امنیت غذائی مردم سوریه از زمان آغاز بحران این کشور در سال 2011 به خطر افتاده است که این امر علل و عوامل مختلفی دارد که روزنامه الاخبار در مقاله ای به آن پرداخته است.

به گزارش ایران پرس، روزنامه اینترنتی الاخبار امروز شنبه در گزارشی به قلم «ایهم مرعی» به وضعیت امنیت غذائی مردم سوریه پرداخت و نوشت، حجم تولید گندم به هفت درصد (7%) حجم تولیداتِ قبل از جنگ (2011) کاهش یافته است و مسئولان مناطق تحت کنترل کُردهای مسلح اکثر تولیدات گندم استان حسکه را خریداری کرده اند.

میزان پائین حجم تولید گندم در سال 2017 که از 271 هزار تُن فراتر نمی رود، نشان می دهد که امنیت غذائی در سوریه در این برهه به خطر افتاده و این مقدار کاهش تولید گندم در تاریخ معاصر کشور سابقه نداشته است.

سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در گزارش های خود ادعا می کند که میزان تولید گندم در سوریه دوازده درصد (12%) افزایش یافته است، ولی آمار سازمان کل تولید و فروش گندم پائین ترین میزان تولید این محصول کشاورزی را در تاریخ کشور نشان می دهد و حاکیست که حجم تولید گندم فقط در حد 271 هزار تُن  و به عبارت دیگر، معادل هفت درصد حجم تولیدِ سال 2011 است.

فائو و برنامه جهانی غذا که هر دو وابسته به سازمان ملل هستند، اعلام کرده بودند که مقدار محصول گندم سوریه به  یک میلیون و 800 هزار تُن در سال 2017 رسیده است و در مقایسه با سال 2016 افزایش 12 درصدی را نشان می دهد ولی این آمار مغایر با واقعیت است .  

کاهش شدید حجم تولید گندم در سوریه زنگ خطر را درباره امنیت غذائی مردم به صدا درآورده است.

دولت هایِ پیاپی سوریه در سال های اول جنگ امنیت غذائی مردم را به خوبی تأمین کردند ولی سرانجام مجبور به واردات گندم از اوکراین و روسیه شدند تا نیاز کشور به گندم را برای تولید آرد و نان تأمین کنند.

«رجب سلامه» کارشناس کشاورزی در مصاحبه با الاخبار گفت:

"یکی از علل کاهش تولید گندم روی آوردن کشاورزان به کاشت محصولات زودبارده و پُرسود همچون زیره، سیاه دانه (شونیز) و کنجد است که این امر باعث کاهش مساحت زیر کشت گندم شده است.

دسترسی نداشتن کشاورزان به لوازمی همچون کود و سوخت نیز باعث کاهش تدریجی مساحت زیر کشت گندم و کاهش حجم تولید شده است."

برخی نهادهای سازمان ملل متحد هم در گزارش های خود کاهش تولید گندم سوریه را ناشی از افزایش هزینه ها و در دسترس نبودن وسایل و لوازم کشاورزی از جمله دانه و کود و تخریب زیرساخت ها می دانند.

اقدام دیر هنگام دولت سوریه برای بهبود وضعیت حجم تولید گندم تغییری در این وضعیت ایجاد نکرده است و کشاورزان 2 ماه پیش از برداشت محصول نمی دانند که دولت، گندم آنها را خریداری خواهد کرد یا خیر و شایعاتی هم پیچیده است که دولت فقط به گندم وارداتی که قبلاً خریداری کرده است، بسنده خواهد کرد.

هر چند کمیتۀ مرکزی خرید و  فروش محصولات کشاورزی نشستی را به ریاست «عبدالله الغربی» وزیر بازرگانی در شهر «قامشلی» (تولیدکنندۀ بیش از 55 درصد از مجموع تولیدات گندم کشور) برای بهبود وضعیت حجم تولید گندم برگزار کرد و در این نشست با وجود بدهکاری دولت به کشاورزان مبلغ 140 لیره برای هر یک کیلوگرم گندم تعیین شد و قول خرید گندم به کشاورزان داده شد ولی استان «حسکه» (پایتخت کشاورزی سوریه) فقط 157 هزار تُن گندم در سال 2017 تولید کرد که میزان ان در مقایسه با سال 2016 بسیار کاهش یافته است زیرا حجم تولید گندم در سال 2016 نزدیک به 340 هزار تُن بود.   

کُردهای مسلح در مناطق تحت کنترل خود 7 مرکز برای خرید گندم از کشاورزان تشکیل داده اند که این امر باعث کاهش خریدهای دولت از کشاورزان استان حسکه شد.

بسیاری از کشاورزان مناطق شمالی استان حسکه کُردهای مسلح را به منع کشاورزان از فروختن گندم خود به دولت و اجبار آنها به فروختن گندم خود به مراکز هفتگانۀ مذکور با قیمتی کمتر از قیمت پیشنهادی دولت متهم می کنند.

کاهش مستمر تولید گندم از آغاز جنگ در سوریه

آمار وزارتخانه های کشاورزی و بازرگانی بیانگر کاهش مستمر تولید گندم است و نشان می دهد که سوریه پیش از جنگ 3 میلیون و 900 هزار تُن گندم تولید می کرد که در سال 2012 به یک میلیون و 600 هزار تُن کاهش یافت و در سال 2015 به 425 هزار تُن و در سال 2016 به 420 هزار تُن رسید.

«نوح اسیود» معاون رئیس سازمان کل دانه و حبوبات سوریه «سیطرۀ گروه های مسلح بر مناطق حومۀ شهر حلب، رقه و دیرالزور، کاهش تعداد مراکز  دولتی خرید گندم از کشاورزان و رسیدن این مراکز به 17 درصد از مجموع مراکز و تغییرات آب و هوائی» را علل کاهش تولید گندم اعلام کرد.

«آدام یائو»  Adam Yao نماینده فائو در سوریه هم اعلام کرد، باید مقدار گندمی را که دولت از کشاورزان خریداری خواهد کرد ، ارزیابی نمود زیرا سیاست کلی دولت خرید گندم از خارج است.

یائو گفت، بخشی از تولیدات گندم استان حسکه به عراق و ترکیه که همسایگان سوریه هستند ، منتقل می شود.

ولی «عامر حسن» مسئول امور کشاورزی استان حسکه قاچاق گندم به خارج را تکذیب کرد.  

«خطار عماد» عضو اتحادیه کشاورزان سوریه نگاهی خوش بینانه به صنعت کشاورزی دارد و می گوید، موفقیت ارتش سوریه در بازپس گیری بخش های وسیعی از خاک این کشور زمینه را برای رونق مجدد صنعت کشاورزی و افزایش حجم محصولات فراهم خواهد کرد.

عماد افزود، اتحادیه کشاورزان سوریه لوازم و ابزار آلات کشاورزی از خارج وارد خواهد کرد تا به کشاورزان برای ازسرگرفتن فعالیت عادی خود و رساندن حجم تولیدات به سطحی مطلوب کمک کند.  116/112

بیشتر بخوانید:

گزارش فائو درباره کاهش سطح تولید غذا در سوریه