامی آمریکا قادر به حفظ استقلال خود نیست.
با این حال دولت های بزرگ اروپا یعنی آلمان و فرانسه به این جمع بندی رسیده اند که اروپا باید در حوزه دفاعی به «استقلال راهبردی» دست یابد. در عین حال اقدامات اروپا برای کسب استقلال دفاعی و نظامی که از جمله اهداف آن ایجاد توانایی اروپایی برای برخورد با بحران های امنیتی داخل اروپا است، موجب نارضایی هرچه بیشتر آمریکا شده است زیرا تحقق آن به معنای کاهش ظرفیت واشنگتن برای مداخله و نقش آفرینی در بحران های امنیتی اروپا خواهد بود. 114/118
نویسنده: سیدرضا ميرطاهر
بیشتر بخوانید:
جدال توئیتری ترامپ با مکرون بر سر ارتش اروپایی
حمایت کمیسیون اروپا از تشکیل ارتش اروپایی/ تحلیل
