در همین ارتباط ، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا گفته است: جزیره قبرس تمامی شرایط معاهده «مشارکت امنیت و انرژی مدیترانه شرقی 2019» را رعایت کرده است و می‌تواند در 2023 میلادی تجهیزات نظامی آمریکا را خریداری کند.
در واکنش به جدیدترین موضع آمریکا در قبال مساله جزیره قبرس، وزارت دفاع ترکیه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: لغو تحریم‌های تسلیحاتی دولت قبرس را محکوم و این تصمیم را ناقض اصل برابری میان دو بخش جزیره قبرس قلمداد می کند. این اقدام آمریکا آثار مخربی بر تلاش‌ها برای حل و فصل مساله قبرس بر جای خواهد گذاشت. ضمن آن که این اقدام آمریکا موجب ایجاد یک رقابت تسلیحاتی در این جزیره شده است و به صلح و ثبات مدیترانه شرقی آسیب می‌زند.
دولت رجب طیب اردوغان در عین حال، از مقام های کاخ سفید خواست تا در این زمینه تجدیدنظر کنند. بدیهی است که در زمینه لغو تحریم های تسلیحاتی جزیره قبرس، آمریکا اهداف طولانی مدتی را در دستور کار قرار داده است.
تردیدی نیست که اقدام دولت جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا می تواند به تضعیف موقعیت ترکیه در دریای مدیترانه منجر شود. در حال حاضر، بخش ترک نشین جزیره قبرس - که از آن به عنوان دولت خوانده یاد می شود - در ادبیات سیاسی و رسانه ای رسمی ترکیه به نام "جمهوری ترک قبرس شمالی" (KKTC) نامگذاری شده است.
اما تاکنون هیچکدام از کشورهای جهان، بخش ترک نشین جزیره قبرس را به رسمیت نشاخته اند. در مقابل، بخش یونانی نشین جزیره قبرس، توسط کشورهای مختلف به رسمیت شناخته شده است. جزیره قبرس، علاوه بر عضویت در سازمان ملل، در اتحادیه اروپا نیز پذیرفته شده و از زمان رسمیت یافتن جزیره قبرس به عنوان یک کشور مستقل، مشکلات دولت ترکیه دو چندان شده است.
در مقابل وضعیت جزیره قبرس، براساس آمارهای رسمی منتشر شده توسط دولت آنکارا در دهه 1990 میلادی، ترکیه هر سال 900 میلیون دلار به دولت خودخوانده جزیره قبرس کمک مالی اهدا می کند. این کمک ها جدا از کمک هایی است که دولت ترکیه همه به مناسبت های مختلف به دولت خودخوانده بخش ترک نشین قبرس اختصاص می دهد.
به عنوان مثال، دولت آنکارا در سال 2020 میلادی، تامین واکسن کرونای بخش ترک نشین جزیره قبرس را به عهده گرفت. دولت ترکیه همه ساله با هزینه های مشابهی مواجه است. با وجود این، چنین به نظر می رسد که دولت ترکیه به حل و فصل نهایی بحران جزیره قبرس تمایلی ندارد. زیرا این جزیره بهانه ای برای آنکارا فراهم کرده است تا در دریای مدیترانه، حضور اقتصادی و نظامی خود را تقویت کند.
در همین زمینه حسن قهوه چی اوغلو از تحلیلگران برجسته رسانه های ترکیه معتقد است: "اصرار دولت ترکیه بر تاسیس دولت مستقل ترک در جزیره قبرس ، به معنی از هم پاشیدن مذاکره و گفتگوهای صلح آمیز است و هیچ سود و فرجامی برای اتباع ترک جزیره قبرس نداشته است و در آینده نیز نخواهد داشت".
به هر حال ، کمک های بلاعوض ترکیه به بخش ترک نشین جزیره قبرس به معنای آن است که بخش خودخوانده این جزیره - که یک سوم از مجموع اراضی قبرس را شامل می شود - درآمد چندانی برای تامین نیازهای خود و ساکنان بخش شمالی قبرس در اختیار ندارد.
در این شرایط و با توجه به این اقعیت ها، باید گفت: در دهه های اخیر، آمریکا تمامی مناطقی مشابه جزیره قبرس در جهان را تحریم تسلیحاتی کرده است. اما لغو تحریم های تسلیحاتی جزیره قبرس، پیام بسیار ناامیدکننده ای برای مقام های آنکارا در پی خواهد داشت.
در حقیقت، با لغو تحریم های تسلیحاتی جزیره قبرس، کمک های نظامی آمریکا به جزیره قبرس سرازیر می شود و این اقدام در وهله نخست می تواند هزینه های دولت ترکیه را افزایش دهد. بعید است با روند فعلی، ترکیه بتواند در آینده نیز در جزیره قبرس جولان بدهد و خواسته های خود را علی الخصوص در شرق دریای مدیترانه به آسانی مطرح کند.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
112
