«الماس‌بیگ آتامبایف» رئیس جمهوری قرقیزستان در دیدار «ولینتینا ماتویینکو» رئیس شورای فدراسیون روسیه در بیشکک، از ادامه فعالیت پایگاه نظامی روسیه در خاک این کشور حمایت کرد. به گفته وی ، در حال حاضر نه تنها دلیلی برای بستن پایگاه نظامی روسیه در خاک قرقیزستان وجود ندارد ، بلکه این پایگاه به توسعه صلح در منطقه کمک می‌کند.
اظهارات رئیس جمهوری قرقیزستان را می توان نشان دهنده گام موفق روسیه در آسیای مرکزی بویژه در رقابت با آمریکا قلمداد کرد. رقابت روسیه و آمریکا برای حضور نظامی در جمهوری های آسیای مرکزی بویژه قرقیزستان، از زمان اشغال اراضی افغانستان توسط آمریکا تشدید شد.
آمریکا به بهانه پشتیبانی و انتقال تجهیزات نظامی به افغانستان، تلاش کرد در جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز از جمله قرقیزستان پایگاه نظامی در اختیار بگیرد. در همین راستا ، آمریکا پایگاه هوایی «مناس» را در ماه دسامبر سال 2001 از دولت قرقیزستان اجاره کرد. آمریکا از این پایگاه به عنوان یک نقطه ترانزیتی در فرودگاه بیشکک به منظور انتقال نیروهای ناتو به افغانستان استفاده می کرد.
تاریخ انقضای اجاره پایگاه هوایی مناس سال 2014 اعلام شد. این توافق در حالی به امضای مقام های دولت بیشکک و واشنگتن رسیده بود که ، قرار بود نظامیان خارجی در سال 2014 افغانستان را ترک کنند. از سال 2014 دولت قرقیزستان حاضر به تمدید اجاره پایگاه هوایی مناس به آمریکا نشد .
پیش از پایان موعد قرارداد، رسانه های بیشکک به نقل از رهبران قرقیزستان با انتشار گزارش های متعددی ، از قصد حاکمیت برای مخالفت با تمدید قرارداد اجاره مرکز حمل و نقل آمریکا در پایگاه مناس خبر دادند. بدیهی است که ، در این میان نقش روسیه را نباید نادیده گرفت. در این ارتباط، دبیر مطبوعاتی دفتر ریاست جمهوری قرقیزستان اعلام کرد: این کشور قرارداد اجاره مرکز حمل و نقل آمریکا در قرقیزستان را پس از سال 2014 تمدید نخواهد کرد.
رهبران کاخ سفید همه تلاش خود را برای تحقق خواسته های آمریکا درمنطقه به کار گرفتند. با وجود این ، مقام های دولت بیشکک در مقابل زیاده خواهی های آمریکا مقاومت کردند و مانع تداوم حضور نظامی این کشور سلطه گر در قرقیزستان شدند.
دلیل اصلی مقاومت رهبران دولت بیشکک ، تردید به فعالیت های اتباع آمریکا در قرقیزستان بوده است. در این زمینه ، «عسگر آقایف» رئیس جمهوری پیشین قرقیزستان گفت: آمریکا در عملیات ضد تروریستی خود به دنبال این بود که تروریسم را در آسیای مرکزی به ابزاری سیاسی تبدیل کرده و از آن استفاده کند. به گفته عسگر آقایف ، آمریکا از عملیات نزدیک به 15ساله خود در افغانستان ، به بهانه از میان بردن گروه های تروریستی نظیر القاعده به عنوان مقدمه‌ای برای توسعه نفوذش درآسیای مرکزی با هدف حل مشکلات ژئوپلتیک غرب ، استفاده کرده است.
در این شرایط ، باید گفت: شکی نیست که روسیه ، به رغم تمایل به ادامه حضور نظامی دراراضی قرقیزستان، به هیچوجه مایل به ادامه حضور نظامی آمریکا در جمهوریهای آسیای مرکزی نیست. به همین دلیل، در شرایطی که میزان کمک های مالی سالانه آمریکا به جمهوری های شوروی سابق فقط در مورد قرقیزستان افزایش نشان می دهد، روسیه به تکاپو افتاد تا توافق نامه های گذشته خود را با حاکمیت بیشکک قانونمند ساخته به تصویب دومای این کشور برساند. به عنوان مثال ، در ماه می سال 2013 میلادی ، دومای فدراسیون روسیه توافق‌نامه بخشودگی نزدیک به نیم میلیاردی دولت قرقیزستان به این کشور را تصویب کرد. بر مبنای این توافق‌نامه ، از ماه مارس سال 2016 میلادی ، روسیه سالانه 30 میلیون دلار از بدهی 300 میلیون دلاری قرقیزستان را خواهد بخشید. این سند روز 20 سپتامبر سال 2012 میلادی و در پی سفر رئیس جمهوری روسیه به قرقیزستان به امضای مقام های وزارت دارایی دو کشور رسید.
در مجموع باید حمایت رئیس جمهوری قرقیزستان از استقرار نیروهای نظامی روسیه در اراضی این کشور را نشان دهنده شکست دیگر آمریکا در مقابل نفوذ روسیه در آسیای مرکزی تلقی کرد . 112/114
بیشتر بخوانید:
امضای اسناد همکاری بین روسیه و قرقیزستان
سفر پوتین به بیشکک در آستانه انتخابات آتی قرقیزستان
استعفای دولت، درخواستی تکراری در قرقیزستان/ تحلیل
