به گزرش خبرگزاری ایران پرس، بنی هاشمی صبح چهارشنبه در برنامه رادیویی پرس‌وجو با اشاره به روز منطقه دریای خزر گفت: روز دریای خزر با توجه به موافقتنامه صورت گرفته برای کشورهای حاشیه حائز اهمیت است.
وی با عنوان این که ۹ کشور در حاشیه دریای خزر واقع هستند، درباره اولویت‌های پژوهشی گفت: نوسانات و تغییرات آبی از دیرباز تاکنون مورد توجه بوده است و موضوعات مربوط به این مسائل بررسی می‌شود.
وی رصد و پیش بینی‌های بلند و کوتاه مدت نوسانات آب دریای خزر و تأثیرات آن برای مناطق حاشیه از دیگر اهداف و وظایف ذکر کرد و گفت: از سال ۸۴ تاکنون با روند کاهش سطح آب دریای خزر مواجه هستیم و این کاهش طی ۱۰ سال اخیر بیشتر شده است.
بنی هاشمی درباره کاهش آب دریای خزر تصریح کرد: با توجه به این کاهش، تغییر اقلیم، افزایش دما و تبخیر از جمله دلایل نوسانات تراز آب دریای خزر به شمار می‌شود.
مدیر مرکز مطالعات دریای خزر با بیان این که از سال ۱۴۰۰ تاکنون ۷۰ سانتی متر سطح آب دریای خزر کاهش یافته است، گفت: این مسائل در ایستگاه‌های مختلف بررسی و رصد می‌شود.
وی گفت: طبق نتایج و پیش بینی بلندمدت نوسانات آب دریای خزر، این تحقیقات و مسائل باید مورد توجه بهره برداران قرار گیرد تا پیش آگاهی‌های لازم را نسبت به عواقب و شرایط داشته باشیم.
۴۷۰ کیلومتر از نوار ساحلی دریای خزر در مازندران واقع شده است. در سال‌های اخیر، دریای خزر با کاهش قابل توجهی در سطح آب مواجه شده است. این کاهش به چندین عامل اصلی مرتبط است:
عوامل کاهش سطح آب
تغییرات اقلیمی: گرم شدن هوا و افزایش دما منجر به افزایش تبخیر از سطح آب دریای خزر شده است. این تغییرات اقلیمی به ویژه در نیمه شمالی این دریا محسوس بوده و سطح آب را به پایین‌ترین میزان خود در ۳۰ سال اخیر رسانده است.
کاهش ورودی آب: یکی از عوامل کلیدی در کاهش سطح آب، کاهش آبدهی رودخانه‌های مهمی مانند رود ولگا است. این رودخانه به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین آب دریای خزر، با کاهش جریان آب مواجه شده که به نوبه خود بر تراز آب تأثیر گذاشته است.
کاهش بارش: میزان بارش در حوزه آبخیز دریای خزر نیز کاهش یافته است، که این امر به تشدید مشکلات مربوط به تأمین آب در این دریا کمک کرده است.
پیامدها
کاهش سطح آب دریای خزر پیامدهای زیست‌محیطی و اقتصادی زیادی به همراه دارد. از جمله این پیامدها می‌توان به تهدیدات زیست‌محیطی برای گونه‌های گیاهی و جانوری، مشکلات در کشتیرانی و ترانزیت کالا، و همچنین بحران‌های اقتصادی ناشی از غرقاب شدن چاه‌های نفتی اشاره کرد.
در مجموع، سطح آب دریای خزر از سال ۱۳۷۵ تا کنون حدود ۲ متر کاهش یافته و این روند همچنان ادامه دارد.
