فرش دستباف در جوامع بشری تاریخ با قدمتی دارد، زمانی که انسان‌ها روی زمین نمی‌توانستند زندگی کنند و حشرات آن‌ها را آزار می‌دادند از پوست حیوانات برای خود زیرانداز تولید می‌کردند. انواع فرش‌های دستباف ابتدایی، کیفیتی شبیه به نمد داشتند. در ادامه مطلب سعی داریم شما را با تاریخ فرش دستباف و رونق و جایگاه آن در بازار جهانی آشنا کنیم تا بتوانید خریدی عالی و به‌صرفه داشته باشید.
انواع فرش دستباف ازنظر جنس
قبل از این‌که به بررسی فرش‌های دستباف ایرانی، قیمت و رکورد جهانی آن‌ها بپردازیم، بهتر است انواع فرش‌های دستباف را از لحاظ جنس بررسی کنیم:
- فرش‌های دستباف ابریشمی
- فرش‌های سوف
- فرش‌های پشمی
- فرش‌های کرکی و زرباف
هریک از انواع فرش‌ها در مدل‌های مختلفی هستند، به‌طور مثال فرش‌های پشمی به این معناست که فرش تماماً از پشم ساخته‌شده یا فقط چله فرش از نخ پشمی است. فرش‌های زرباف نیز به انواع فرش‌هایی گفته می‌شوند که تاروپود آن‌ها از نقره و طلا ساخته می‌شوند و شما می‌توانید بین انواع فرش‌های دستباف با جنس‌های مختلف فرش موردنظرتان را انتخاب و خریداری کنید.
بازار جهانی فرش دستباف
در حال حاضر صادرات فرش دستباف به اغلب کشورهای اطراف، تقریباً یک‌سوم صادرات غیرنفتی ایران است. به‌طوری‌که می‌توان گفت ازنظر ارزآوری سهم قابل‌توجهی در اقتصاد ایران داشته است. در حال حاضر فرش‌های دستباف ایرانی تقریباً به بیش از 100 کشور صادر می‌شوند که این کشورها شامل ( آلمان، ایتالیا، ژاپن، انگلیس و آمریکا) هستند. برخی از این کشورها فرش‌های دستباف ایرانی را بعد از خرید به مصرف داخلی می‌رسانند و برخی از آن‌ها مجدد فرش‌ها را به کشورهای دیگر صادر می‌کنند. باوجود زیبایی و بی‌نظیر بودن فرش‌های دستباف ایرانی در جهان، در سال‌های اخیر روند صادرات فرش ایرانی نزولی بوده و این کاهش ضربه زیادی به بازار فرش ایران می‌زند. امروزه وجود تولیدات بی‌کیفیت فرش به بازار جهانی سبب شده تا به بازار فروش فرش دستباف ایرانی خدشه وارد شود.
فرش دستباف تاریخی
در بین انواع فرش‌های دستباف ایرانی در تاریخ ایران می‌توان به قالی‌های دستباف تاریخی ایران اشاره کرد:
فرش بهارستان: این فرش به‌عنوان فرش بهار خسرو شناخته می‌شود که در دوران خسرو پرویز بافته‌شده و با این نام شناخته می‌شود.
فرش پازیریک: این نوع فرش دستباف علاوه بر کیفیت، قدمتی 2500 ساله دارد و اغلب در اندازه‌های 210 در 183 سانتی‌متری و با 3600 گره بافته می‌شود.
فرش دستباف عصر صفوی: نمونه دیگر فرش دستباف که یکی از زیباترین قالی‌ها محسوب می‌شود به عصر صفوی مربوط می‌شود. درواقع بافندگان با نبوغ و خلاقیت خودشان فرش‌ها را می‌بافتند و تقریباً از آن دوران 1500 تخته فرش در طرح‌های مختلف وجود دارد.
مشخصات فرش دستباف ایرانی
به دلیل گسترش انواع فرش دستباف ایرانی در بازار داخلی و خارجی باید در زمان خرید نکات مهمی را در نظر بگیرید تا بتوانید خرید خوبی داشته باشید. فرش دستباف ایرانی در حالت کلی در 3 قالب خشتی، افشان و ترنج بافته می‌شود که نوع ترنج آن از همه طرح‌ها پرطرفدارتر است. این نوع فرش دارای حاشیه‌ای پهن و طرح‌های دایره و بیضی در میانه است. علاوه بر این به تفاوت‌های فرش دستباف و ماشینی هم دقت داشته باشید. به‌طوری‌که فرش‌های دستباف از دور جلوه زیبا و جذابی دارند. همچنین تقارن رنگ یکی از ویژگی‌های شاخص این محصول است و به زیبایی آن می‌افزاید. همچنین هنگام خرید فرش دستباف توجه داشته باشید که فرش باید دارای پرزهای انعطاف‌پذیر و درخشان باشد.
مزایای فرش دستباف
فرش دستباف ایرانی مزایای زیادی دارد که ازجمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فرش دستباف در شستشو و نظافت تغییر رنگ نخواهد داشت.
- قالی دستباف به‌مرور زمان ارزشمند‌تر می‌شود، یا به‌اصطلاح قالی پا خورده ارزش بیشتری دارد.
- در فصل تابستان به دلیل وجود الیاف طبیعی بسیار خنک است.
- طرح و نقش‌های بسیار زیبا
- کیفیت بالای فرش
- نبود الکتریسیته فرش براثر اصطکاک
طرح و نقش فرش دستباف ایرانی
همه می‌دانیم که فرش دستباف ایرانی هنر دست بافندگان است و گذشته از مرغوبیت و کیفیت فرش در زمان خرید حتماً طرح و نقش فرش را هم در نشر بگیرید و ابتدا با طرح‌های فرش آشنا شوید. طرح و نقش فرش ایرانی شامل موارد زیر است:
- طرح اسلیمی
- طرح افشان
- طرح شکارگاه
- طرح شاه‌عباسی
- طرح گلدانی
- طرح هندسی
- و طرح محرمات
فرش دستباف در خارج از کشور
زیبایی قابل‌توجه فرش ایرانی و همچنین تولید این محصول به دست تولیدکنندگان داخلی سبب محبوبیت زیاد این فرش در خارج از کشور شده است. به‌طوری‌که فرش‌های دستباف در خانه‌های مجلل خارجی مشاهده می‌شود. فرش ایرانی تقریباً به 80 تا 100 کشور جهان صادر می‌شود که از مهم‌ترین بازارهای صادراتی قالی دستباف می‌توان به کشورهای لبنان، ایتالیا، آلمان، فرانسه و... اشاره کرد. کشورهای آسیایی و اروپایی بیشترین سهم را در فرش‌های دستباف ایرانی دارند. درواقع این امر بیشتر به این دلیل است که مواد اولیه برای تولید عمده فرش‌های دستباف در داخل کشور تهیه می‌شود و در جهت تأمین مواد اولیه هیچ مشکلی وجود ندارد و صادرات به دیگر کشورها همچنان در حال انجام است.
مواد اولیه فرش دستباف ایرانی
یکی از اصلی‌ترین و شاخص‌ترین مواردی که سبب محبوبیت و مشهوریت فرش دستباف ایرانی شده استفاده از مواد اولیه مرغوب و باکیفیت است. در کنار زیبایی ظاهری فرش، مواد به‌کاررفته و طرح نهایی فرش هم از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از مواد بکار رفته در تاروپود فرش، پشم و پنبه است. به‌طوری‌که این نوع قالی و فرش به قالی دستباف پشمی شهرت دارد. علاوه بر این بین عشایر به‌جای نخ معمولاً پشم استفاده می‌شود.
سخن پایانی
یکی از نکات بسیار مهم که مشتریان هنگام خرید فرش دستباف باید در نظر داشته باشند، قیمت فرش است. فرش‌های دستباف با طرح و رنگ‌های متنوعی عرضه می‌شوند و قیمت هر یک از آن‌ها تفاوت‌هایی باهم دارند، درواقع هرچه تراکم فرش بهتر و بالاتر باشد قیمت نهایی محصول هم افزایش می‌یابد. در قیمت‌گذاری فرش دستباف، نحوه خرید محصول اهمیتی زیادی دارد و اگر مشتری مستقیماً فرش را از تولیدکننده و بدون واسطه خریداری کند، می‌تواند محصولی باکیفیت و درعین‌حال باقیمتی مناسب خریداری کند. روش دیگر برای خرید فرش دستباف مراجعه به سایت آریاس به نشانی اینترنتی https://arias.ir/ است. خریداران می‌توانند برای اطلاع از قیمت و کیفیت کالا همواره با مشاوران آریاس در ارتباط باشند و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنند.
