جوزپ بورل فشار حداکثری علیه ایران را شکست خورده دانست و از قدرت‌های خارجی خواست برای نجات برجام اقدام کنند.
بورل تصریح کرده که این توافق کامل و تمام عیار نیست، اما بهترین توافق ممکن است که وی به عنوان تسهیل و هماهنگ‌کننده مذاکرات، اجرایی شدن آنرا امکان پذیر می‌داند.
پیش‌نویس این مصالحه پیشنهادی که توسط بورل ارائه شده به «جزئیات» لغو تحریم های اعمال شده علیه ایران و اقدامات هسته ای لازم از سوی تهران برای بازگشت به برجام می پردازد.
«ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا عصر سه شنبه با اشاره به اینکه در حال بررسی پیش نویس تفاهم اتحادیه اروپا برای بازگشت متقابل به برجام هستیم با فرافکنی درباره بن بست کنونی ابراز امیدواری کرد که ایران در نهایت از فرصتی که مدتی در مقابل آن قرار دارد، استفاده کند.
ارائه پیشنهاد مصالحه جدید از سوی اتحادیه اروپا برای جلوگیری از تداوم بن بست و در نهایت فروپاشی برجام با توجه به وضعیت مبهم کنونی در این زمینه به عنوان یکی از آخرین تلاش ها در این زمینه صورت گرفته است. برای اتحادیه اروپا بازگشت به برجام متضمن منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی است.
ضمن اینکه نقش هماهنگ کننده این اتحادیه درزمینه مذاکرات رفع تحریم ها در وین و مذاکرات غیر مستقیم اخیر بین ایران وآمریکا در دوحه پایتخت قطر به منزله امتیازی دیپلماتیک برای اتحادیه اروپا به عنوان پیش برنده تلاش ها برای بازگشت به برجام است.
مساله مهمی که با توجه به پیشنهاد مصالحه اخیر از سوی بورل باید به آن پرداخت دلایل وضعیت مبهم کنونی درباره احیای برجام است. در واقع به رغم حسن نیت جمهوری اسلامی ایران، اما طرف آمریکایی یعنی دولت «جو بایدن» یا قادر نیست و یا نمی خواهد که خواسته های مشروع و منطقی ایران را به ویژه در زمینه رفع تحریم ها و انتفاع اقتصادی از برجام بپذیرد.
ضمن اینکه واشنگتن با تداوم کارزار فشار حداکثری علیه ایران عملا خواهان توافقی جدید با تهران است که علاوه برخواسته های هسته ای جدید، خواهان تغییرات اساسی در سیاست منطقه ای و نیز توانمندی موشکی ایران است.
جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در مقاله ای در واشنگتن پست پیش از سفر اخیرش به منطقه تصریح کرد: "دولت من به افزایش فشار دیپلماتیک و اقتصادی ادامه خواهد داد تا زمانی که ایران آماده بازگشت به پایبندی به توافق هسته‌ای 2015 (برجام) باشد؛ همانطور که من همچنان آماده انجام این کار هستم."
در مقابل جمهوری اسلامی ایران همواره در چارچوب مواضع منطقی خود خواهان رفع تحریم ها، راستی آزمایی این امر و نیز ارائه تضمین هایی از سوی واشنگتن برای خودداری از خروج از برجام در صورت بازگشت به آن است.
دولت بایدن مدتهاست در چارچوب سیاست مقصرنمایی خود اصرار دارد که ایران را عامل تعلل در رسیدن به توافق نهایی و شکست احتمالی مذاکرات نشان بدهد درحالی که تهران خواسته های خود را براساس توافق سال 2015 و تجربه نقض عهد طرف غربی تنظیم کرده است.
از دیدگاه تهران، آنچه می‌تواند رسیدن به توافق پایدار را قطعی کند، لغو موثر تحریم ها و تضمین منافع ایران از توافق احتمالی است؛ بر همین اساس، ایران پیشنهادها و ابتکارات لازم را نیز برای به نتیجه رسیدن مذاکرات ارائه کرده است
«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه ایران می گوید: "تأکید جو بایدن بر پیگیری سیاست فشار اقتصادی و دیپلماتیک علیه ایران، متناقض با اظهار تمایل مستمر آمریکا برای احیای توافق سال 2015 و در مسیر سیاست شکست خورده فشار حداکثری دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران است."
اکنون اتحادیه اروپا مدعی است که با ارائه پیش نویس تفاهم یا مصالحه ای خواهان بازگشت طرفین به برجام است در حالی که تهران بارها شرط این اقدام را حسن نیت طرف آمریکایی در پذیرش خواسته های به حق ایران اعلام کرده است.
«حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه ایران به تعهدات خود پایبند است می گوید : تهران از آمریکایی‌ها می‌خواهد واقع بین باشند تا رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار امکان پذیر شود.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
117
