استولتنبرگ با یادآوری کمک‌های نظامی ادعایی پیونگ یانگ به مسکو، گفت: همان طور که ناتو، کره شمالی را به دلیل ارسال کمک‌های نظامی به روسیه به عنوان یکی از طرف‌های حاضر در درگیری اوکراین به شمار نمی‌آورد، اعضای ناتو نیز با ارسال کمک‌های نظامی به کی‌یف، یکی از طرف‌های حاضر در این درگیری محسوب نخواهند شد و سخنان پوتین در این خصوص درست نیست.
همچنین استولتنبرگ در گفت‌وگو با نشریه «فارن افرز» گفت ایران را بخشی از درگیری میان روسیه و اوکراین نمی‌داند.
تلاش دبیر کل ناتو برای توجیه ارائه مجوز به اوکراین برای حمله به اهداف در خاک روسیه با استفاده از تسلیحات دوربرد غربی که کشورهای اروپایی و آمریکا در اختیار کی یف گذاشته اند، با توجه به هشدار جدی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه صورت گرفته است.
پوتین روز پنجشنبه در مصاحبه با تلویزیون دولتی روسیه با اشاره به اینکه ارتش اوکراین قادر به استفاده مستقل از سامانه‌های موشکی غربی برای چنین حملاتی بدون مداخله نظامیان ناتو نیست، گفت: "اگر کی‌یف با استفاده از موشکهای دوربرد اهدایی کشورهای غربی به عمق خاک روسیه حمله کند، پس با در نظر گرفتن تغییر ماهیت درگیری، تصمیمات مناسب را بر اساس تهدیداتی که با آن مواجه خواهیم شد، اتخاذ خواهیم کرد."
در همین راستا، «سرگئی ریابکو» معاون وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه مسکو آگاه است که غرب پیش تر تصمیم خود را در مورد حمله اوکراین به عمق خاک روسیه گرفته و موافقت خود با این کار را به کی‌یف اعلام کرده است، هشدار داد که مسکو به این حملات به تندی پاسخ خواهد داد.
سئوال مطرح این است که اگر مجوز ناتو به اوکراین برای استفاده از تسلیحات دوربرد غربی برای حمله به اهداف مختلف در عمق خاک روسیه مشارکت در جنگ محسوب نمی شود در این صورت چه اقدامی غیر از تهاجم مستقیم ناتو به روسیه می تواند چنین اقدامی قلمداد شود؟
بهانه جویی دبیر کل ناتو و مستمسک قرار دادن کمک های نظامی و تسلیحاتی ادعایی برخی کشورها مانند کره شمالی و ایران به روسیه و مساوی قرار دادن این کمک ها با کمک های ناتو برای حمله مستقیم اوکراین به اهدافی در عمق خاک روسیه مغالطه ای آشکار در این زمینه محسوب می شود.
ضمن اینکه این موضع دبیرکل ناتو با اقدامات اخیر تروئیکای اروپایی آمریکا که با ادعای واهی ارسال موشکهای بالستیک تاکتیکی از جانب ایران به روسیه، اقدام به تحریم «ایران ایر» و لغو ارائه خدمات هوایی به آن در اروپا کرده اند، در تناقض است.
وزارت خارجه آلمان به نمایندگی از تروئیکای اروپایی در بیانیه‌ای که روز سه شنبه 10 سپتامبر منتشر شد، ایران را به ارسال موشک بالستیک به روسیه متهم و از طرح خود برای اعمال تحریم‌های تازه علیه تهران و مسکو خبر داد.
نکته مهم اینکه هشدارهای مسکو موجب تشدید اختلافات در بلوک غرب درباره دادن یا ندادن مجوز به اوکراین برای حمله به قلمرو روسیه با تسلیحات دوربرد غربی شده است. هر چند مقامات بریتانیایی تمایل آشکار خود برای ارائه مجوز به اوکراین برای حمله به اهدافی در خاک روسیه با موشکهای کروز هوا پرتاب «استروم شادو» با برد 300 کیلومتر را ابراز کرده اند، اما دیگر کشورهای اروپایی به خصوص آلمان مخالف این امر هستند.
در این راستا، «اولاف شولتس» صدراعظم آلمان روز جمعه تاکید کرد: "حتی اگر قدرت‌های غربی به اوکراین مجوز آزادی بیشتری در استفاده از تسلیحات دوربرد آنها علیه روسیه بدهند، برلین موشکهای کروز هوا پرتاب دوربرد تاروس را در اختیار کی‌یف قرار نخواهد داد."
شولتس درباره احتمال ارسال این موشکهای دوربرد به اوکراین گفت: "آلمان تصمیم روشنی درباره اینکه چه کاری انجام خواهد داد یا نخواهد داد، اتخاذ گرفته است. این تصمیم تغییری نکرده است."
همچنین هر چند به گفته «راب باوئر» رئیس کمیته نظامی ناتو در نشست مطبوعاتی مشترک با «کارل رهکا» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری چک، حملات موشکی اوکراین به خاک روسیه کاملا مشروع و موجه است، اما نحوه عملکرد ناتو در صدور مجوز به کی یف برای استفاده از موشکهای دوربرد علیه اهدافی در خاک روسیه عمیقا از نگرانی غرب از پیامدهای صدور چنین مجوزی حکایت دارد.
در این میان آمریکا هنوز موضع روشنی در این باره اتخاذ نکرده و هم چنان سیاست ابهام را دنبال می کند. «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا با بیان اینکه رایزنی فشرده‌ای برای صدور مجوز استفاده اوکراین از موشکهای دوربرد تاکتیکی اتکمز برای حمله به خاک روسیه در جریان است، تاکید کرد: "هنوز در این درباره به توافق نرسیده‌ایم."
سالیوان یک روز پس از دیدار «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا و «کی یر استارمر» نخست وزیر بریتانیا در کاخ سفید، در کنفرانس موسوم به استراتژی اروپایی یالتا در کی‌یف با بیان اینکه غرب به یک استراتژی جامع برای موفقیت در جنگ اوکراین نیاز دارد، تاکید کرد: "در حال حاضر رایزنی‌های فشرده‌ای میان اعضای ناتو در خصوص رفع محدودیت‌های اوکراین برای استفاده از موشکهای اتکمز برای حمله به اهدافی در خاک روسیه در جریان است اما در جریان این رایزنی‌ها هنوز به یک توافق و تصمیم نهایی و قطعی نرسیده‌ایم."
این موضع گیری نشان می دهد که کشورهای غربی بخصوص اعضای ناتو نگران پیامدهای اجازه به اوکراین برای هدف قرار دادن اهدافی در خاک روسیه با توجه به هشدار اخیر پوتین که صدور چنین مجوزی را به معنای مشارکت مستقیم ناتو در جنگ اوکراین دانسته، هستند؛ امری که می تواند صحنه جنگ را به طور کامل تغییر دهد.
نگرانی اعضای ناتو در این زمینه در حالی است که «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین هر گونه تغییر در وضعیت جبهه های جنگ به نفع این کشور را در صدور مجوز استفاده ارتش اوکراین از موشکهای دوربرد از سوی غرب می داند، زیرا از دیدگاه کی یف ناتوانی ارتش اوکراین در هدف قرار دادن اهدافی در خاک روسیه موجب ابجاد حاشیه امنیت برای این کشور شده است و این در حالی است که روسیه آزادانه هر هدفی را در اوکراین مورد اصابت قرار می دهد.
از سوی دیگر روسیه درباره تغییر دکترین هسته ای خود در واکنش به اقدامات خصمانه ناتو هشدار داده است. سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه اعلام کرد: "مسکو در واکنش به اقدام‌های غرب در قبال جنگ در اوکراین دکترین هسته‌ای خود را تغییر خواهد داد."
وی تاکید کرد: "این کار در مرحله پیشرفت است و هدف روشنی برای اصلاح تغییرات وجود دارد. این تصمیم به مسیر تشدید تنش دشمنان غربی ما در جنگ در اوکراین مربوط می‌شود."
روسیه که اکنون با اقدامات تهاجمی ناتو و آمریکا در قالب کمک های نظامی گسترده به اوکراین، حمایت های اطلاعاتی و اعزام نیروهای غربی برای کمک به اوکراین، آماده باش هسته ای ناتو و اکنون اقدام واشنگتن برای اعطای مجوز به اوکراین برای استفاده از سلاح های آمریکایی به منظور حمله به خاک روسیه مواجه است، چاره ای جز افزایش توان بازدارندگی هسته ای استراتژیک خود به مثابه پاسخی به خصومت روز افزون غرب و نیز تضمینی برای حفظ امنیت ملی اش نمی بیند.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
