روابط روسیه و سوریه در 12 سال اخیر روند رو به گسترشی داشته است. روسیه و جمهوری اسلامی ایران در جریان مبارزه سوریه با تروریسم به این کشور کمک زیادی انجام دادند.
بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه نیز در سالهای اخیر بارها به حمایتهای مسکو و تهران از دمشق در مبارزه با تروریسم اذعان کرد. سفرهای اسد به تهران و مسکو ضمن اینکه تأکیدی برای تقویت روابط دمشق با ایران و روسیه است، فرصتی برای رایزنی با مقامات این کشورها درباره مسایل مختلف مربوط به سوریه و منطقه نیز است.
پوتین و اسد آخرین بار در سپتامبر 2021 زمانی که رئیس جمهور سوریه به مسکو آمده بود، با یکدیگر دیدار کردند. اسد پیش از آن نیز چندین بار برای گفتگو با همتای روس خود به مسکو سفر کرده بود، از جمله در ماه مه 2018، نوامبر 2017 و اکتبر 2015، رئیس جمهور سوریه به روسیه سفر کرده بود.
رؤسای جمهور روسیه و سوریه همچنین در نوامبر 2020 یک نشست مجازی برگزار کردند و در ابتدای فوریه امسال نیز تلفنی گفت وگو کرده بودند.
از سوی دیگر، ولادیمیرپوتین، رئیس جمهور روسیه نیز طی سالهای اخیر دو بار در دسامبر 2017 و ژانویه 2020 برای دیدار با بشار اسد به سوریه سفر کرده است. این سفرها گویای اشتراک نظر دمشق و مسکو بر تداوم و تقویت روابط است.
سفر اخیر بشار اسد به روسیه از چند بعد حائز اهمیت است:
نخست اینکه؛ این اولین سفر رئیس جمهور سوریه به مسکو پس از جنگ اوکراین است. جنگ روسیه علیه اوکراین از فوریه 2022 آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
سوریه از جمله کشورهایی است که از روسیه در جنگ اوکراین حمایت کرد. بشار اسد در دیدار با ولادیمیر پوتین با تقدیر از مواضع روسیه و حمایت آن از حاکمیت و یکپارچگی ارضی سوریه، گفت: "این اولین سفر من پس از جنگ در اوکراین است، بار دیگر حمایت سوریه را از روسیه در جنگ علیه نازیسمی که غرب از آن حمایت میکند، مورد تاکید قرار میدهم."
دوم اینکه؛ این سفر پیش از برگزاری نشست چهارجانبه ایران، روسیه، ترکیه و سوریه انجام شد. پیشتر منابع رسانهای اعلام کرده بودند که معاونان وزیران امور خارجه ایران، روسیه، سوریه و ترکیه روزهای 15 و 16 مارس (24 و 25 اسفند) در مسکو دیدار خواهند کرد.
ترکیه از کشورهایی است که در دوران جنگ سوریه با تروریستها از برخی از گروههای تروریستی در مقابل نظام دمشق حمایت کرده، در چند نوبت علیه تمامیت ارضی سوریه وارد جنگ شده بود و اکنون نیز بخشهایی از سوریه در اشغال ترکیه قرار دارد.
ایران و روسیه، اما از نظام دمشق در مقابل تروریستها حمایت کردند. نقش ایران در زمینه کمک به مردم سوریه تنها مربوط به اعزام مستشاران نظامی و پشتیبانی از دولت سوریه برای مقابله با گروههای تروریستی محدود نبوده است و تهران همواره سعی کرده با انجام فعالیتهای دیپلماتیک به حل بحران سوریه بر اساس تحقق مطالبات مردم این کشور گام بردارد. استقبال از نشست چهارجانبه درباره سوریه نیز از جمله این فعالیتهای دیپلماتیک است.
سوم اینکه؛ این سفر در شرایطی انجام شد که ترکیه در ماههای اخیر بارها خواستار عادیسازی روابط با سوریه شد.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه دسامبر سال گذشته به رسانهها گفت: "از ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه برای برگزاری نشستی سهجانبه با بشار اسد دعوت کرده است."
در تاریخ 28 دسامبر 2022 رایزنی وزرای دفاع روسیه، سوریه و ترکیه در مسکو به عنوان بخشی از روند عادیسازی روابط بین آنکارا و دمشق برگزار شد.
به نظر میرسد در سفر اسد به سوریه نیز موضوع عادیسازی روابط دمشق با آنکارا مورد گفت وگو قرار گیرد.
در همین راستا، «رامی الشاعر» دیپلمات سابق و مشاور نزدیک به وزارت خارجه روسیه در گفتوگو با «عربی21» گفت: "پیشبینی میشود گفتوگوهای بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه و ولادیمیر پوتین، همتای روس وی در مسکو بر پرونده ازسرگیری روابط میان دمشق و آنکارا متمرکز باشد."
نویسنده: سیدرضی عمادی
117