ایران پرس- روابط روسیه و اوکراین از سال 2014 با روی کار آمدن دولت غرب گرا در کی‌یف، الحاق کریمه به روسیه و جنگ داخلی در شرق اوکراین رو به وخامت گذاشت و با اقدامات تحریمی متقابل با وخامت بی سابقه ای مواجه شد؛ با این حال تحولات جدیدی در راستای کاهش تنش های دوجانبه رخ داده است.

"ولادیمیر پوتین" و "ولودیمیر زلنسکی" روسای جمهور روسیه و اوکراین روز دوشنبه (9 دسامبر) در قالب گروه تماس اوکراین موسوم به گروه "نرماندی" نخستین بار برای حل اختلافات مسکو و کی‌یف با هم در پاریس دیدار کردند.

هدف از برگزاری این نشست که "امانوئل مکرون" و "آنگلا مرکل" سران فرانسه و آلمان هم در آن شرکت داشتند، یافتن راه حلی درباره مناقشه شرق اوکراین بود.

مقدمات برگزاری نشست روز دوشنبه گروه نرماندی در پاریس، در دیدار تابستان گذشته مکرون و پوتین روسای جمهوری فرانسه و روسیه در حاشیه اجلاس سران گروه 7 در فرانسه پایه‌ریزی شده بود.

آخرین دور نشست سران چهار کشور گروه نرماندی در اکتبر 2016 برگزار شد.

گروه تماس اوکراین موسوم به گروه نرماندی شامل چهار کشور آلمان، روسیه، اوکراین و فرانسه است که با هدف پایان دادن به جنگ در شرق اوکراین در ژوئن 2014 پایه‌گذاری شد.

بحران اوکراین با روی کار آمدن دولتی غرب گرا در کی‌یف و الحاق کریمه به روسیه آغاز و به بروز جنگ داخلی در شرق اوکراین منجر و موجب شد تا روابط روسیه و اوکراین که قبلا به عنوان دو کشور عضو جامعه کشورهای همسود روابط گسترده ای با هم داشتند، به پایین ترین سطح خود برسد.

دولت غرب گرای اوکراین به رهبری "پترو پوروشنکو" رویکردی ضد روسی اتخاذ کرد و باتوجه به حمایت همه جانبه غرب از وی، اقدامات زیادی مانند اعمال تحریم ها و کاهش سطح روابط به حداقل ممکن علیه روسیه به اجرا گذاشت.

این اقدامات با واکنش متقابل روسیه مواجه شد و به همین دلیل روابط دو کشور دچار تنش های زیادی شد به ویژه پس از درگیری دریایی در تنگه کرچ در سال 2018 بین شناورهای روسی و اوکراینی، حتی احتمال آغاز جنگ بین دو کشور به شدت افزایش یافت.

با این حال پس از روی کار آمدن "ولودیمیر زلنسکی" به عنوان رئیس جمهور جدید اوکراین در آوریل 2019، روابط دو کشور تغییرات مثبتی یافت. 

مساله مهمی که زلنسکی در مراسم تحلیف خود طرح کرد، اعلام آمادگی برای توقف درگیری‌های نظامی در شرق اوکراین موسوم به مناطق "دونباس" بود ولی تاکید کرد که برای این کار لازم است تا تمامی اسرا مبادله شوند.

رئیس جمهوری جدید اوکراین بار دیگر وعده داد که کی‌یف تلاش خواهد کرد تا مناطق اشغال شده از خاک اوکراین را باز پس بگیرد.

اکنون با تشکیل نشست نرماندی با مشارکت سران روسیه، اوکراین، آلمان و فرانسه در پاریس و مذاکرات رودرروی "زلنسکی" با "پوتین" این انتظار وجود دارد که گام‌های مشخصی در راستای حل وفصل بحران اوکراین برداشته شود.

از سال 2014 تا کنون بیش از 13 هزار نفر در درگیری‌های شرق اوکراین کشته شده‌اند. 

سران روسیه، اوکراین، فرانسه و آلمان در پایان نشست خود در قالب "گروه نرماندی" در بیانیه مشترکی بر اجرای کامل آتش‌بس تا پایان سال کنونی 2019 و نیز اجرای توافق‌های مینسک در شرق اوکراین تاکید کردند.

به‌روزرسانی طرح مین‌روبی در مناطق درگیری و افزودن سه ناحیه منع تماس در این مناطق از دیگر موارد توافق این گروه چهارجانبه بود که در بیانیه پایانی نشست آمده است.

همچنین مسکو، کی‌یف، پاریس و برلین پیرامون تبادل همه زندانیان شناسایی شده در مهلت 30 روزه و اعطای وضعیت ویژه خودمختاری به مناطق دونباس شامل لوهانسک و دونتسک براساس توافق‌های مینسک توافق کردند.

همچنین توافق شد که وزرای امور خارجه و مشاوران سیاسی چهار کشور در چهار ماه آینده نشست دیگری برای پیگیری اجرای توافق‌های به دست آمده در نشست پاریس برگزار کنند.

به نظر می رسد روسای جمهور روسیه و اوکراین هر یک در راستای اهداف مد نظر خود، خواهان تحولی قبال توجه در وضعیت بن بست کنونی در شرق اوکراین هستند و پس از دیدار پوتین و زلنسکی در قالب نشست گروه نرماندی بایستی انتظار داشت که در آینده نه چندان دور دیدار دو جانبه ای نیز در راستای حل و فصل مسائل دو جانبه بین این دو برگزار شود.

نویسنده: سیدرضا میرطاهر

117/116

بیشتر بخوانید:

توافق "گروه نورماندی" بر اجرای کامل آتش بس در شرق اوکراین 

برگزاری نشست چهارجانبه اوکراین در پاریس