وضعیت حقوق بشر در عربستان سعودی به گونه ای است که این کشور در لیست کشورهایی قرار دارد که سیاه ترین کارنامه را دارند. از یک سو، ساختار قدرت در عربستان، خشن و توتالیتری است. در این ساختار، نه تنها رعایت حقوق بشر یک اولویت حکومتی نیست بلکه اساسا اعتقادی به حقوق بشر وجود ندارد. از سوی دیگر، آل سعود حتی ایجاد کننده بدترین فجایع حقوق بشری در دیگر کشورها نیز است که وضعیت در یمن و بحرین از جمله این موارد محسوب می شود.
هر دو بعد این جنایت حقوق بشری آل سعود طی ماه های اخیر مورد توجه افکار عمومی جهانی و شخصیت های سیاسی قرار گرفته است. در تازه ترین مورد، 9 سناتور آمریکایی در نامه ای به "سلمان بن عبدالعزیز" پادشاه عربستان بر موضوع زندانیان سیاسی تمرکز کرده اند.
مطابق گزارش ها، بیش از 30 هزار زندانی سیاسی در عربستان حضور دارند که شمار آنها روند افزایشی نیز دارد. زندانیان سیاسی از حقوق حداقلی نیز در ساختار عربستان برخوردار نیستند.
چندی پیش، "محمد المصاری" از فعالان سیاسی عربستانی که خارج از این کشور حضور دارد، گفته بود در زندان های آل سعود شاهد سطح بالایی از مجازات مخالفان سیاسی هستیم. "
این مجازات ها به شکل های مختلفی انجام می شود. بازداشت فعالان سیاسی، خودسرانه است. بازداشت خودسرانه و بدون محاکمه افراد به معنای سلب حق زندگی آنها است که در نهادها و کنوانسیون های متعدد بین المللی محکوم شده است.
در ماده 6 پیمان نامه حقوق مدنی و سیاسی آمده است که " حق زندگی از حقوق ذاتی شخص انسان است.
این حق باید به موجب قانون حمایت بشود. هیچ فردی را نمی توان خودسرانه (بدون مجوز) از زندگی محروم کرد.
" در ماده 9 این پیمان نامه نیز آمده است که " هر کس حق آزادی و امنیت شخصی دارد. هیچ‌کس را نمی توان خودسرانه (بدون مجوز) دستگیر یا بازداشت (زندانی) کرد." این در حالی است که در حکومت عربستان، بیش از 30 هزار زندانی از حق زندگی محروم شده اند.
علاوه بر این، زندانیان سیاسی سال های زیادی و بدون تفهیم اتهام و بدون اینکه توسط نظام قضایی محاکمه شوند، در زندان های آل سعود به سر می برند. زندانیان سیاسی در عربستان حق درخواست دادرسی عادلانه را ندارند. در حالی که مطابق ماده دوم پیمان نامه حقوق مدنی و سیاسی، " هر دولتی باید تضمین کند که برای هر شخصی که حقوق و آزادی های شناخته شده در این میثاق درباره او نقض شده باشد وسیله مطمئن احقاق حق فراهم بشود..."
نکته پایانی این است که در نظام عربستان سعودی حتی منتقد و فعال سیاسی مقیم خارج از این کشور نیز از جنایت های آل سعود در امان نیست که مصداق بارز آن قتل فجیع "جمال خاشقجی"، روزنامه نگار سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول ترکیه است.
با وجود این وضعیت، اما واکنش های جهانی به نقض فاحش حقوق بشر از جمله جنایت علیه منتقدان و فعالان سیاسی، واکنش های تنبیهی و بازدارنده نیست زیرا دولت آمریکا در مقابل کسب دلارهای نفتی و عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل، چشم بر روی جنایت های آل سعود بسته است.
نویسنده: سید رضی عمادی
117
نماینده کنگره آمریکا: عربستان باید پاسخگوی حمایت از القاعده باشد
محاکمه فعالان حقوقی زن در عربستان؛ نماد جاهلیت آل سعود/ تحلیل
آغاز محاکمه فعالان زن عربستانی؛ با وجود انتقادات بین المللی
اجماع جهانی در شورای حقوق بشر علیه عربستان سعودی/ تحلیل
