جنگ 44 روزه قره باغ در سال 2020 بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان با میانجیگری روسیه و عقد توافقنامه صلح موسوم به «بیانیه های سه جانبه» پایان یافت. اما جمهوری آذربایجان در دسامبر سال 2022 جاده قره باغ کوهستانی – ارمنستان موسوم به کریدور لاچین را به تصرف خود در آورد و این اقدام را به طرفداران محیط زیست نسبت داد.
به گفته مقامات دولت محلی قره باغ کوهستانی، مسدود شدن کریدور لاچین عملا 120 هزار سکنه این منطقه را محاصره و از دسترسی به مایحتاج ضروری از قبیل غذا و دارو محروم کرده است.
آب، گاز، برق، تلفن و اینترنت این منطقه نیز از زمان اشغال کریدور لاچین بارها قطع شده است.
به گزارش خبرگزاری ایران پرس، نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان روز پنجشنبه در مصاحبه‌ای گفت: جمهوری آذربایجان نباید بر کریدور لاچین کنترل داشته باشد.
پاشینیان اقدام جمهوری آذربایجان در تصرف کریدور لاچین از دسامبر 2022 را اقدامی غیرقانونی خواند و گفت: "ما این اقدام را غیرقانونی می دانیم چون بر اساس بیانیه سه‌جانبه نهم نوامبر، کریدور لاچین برای اطمینان از ارتباط منطقه قره‌باغ کوهستانی و ساکنان ارمنی آن با جمهوری ارمنستان ایجاد شد.
نخست وزیر ارمنستان افزود، بر اساس این بیانیه، جمهوری آذربایجان نباید هیچ کنترلی بر این کریدور داشته باشد. علاوه بر این، این گذرگاه فقط یک جاده نیست بلکه یک منطقه امن به عرض پنج کیلومتر است. بنابراین انسداد آن غیرقانونی است.
پاشینیان که پیش‌تر از نتایج مذاکرات ۲۵ مه در مسکو درباره رفع انسداد کریدور لاچین ابراز نارضایتی کرده بود، در ادامه سخنان خود گفت، "بر اثر اشغال این گذرگاه، بحران انسانی در قره‌باغ ایجاد شده، مردم از حق رفت‌وآمد محروم شده‌اند و تامین غذا و مایحتاج اولیه توسط نیروهای حافظ صلح و صلیب سرخ با وقفه همراه است."
وی تاکید کرد، از زمان اشغال کریدور لاچین توسط نیروهای آذری، گاز و برق قره‌باغ هم قطع شده است و از همه مهم‌تر همه مدارس، مهدکودک‌ها و موسسات آموزش عالی در زمستان تعطیل شده و حدود ۳۰ هزار کودک و دانش‌آموز از تحصیل محروم شده اند.
این مقام ارمنی با اشاره به تصمیم دادگاه سازمان ملل که جمهوری آذربایجان را موظف به رفع انسداد کریدور لاچین بری اطمینان از تردد شهروندان و کالاها معرفی کرده، گفت: باکو نه تنها به این تصمیم قانونی الزام‌آور عمل نکرد، بلکه حدود ده روز پیش یک ایست بازرسی غیرقانونی را در کریدور لاچین برپا کرد.
نخست وزیر ارمنستان این اقدام آذربایجان را نیز نقض آشکار بیانیه سه‌جانبه نهم نوامبر ۲۰۲۲ بین جمهوری ارمنستان، جمهوری آذربایجان و روسیه و مصداق بی توجهی باکو به تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری توصیف کرد.
دیوان بین‌المللی دادگستری در فوریه سال 2023 اقدامات موقتی علیه جمهوری آذربایجان بر اساس کنوانسیون بین‌المللی رفع همه اشکال تبعیض نژادی رای داد. این دادگاه همچنین اقدامات باکو را تهدید مستقیم علیه حقوق ارامنه خواند و از جمهوری آذربایجان خواست اقداماتی را برای تردد آزادانه افراد، وسائل نقلیه و محموله‌ها در خطوط رفت‌وبرگشت گذرگاه لاچین اتخاذ کند.
پاشینیان اقدامات باکو در کریدور لاچین و در رابطه با قره باغ کوهستانی را زمینه چینی برای انجام پاکسازی قومی در این منطقه دانست و گفت، "از نظر جمهوری آذربایجان، ارامنه به هیچ‌وجه نباید در منطقه قره‌باغ زندگی کنند."
گفتنی است مذاکرات مسکو، با حضور سران جمهوری آذربایجان، ارمنستان و روسیه بدون هیچ توافقی پایان یافت. برگزاری یک نشست سه جانبه دیگر تنها دستاورد گردهمایی مسکو بوده است.
112
بیشتر بخوانید:
دستور دیوان بین‌المللی دادگستری برای بازگشایی کریدور لاچین
تاکید روسیه بر لزوم رفع انسداد هر چه سریع‌تر کریدور لاچین
سفیر ایران در ایروان: رعایت مسایل بشردوستانه در لاچین ضرورت دارد
