در مدینه ماتمی چون ماتم زهرا (س) نبود

فاطمه زهرا (س) بهترین زن دو عالم و سرور تمام بانوان جهان و برترین الگوی زنان بعد از خود است.

برای تاریخ شهادت حضرت زهرا(س) میان علمای شیعه، دو احتمال معتبر است؛ یکی هفتاد و پنج روز بعد از رحلت پیامبر(ص) که مصادف با 13 جمادی الاول می شود و دیگری نود و پنج روز بعد از رحلت ایشان که مصادف با 3 جمادی الثانی است.

حضرت فاطمه زهرا (س)، دختر حضرت محمد (ص) و حضرت خدیجه (س)، همسر امام علی (ع) و مادر امام حسن (ع) و امام حسین (ع) است. حضرت فاطمه (س) در دین اسلام جایگاه بسیار والایی دارد و به ویژگی‌های متعددی آراسته است. پس از همسرشان علی (ع) یازده امام شیعه از نسل آن حضرت هستند و سوره و آیاتی از قرآن همچون سوره کوثر، سوره انسان، آیه تطهیر و آیه مودَّت در حق آن حضرت و همسر و فرزندانش نازل گردیده است.

یکی از مشهورترین روایات، حدیثی است که براساس آن پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: "انما فاطمه بضعه منی یؤذینی ما آذاها: فاطمه پاره تن من است، هرکس او را اذیت کند، مرا اذیت کرده  و هرکه او را خشنود سازد مرا خشنود ساخته است."

هدف نبی مکرم اسلام علاوه بر معرفی و بیان جایگاه فاطمه (س) نزد خداوند و رسولش، اخطار به پرهیز از آزار رساندن به حضرت فاطمه (س) بوده است.

منظور از «بضعة» دراین حدیث تنها «پاره ای از تن جسمانی» نیست و همانطور که بسیاری از عالمان در تفسیر این حدیث گفته اند فاطمه پاره ای از روح، علم، دانش، اخلاق، ایمان و فضیلت پیامبر (ص) بود و پرتوی از آن خورشید نورانی و شعله ای از آن مشکاتِ بی همتا محسوب می شد.

مناسب است بدانیم که پیامبر اکرم (ص) در زمان حیات خویش دارای پسران و دخترانی شدند. در اقوال معتبر از سه پسر و چهار دختر برای آن حضرت نام می برند؛ قاسم، عبدالله و ابراهیم، پسران و رقیه، زینب، ام کلثوم و فاطمه (س) دختران آن حضرت بودند.

همه فرزندان پیامبر (ص) جز فاطمه (س) در زمان حیات پیامبر گرامی اسلام از دنیا رفتند و تنها دخترش «حضرت فاطمه زهرا علیها السلام» باقی ماند و نسل پیامبر(ص) تنها از طریق حضرت زهرا (س) ادامه یافت. لذا آن حضرت در تربیت و پرورش او کوشید و زهرای مرضیّه علیها السلام در دامن پدر به مقامی رسید که پیامبر (ص) او را «انسیّه حوراء» بلکه «سیّدة النّساء» و عاقبت «امّ ابیها» صدا می زد.

آن حضرت با این القاب و تعابیر خواست به جهانیان اعلام نماید که این بانوی با عظمت با آن که یک زن است ولی در تمامی روی زمین همتراز و همراز و همسری برای او جز علیّ بن ابی طالب «صلوات اللَّه علیه» پیدا نشود که اگر او نبودهیچ مردی قابلیت نداشت که در کنار فاطمه علیها السلام قرار بگیرد.

از اینروست که پیامبر اکرم (ص) در فرازی فرمود: "لَو لَمْ یُخْلَقْ عَلِیٌّ لَمْ یَکُنْ لِفاطِمَةَ کُفْوٌ؛هرگاه علی آفریده نمی شد، کسی که لایق همسری فاطمه باشد وجود نداشت."

در باب فضایل و حضرت زهرا (س) بویژه در باب مقام علمی آن حضرت، مطالب بسیاری از ائمه معصومین (س) نیز روایت شده است.

نقل شده که امام صادق (ع) سؤال فرمود: "آیا می‎دانید تفسیر کلمه «فاطمه» چیست؟ راوی می گوید خیر، مولایم مرا به تفسیر آن آگاه فرمایید!"

فرمود: "«فاطمه» یعنی کسی که که شر و بدی در وجود او راهی ندارد؛ ... خداوند آن بانو را از علم مملؤ ساخت و از ناپاکی‌های زنان در عالم منع کرد و مبرا نمود. به خدا سوگند خداوند متعال آن حضرت را به قدری در علم وسعت و ظرفیت داد که از علم بشری بی‌‎نیاز نمود و هرگز نیازی به آموختن از دیگران نداشته باشد، زیرا پدرش اولین معلم اسلام و آخرین پیامبر است که خداوند او را با دین کامل و کتاب آسمانیش به سوی بشریت فرستاد."

بدین ترتیب، فاطمه به کسی اطلاق می شود که به سبب کثرت علم از جهل بریده شد و به قدری علم دارد که جهالت هرگز در آن راه ندارد و از آغاز آفرینش از علوم ربانی برخوردار شده است. آن حضرت دختر پیامبر اکرم (ص) بوده و فرزندانش امامان معصومی، چون حسن و حسین هستند که هر یک معدن و مخرن علوم الهی بوده اند و در حضور آن بانو تعلیم و تربیت یافته اند.

فاطمه زهرا (س) هم به وسیله علم لدُنی که خداوند به او اعطا کرده بود، از مسائل آگاه بود و هم در طول حیاتش ملائکه با او حرف می زدند و او را از مسائل آینده آگاه می کردند.

امام صادق (ع) در این باره می فرماید: "فاطمه، دختر رسول خدا، محدّثه بود؛ ولی پیامبر نبود. فاطمه را از این جهت محدّثه نامیده اند که فرشتگان از آسمان بر او نازل می شدند و با او مانند مریم، دختر عمران گفت و گو داشتند."

در زیارتنامه حضرت فاطمه (س) می خوانیم: "السَّلامُ عَلَیْکِ اَیَّتُهَا الْمُحَدَّثَةُ الْعَلِیمَةُ؛ «سلام بر تو ای محدّثه دانا»، یعنی سلام بر کسی که به واسطه سخن گفتن فرشتگان با تو، از علوم آگاهی داری."

آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، درباره بُعد معنوی حضرت زهرا (س) و «محدَّثه بودنِ» ایشان می فرمایند: فاطمه زهرا (س) کسی است که وقتی در محراب عبادت می‌ایستاد، هزاران فرشته‌ مقرب خدا به او خطاب میکردند، به او سلام میکردند، به او تهنیت میگفتند و همان سخنی را میگفتند که فرشتگان قبلاً به مریم اطهر گفته بودند؛ عرض میکردند: «یا فاطمة إن ا‌لله اصطفاکِ و طهّرکِ و اصطفاکِ علی نساء العالمین»، «ای فاطمه، همانا خدا تو را برگزید و پاکیزه گردانید و بر زنان جهانیان برتری بخشید».

رهبر معظم انقلاب همچنین، در ستایش مقام و منزلت حضرت زهرا (س) می فرمایند: "در روایات نقل شده که حضرت مریم سرور زنان عالم در زمان خودش بود، ولی فاطمه‌ زهرا سرور زنان عالم در همه‌ ادوار تاریخ است .... ایشان در سنین جوانی، از لحاظ مقام معنوی به جایی میرسد که ... فرشتگان با او سخن میگویند و حقایق را به او می‌آموزند و ارائه میدهند؛ ایشان «محدَّثه» است."

حضرت زهرا (س) از چنان جایگاه علمی خاصی برخوردار بودند که نسبت به شهادت خویش نیز علم داشتند.

در گزارش های گوناگونی به نقل از منابع تاریخی آمده آن حضرت (س) در ساعات آخر، این گونه همسرشان، حضرت علی (ع) را از شهادت و مرگ خویش خبر دادند: ای ابا الحسن! در همین ساعت به خواب رفتم. حبیبم رسول خدا را در قصری از مروارید سفید دیدم. پس زمانی که مرا دید، فرمود: دخترم! به نزد من بشتاب که سخت مشتاق توام. پس جواب دادم: به خدا قسم اشتیاق من برای زیارت و ملاقات شما شدیدتر است. در این هنگام [پدرم] فرمود: "تو امشب در پیش من خواهی بود»؛ و او هر چه وعده دهد، راست است و به عهد خود وفا می کند."

حضرت زهرا (س) در مقام وداع با همسرشان، امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "ای ابا الحسن! به راستی رسول خدا (ص) با من پیمان بسته و خبر داده است که من اول کسی خواهم بود که به آن حضرت می پیوندم و گریزی از آن نیست. پس در برابر اوامر خداوند بزرگ بردبار و به حکم او راضی باش."

بی شک، هیچ کس از لحظه مرگ خود باخبر نیست، مگر آنکه خداوند به او الهام کند. وداع حضرت زهرا (س) با همسرشان، به خوبى نشان مى دهد که فاطمه زهرا (س) با دوری از گناه و آلودگی و چشم بستن بر امیال نفسانی و دنیوی به جایگاه عصمت و قرب الهی رسیده بود. از همین رو، برای دیدار پروردگارش لحظه شماری می کرد و از هنگامه رفتنش از این دنیا باخبر بود.

117