آمریکا پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 به بهانه مبارزه با تروریسم، به افغانستان حمله کرد و پس از آن سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا "سیا" شمار زیادی از افراد دستگیر شده در آن کشور و دیگر نقاط را که متهم به انجام اقدامات تروریستی بودند در زندان های مخفی در نقاط مختلف جهان تحت انواع شکنجه ها قرار داد .

این مساله دستمایه ساخت فیلمی سینمایی شده که نمایش آن واکنش منفی "مایک پمپئو" وزیر خارجه آمریکا که قبلا رئیس سیا بوده را برانگیخته است.

فیلم سینمایی "گزارش" به کارگردانی "اسکات برنز" که به تازگی اکران شده، روایتی از تلاش کمیته اطلاعات مجلس سنا برای تحقیق درباره استفاده از روش‌های شکنجه توسط ماموران سیا پس از حادثه 11 سپتامبر سال 2001 ارائه می‌دهد.

پمپئو بامداد شنبه به انتشار این فیلم سینمایی که درباره استفاده از شکنجه در بازجویی توسط سیا است واکنش نشان داد.

وی در پیامی توییتری با اشاره به این فیلم، تلاش کرد با ارائه تعریفی از «آدم بد» و «آدم خوب» و با این استدلال که افراد شکنجه شده توسط سیا «تروریست‌ها» بوده‌اند، شکنجه‌گری در این سازمان را که خود پیشتر رئیس آن بوده، توجیه کند.

وزیر خارجه آمریکا نوشت: فیلم "گزارش" را دیدم. صریح باشم: آدم بدها جنگجویان اطلاعاتی ما نیستند. آدم بدها تروریست‌ها هستند. به همکاران سابقم و همه وطن‌دوستان در سیا که از 11 سپتامبر ما را ایمن نگه‌داشته‌اند می‌گویم: آمریکا از شما حمایت می‌کند، از شما دفاع می‌کند و پشت شما است. من هم همینطور.

آمریکا پس از واقعه 11 سپتامبر 2001 سیستمی به وجود آورد تا بتواند در سراسر جهان در چارچوب طرح مبارزه با تروریسم، افراد متهم به اقدامات تروریستی بویژه اعضای احتمالی القاعده را دستگیر و بازجویی کند. سیا از شکنجه در پوشش آنچه «روش‌های پیشرفته بازجویی» عنوان می‌شد، استفاده کرد که بعدها مورد انتقاد گسترده و همچنین تحقیقات کنگره قرار گرفت.

در این راستا افراد مظنون به تروریسم ربوده شده و بدون حکم دادگاه در مکان‌های سری خارج از آمریکا زندانی و با روش‌هایی بی رحمانه مورد شکنجه و بازجویی قرار می گرفتند.

از جمله موارد مهم شکنجه، استفاده از شیوه غرق مصنوعی  بود که برای اعتراف گرفتن از مظنونان در دوره زمامداری "جورج دبلیو بوش" رایج شد و سیا به طور گسترده از آن استفاده می کرد.

افشای نحوه رفتار و نیز شکنجه این متهمان از سوی سیا با واکنش های انتقاد آمیز زیادی در سطح جهانی مواجه شد، بویژه اینکه آمریکا همواره ادعا کرده که پیشتاز و مدافع حقوق بشر در جهان است.

ماموران سیا اقدامات خشونت آمیز، شکنجه ها و بسیاری از موارد نقض حقوق بشر را به بهانه دفاع از امنیت ملی آمریکا انجام داده اند.

دولت آمریکا نیز در توجیه استفاده از شکنجه، جنگ با تروریسم را مصداقی از این مساله خواند.

این در حالی است که اعمال شکنجه و دفاع ازاین روش، نه تنها با رعایت شان انسانی در تعارض است، بلکه منجر به ایجاد خشونت و گسترش آن در سطح داخلی و بین المللی شده است.

پمپئو نیز که از ابتدای سال 2017 و از زمان به قدرت رسیدن "دونالد ترامپ" به ریاست سازمان سیا منصوب شد و تا اوایل سال 2018 در این سمت بود دقیقا همین استدلال را برای توجیه اقدامات غیرانسانی  ماموران سیا علیه متهمان در پیش گرفته و آن ها را جنگجویان اطلاعاتی خوانده است.

"جینا هاسپل" که پس از انتصاب پمپئو به ریاست وزارت خارجه، جایگزین وی در سازمان سیا شد، خود متهم اصلی شکنجه‌گری و از بین بردن اسناد مربوط به آن است.

هاسپل در سال 2002 مسئولیت اداره یکی از شکنجه‌گاه‌های این سازمان در تایلند را به عهده داشت و در سال 2007 افشا شد که فیلم‌هایی از شکنجه دو عضو القاعده در زندانی مخفی در تایلند گرفته شده که مدیران سیا آن فیلم‌ها را در سال 2005 امحا کرده‌اند.

هاسپل یکی ازعوامل اصلی امحای فیلم‌های شکنجه است و همین موضوع در زمان انتصابش به این سمت جنجال آفرید.

هاسپل در سال 2005، دستور امحای ده‌ها نوار ویدیویی از شکنجه‌گاه جنجالی تایلند را صادر کرده است. او در جلسه تأیید صلاحیتش در سنا، امحای این نوارها را تأیید کرد و مدعی شد که هدفش پنهان نگاه داشتن هویت برخی از مأموران سیا بوده که چهره‌هایشان در آن فیلم‌ها نمایان بوده‌اند.

در واقع  رئیس کنونی سیا خود از عاملان شکنجه بوده و تعجبی ندارد که پمپئو نیز درصدد توجیه جنایات همکاران سابق خود در سیا برآمده است.

نویسنده: سیدرضا میرطاهر

117