رئیس جمهور فرانسه در اظهاراتی با اشاره به لزوم ایجاد یک نظم جهانی جدید، تاکید کرد: اروپا باید به خاطر برقراری و استمرار صلح و ثبات در این قاره در روابط جاری خود با روسیه تجدید نظر کند.
مکرون با بیان اینکه لازم است واقعیت جغرافیایی اروپا را از یاد نبریم، اظهار کرد: باید در مورد صلح در اروپا به شیوه‌ای جدید بیندیشیم، زیرا قاره اروپا قطعاً به کشورهای عضو اتحادیه اروپا یا اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) محدود نمی‌شود.
رئیس جمهور فرانسه در ادامه با اشاره به اینکه نظم جهانی کنونی به دلیل اینکه در سال‌های بعد از پایان جنگ دوم جهانی به وجود آمد، فاقد توانایی لازم برای پاسخگویی به چالش‌های جدید است، تاکید کرد: در حال حاضر ایجاد یک نظم جهانی جدید ضروری است زیرا نظم جهانی کنونی ناقص و ناعادلانه است.
این سخنان امانوئل مکرون کاملا متفاوت از سخنان چند ماه پیش رئیس جمهوری فرانسه برای اعزام نیروی زمینی به اوکراین و سیاست اتحادیه اروپا در قبال روسیه در سه دهه گذشته است.
رئیس‌جمهور فرانسه در اواسط مارس گذشته در گفت‌وگو با روزنامه فرانسوی «لوپاریزین» اعلام کرد: "شاید در مقطعی و من این را نمی خواهم و شروع به انجام آن نخواهم کرد، باید برای مقابله با نیروهای روسیه عملیات زمینی انجام داد."
در اواخر ماه فوریه هم مکرون مدعی شد: "پاریس تمام تلاش خود را برای جلوگیری از «پیروزی روسیه در جنگ اوکراین» انجام خواهد داد."
این مواضع رئیس جمهوری فرانسه با مخالفت صریح آلمان و برخی دیگر از دولتهای اروپایی مواجه شد. پس از فروپاشی شوروی، سیاست بلوک غرب در قبال روسیه مهار این کشور در مرزهایش بود. آمریکا از طریق گسترش ناتو به شرق اروپا و جمهوری های استقلال یافته این سیاست را دنبال کرد.
اتحادیه اروپا نیز با گسترش این اتحادیه، حلقه سیاسی و اقتصادی مهار روسیه در مرزهایش را تکمیل کرد. البته در بیش از سه دهه گذشته اروپائی ها کوشیدند با گسترش روابط با روسیه نیازهای خود به گاز و نفت را تامین کنند و هم با افزایش سرمایه گذاری در روسیه و افزایش مبادلات اقتصادی به صورت نرم در روند تحولات سیاسی و اجتماعی این کشور تاثیر بگذارند.
خطوط لوله ای که از دریای آدریاتیک و دریای سیاه به سمت اروپا کشیده شد و استفاده از خطوط لوله به جا مانده از زمان شوروی در راستای همین هدف بود.
این سیاست آمریکا و اتحادیه اروپا در اوکراین در سال 2014 و گرجستان در سال 2008 موجب مداخله روسیه در این دو جمهوری استقلال یافته از شوروی شد. اتحادیه اروپا کوشید با عقب نشینی مقطعی از تداوم سیاست مهار روسیه بحران را کنترل کرده و مناسبات با روسیه را حفظ کند، اما در پی تلاش اوکراین برای عضویت در پیمان ناتو و حمایت آمریکا، روسیه به اوکراین حمله کرد.
این اقدام روسیه معادلات سیاسی، امنیتی و اقتصادی در اروپا را با تغییرات بنیادینی مواجه کرد. خطوط لوله گاز نورد استریم 1 و2 در دریای آدریاتیک منفجر شد و صادرات گاز روسیه به اروپا بزرگترین تامین کننده گاز اروپا قطع شد.
اکنون پس از دو سال و نیم جنگ در اوکراین و حمایت همه جانبه اتحادیه اروپا و آمریکا از اوکراین هیچ چشم اندازی از جنگ اوکراین وجود ندارد، هر چند این جنگ صدمات جدی به روسیه در پی تحریم های گسترده غرب و هزینه های جنگ وارد کرده است و گسترش دامنه جنگ تهدیدات امنیت در اروپا را افزایش داده است.
یک دلیل مخالفت اکثر کشورهای اروپایی به خصوص آلمان و فرانسه برای قرار دادن موشکهای دوربرد در اختیار اوکراین و استفاده در عمق خاک روسیه همین نگرانی ها است، به همین دلیل زمزمه های صلح در اروپا افزایش یافته است و طی هفته های آتی شاهد تحرکات سیاسی در این زمینه خواهیم بود.
اینکه مکرون پس از دو سال و نیم جنگ در اوکراین برای گفت وگو در هر موضوعی با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه اعلام آمادگی می کند، قویترین سیگنالی است که از یک دولت بزرگ اتحادیه اروپا به روسیه در دوسال و نیم گذشته ارسال می شود.
نویسنده: مرتضی مکی
117
