محور سفر آفریقایی «امانوئل ماکرون» بررسی موضوعات امنیتی، بحران غذا، چگونه گسترش روابط فرانسه با کشورهای آفریقایی عنوان شده است.
رئیس جمهوری فرانسه دراین سفر ابتدا وارد «یائونده» پایتخت کامرون شد و پس از آن به بنین و گینه بیسائو خواهد رفت. سفر مکرون درحالی است که بسیاری از شهروندان این کشورها از عملکرد فرانسه دراین قاره ناراضی هستند و سندهای جنایت فرانسویان در حافظه تاریخی آنها باقی مانده است.
«بدیمو کو» عضو جنبش آفریقایی برای استقلال و دموکراسی جدید (مانیدم)، در این زمینه گفت: "ما یک مناقشه تاریخی با فرانسه داریم. این ورود مکرون نیست که مشکل را به وجود میآورد؛ ما از این فرصت برای هوشیار کردن کامرونیها درباره مشکل با فرانسه استفاده میکنیم که گذاشتن همه جنایتهای فرانسه روی میز و حل کردن قطعی آنهاست."
اگرچه کشورهای آفریقایی طی سده های گذشته با انقلاب علیه استعمار، فرانسه را از کشورهای خود بیرون کردند اما فرانسه طی دهه های اخیر به بهانه های مختلف، در آفریقا حضور مداخله جویانه داشته است.
مهم ترین بهانه حضور فرانسه نیز کمک به برقراری امینت و مبارزه با تروریسم بوده است. از این رو، فرانسه به ویژه طی پنج سال گذشته در منطقه ساحل آفریقا با محوریت مالی حضور داشته است.
نظامیان فرانسه، مالی را پایگاه خود قرار داده اند و بر کشورهای این منطقه تسلط کامل دارند. البته طی ماه های اخیر و با تغییر و تحولات سیاسی در آفریقا و کشور مالی، فرانسه مجبور شد که نظامیان خود را از مالی خارج کند.
با این حال مقامات فرانسوی که نمی خواهند آفریقا را از دست بدهند، رسما اعلام کرده اند که نظامیان فرانسه در دیگر کشورهای این قاره مستقر خواهند شد. اکنون یکی از اهداف مهم مکرون نیز یافتن کشوری برای حضور جدی و رسمی نیروهای فرانسوی است؛ چنان که مکرون در این سفر دوباره بر تمایل خود مبنی بر «تمدید ساز و کار نظامی و امنیتی» فرانسه به ویژه در منطقه ساحل، تاکید کرد و مدعی شد: "ما امنیت قاره آفریقا را به حال خود رها نخواهیم کرد."
مکرون همچنین تقویت ارتشهای منطقه و توسعه همکاریها در حوزه امنیتی، دفاعی و دیپلماسی را از گامهای آتی فرانسه در قاره آفریقا اعلام کرده است.
ادعای مکرون درحالی بیان می شود که کشورهای آفریقایی از عملکرد فرانسه راضی نیستند و نظامیان فرانسه بیش از آن که امنیت را برقرار کنند، خود عاملی برای کشتار شهروندان کشورهای مختلف این قاره هستند. چنان که در مالی بارها غیر نظامیان به بهانه مبارزه با تروریسم توسط نیروها فرانسوی کشته شده اند.
از سوی دیگر، آفریقا برای فرانسه نقش حیاتی دارد و مقامات این کشور از نفوذ رقبا در آفریقا نگران هستند؛ به ویژه اکنون که با جنگ اوکراین و عدم حمایت بسیاری از کشورهای آفریقایی از سیاست های غرب در قبال روسیه، فرانسه بیش از پیش در صدد رایزنی و همراه کردن این کشورها با سیاست های خود هست.
کشورهای آفریقایی اکنون با جدی شدن بحران غذا نه تنها با سیاست های غرب در قبال روسیه همراه نیستند بلکه معتقدند تحریم های غرب و حمایت ها از اوکراین سبب کاهش مواد غذایی و بحرانی تر شد اوضاع درآفریقا شده است.
مکرون در این زمینه تلاش کرد اقدامات غرب علیه روسیه را توجیه کند و مدعی شد که منابع غذا همچون انرژی به سلاح جنگی روسیه تبدیل شدهاند. با این حال به نظر نمی رسد کشورهای آفریقایی همچنان گذشته، پذیرای سیاست های پاریس در قبال تحولات جهانی و منطقه ای باشند.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
117