پیمان همکاری‌های راهبردی نظامی و دفاعی که چندی پیش بین دو کشور به امضا رسید از جمله فروش سه ناو جنگی فرانسوی به یونان را شامل می‌شود.
«کریاکس میتسوتاکیس» نخست وزیر یونان پیش از انجام رأی‌گیری پارلمان درباره این پیمان گفت: "برای اولین بار در این پیمان تصریح شد که در صورت حمله طرف ثالث به یکی از دو کشور، کمک نظامی اعزام خواهد شد." او با اشاره تلویحی به ترکیه افزود: "همه ما می‌دانیم چه کسی، چه کسی را در مدیترانه به جنگ تهدید می‌کند."
تصویب این پیمان دفاعی در پارلمان یونان تحولی مهم در زمینه همکاری های نظامی در اروپا و نیز اقدامی در راستا مقابله با توسعه طلبی های ترکیه در مدیترانه شرقی محسوب می شود.
فرانسه به عنوان دومین کشور مهم اروپایی پس از آلمان که همواره طرفدار ایجاد ظرفیت های دفاعی مستقل در اروپا بوده و در عین حال در چند سال اخیر تنش های متعددی با ترکیه داشته اکنون با انعقاد یک پیمان دفاعی با یونان عملا وارد عرصه رویارویی ها در مدیترانه شرقی شده است.
یونان و فرانسه هردو عضو ناتو هستند که طبق آن، حمله به یکی از کشورهای عضو، به منزله حمله به همه اعضا خواهد بود. اما تنش میان یونان و ترکیه که عضو این پیمان هستند، اوضاع این ائتلاف نظامی را پیچیده کرده است.
یونان و ترکیه گرفتار در موج اختلافات تاریخی
«امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه چندی قبل با تاکید برافزایش حضور نظامی فرانسه در شرق مدیترانه، از ترکیه خواست که اکتشاف نفت و گاز را در آب‌های مورد مناقشه با یونان متوقف کند.
در واقع یونان و ترکیه علاوه بر اختلافات تاریخی و اختلافات دیرینه بر سر قبرس در چند سال اخیر بر سر مرزهای دریایی و منابع انرژی در مدیترانه شرقی دچار چالش گسترده ای شده اند. دو کشور هم اکنون منظومه ای از مشکلات را پیشرو دارند.
«سالار سیف الدینی» کارشناس ژئوپلیتیک درباره گستره اختلافات بین یونان و ترکیه می گوید: "علاوه بر مسائل مربوط به جزایر دریای اژه که ترکیه خواستار تجدیدنظر در آن است، مسئله قبرس، منابع گازی شرق مدیترانه، مهاجران و حقوق اقلیت ترک در یونان نیز بخشی از مشکلات است."
اکنون یونان به سرعت در پی مدرن کردن نیروهای هوایی و دریایی خود در راستای مقابله با تهدیدات ترکیه است. پیشتر ترکیه در واکنش به امضای این پیمان دفاعی، یونان را به زیاده‌خواهی در دریای مدیترانه متهم کرده و تأکید کرد این اقدام، عزم آنکارا برای محافظت از حقوق خود در این منطقه را تقویت خواهد کرد.
با این حال پاریس اعلام کرده که پیمان دفاعی با یونان، ترکیه را هدف قرار نمی‌دهد.این در حالی است که هدف از انعقاد این پیمان مقابله با حمله کشور ثالث علیه این دو کشور است و در حال حاضر مهمترین تهدید یونان نیز ترکیه است.
اعلام تقویت روابط نظامی یونان با فرانسه پس از آن صورت می‌گیرد که اخیراً «حلوصی آکار» وزیر دفاع ترکیه گفت: "فروش چند فروند هواپیمای «رافال» فرانسوی به یونان توازن قدرت را در منطقه تغییر نمی‌دهد."
یونان پیشتر 18 فروند جنگنده رافال را از فرانسه خریداری کرده بود و 6 فروند دیگر را نیز با هدف مدرن کردن نیروی هوایی خود در بحبوحه تنش ها با ترکیه خریداری کرده است. این اظهارات نشان می دهد آنکارا که در چند سال اخیر سیاست مداخله گسترده منطقه ای را در پیش گرفته و از لیبی تا قفقاز جنوبی و مدیترانه شرقی را عرصه تاخت و تاز سیاسی و نظامی خود قرار داده اکنون بر این گمان است که هیچ کشوری در منطقه قادر به مقابله با خواسته ها و اهداف آن نیست.
اکنون با تصویب پیمان دفاعی دو جانبه بین فرانسه و یونان در پارلمان یونان می توان گفت که متغیری جدید یعنی فرانسه وارد عرصه تقابل یونان و ترکیه خواهد شد. این امر قدرت مانور آنکارا در مقابل آتن در مدیترانه را با توجه به حمایت نظامی پاریس از یونان تضعیف خواهد کرد.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
117
