با این حال جمهوری اسلامی ایران بر ثبات و تنش زدایی در خلیج فارس تاکید کرده و در این راستا اخیرا طرح جدیدی را ارائه داده است.
روسیه به عنوان یکی از قدرت های بین المللی رقیب آمریکا که در سال های اخیر نقش مهمی در غرب آسیا ایفا کرده، بر حمایت از طرح تهران برای تنش زدایی در روابط ایران و کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس تاکید کرده است.
در این راستا "سرگئی لاوروف"، وزیر امور خارجه روسیه با اعلام حمایت کشورش از طرح تهران برای امضای پیمان عدم تجاوز با کشورهای حاشیه خلیج فارس، اعلام کرد که از نظر مسکو توافق برای اینکه کشورها به یکدیگر حمله نکنند، نخستین گام در تنش زدایی است.
لارورف روز دوشنبه 27 مه در یک کنفرانس خبری درمسکو تاکید کرد که روسیه ابتکار پیشنهادی تهران برای امضای پیمان عدم تعرض با کشورهای خلیج فارس را درست و به جا می داند.
"محمد جواد ظریف"، وزیر خارجه ایران که همزمان با افزایش تنش میان ایران و آمریکا به عراق سفر کرده، روز یکشنبه 26 مه در دیدار با همتای عراقیاش، گفت که ایران پیشنهاد امضای یک پیمان عدم تجاوز با کشورهای حاشیه خلیج فارس را ارائه کرده است.
پیشنهاد تهران با رویکرد مسکو در باره شیوه های ایجاد ثبات و امنیت در حوزه خلیج فارس از طریق سیستم امنیتی منطقه ای مطابقت دارد.
لاوروف می گوید: آنچه که مربوط به پیشنهاد محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در مورد عقد پیمان عدم تعرض بین کشورهای خلیج فارس می شود، در امتداد ابتکار ما (روسیه) است.
روسیه از دیرباز معتقد بوده که نظریه امنیتی خلیج فارس با شرکت کشورهای عربی منطقه و ایران شکل می گیرد.
این در حالی است که غربی ها و به ویژه آمریکا همواره با هر گونه طرح و ابتکار منطقه ای برای ایجاد امنیت و ثبات در خلیج فارس مخالفت ورزیده و در مسر تحقق آنها کارشکنی کرده اند.
ایران تاکنون طرح های مختلفی برای امنیت خلیج فارس ارائه داده است.
محمد جواد ظریف چندی پیش نیز طرح امضای پیمان عدم تجاوز با عربستان را پیشنهاد داده بود.
همچنین وزیر خارجه ایران پیش از این نیز طرح «مجمع گفت وگوی منطقهای (جمعی)» را ارائه داده بود.
این طرحها از این دیدگاه ایران نشأت میگیرد که امنیت در حوزه خلیج فارس از مسیرمشارکت همه کشورهای آن حاصل خواهد شد و نظم امنیتی مطلوب و پایدار برای منطقه بدون مداخله خارجی محقق میشود.
در حال حاضر خلیج فارس به سبب مداخله قدرتهای خارجی بویژه آمریکا و حضور نظامی پر رنگ آنها با وضعیت «معمای امنیتی» مواجه شده است و الگوی امنیت آن متأثر از الگوی امنیتی قدرت های مداخله گر است و به همین دلیل روندهای امنیتی در خلیج فارس روال عادی خود را طی نمیکند.
خلیج فارس نیازمند معماری نظمی فراگیر و جامع است که در بلندمدت نیروهای فرامنطقه ای در آن حضور نداشته باشند و ساختار امنیتی فراگیر مبتنی بر همکاری کشورهای عضو منطقه ایجاد شود.
کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس همواره برای رویارویی با دشمنان احتمالی خود در سایه وجود اختلافات عمیق میان این کشورها و تلاش هر کدام از آنها برای برتری سیاسی و نظامی بر یکدیگر، خود را نیازمند حضور نظامی کشورهای غربی میبینند؛ از این رو برای خریدهای تسلیحاتی و ایجاد پایگاههای نظامی غربی در خاک خود با یکدیگر رقابت میکنند.
از سوی دیگر غرب و به خصوص آمریکا نیز به این روند دامن می زند تا بتواند توجیهی برای ادامه حضور در خلیج فارس بیابد.
با این حال ابتکار امنیتی ایران که از جانب محمد جواد ظریف بیان شده می تواند به ایجاد ثبات و افزایش امنیت و نیز اعتماد سازی بین ایران و کشورهای عرب خلیج فارس کمک کند.138/118
نوسینده: سيدرضا مير طاهر
بیشتربخوانید:
سفرعراقچی به کشورهای همسایه در خلیج فارس؛ تاکید بر تعامل و گفت وگو برای حل مسایل منطقه/ تحلیل
جلالی: آمریکایی ها توانایی تامین امنیت خلیج فارس را ندارند
ادامه رایزنیهای ظریف در عراق