وزیران خارجه، انرژی، اقتصاد و تجارت، ذخایر آب، روسای کمیته های رشد جهانگردی و حفظ محیط زیست و دادستان کل، امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان را در این سفر همراهی می کنند.
گفت و گوی دوجانبه رئیسان جمهوری ایران و تاجیکستان و امضا چند سند همکاری در حوزه‌های اقتصادی، علمی، سیاسی و فرهنگی از برنامه‌های سفر دو روزه امامعلی رحمان به تهران اعلام شده است.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، 1 مه در تماس تلفنی رئیس جمهوری تاجیکستان، از وی برای سفر به ایران دعوت کرده بود.
در دو سال اخیر، همگرایی در روابط ایران و تاجیکستان تقویت شده است؛ سفر رئیس جمهوری ایران به تاجیکستان در ماه سپتامبر 2021، فصل نوینی در همکاری های همه جانبه تهران و دوشنبه به وجود آورد و در جریان این سفر 8 سند همکاری در حوزه‌های مختلف بین دو کشور به امضا رسید.
ادامه نا آرامی ها در برخی مناطق غرب آسیا، خروج آمریکا از منطقه و همچنین جنگ اوکراین، نیاز به همگرایی کشورهای منطقه برای مقابله با تهدید ها و همچنین ایجاد فرصت های اقتصادی را افزایش داده است. دولت سیزدهم ایران نیز با تاکید بر اولویت کشورهای منطقه و مسلمان و افزایش تعاملات و مناسبات تجاری با این کشورها، در تلاش برای کاهش تنش ها و اختلافات و همچنین تقویت همگرایی در منطقه است.
مقامات ایران و تاجیکستان درباره روابط دوجانبه و مسائل منطقه ای در ارتباط مستمرهستند و تاکنون علاوه بر معاهدات و تفاهمنامه های اقتصادی، دو معاهده امنیتی نیز امضا کرده اند؛ در سفر اخیر سرلشکر علی باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به تاجیکستان هم با هدف توسعه همکاری‌های مشترک دفاعی و نظامی، کارخانه تولید پهپاد ایرانی ابابیل 2 در شهر دوشنبه افتتاح شد.
ایران و تاجیکستان در چارچوب سازمان های منطقه ای نظیر سازمان همکاری اقتصادی (اکو) و سازمان همکاری شانگهای نیز همکاری خوبی دارند و از مواضع یکدیگر در این سازمان ها پشتیبانی می کنند؛ نمونه اخیر آن حمایت تاجیکستان از درخواست پذیرش عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای است که منجر به تصویب این درخواست و شروع فرآیند عضویت در این سازمان در بیست و یکمین اجلاس شورای سران شانگهای در سپتامبر سال 2021 در شهر دوشنبه شد.
تاجیکستان به لحاظ اقتصادی، کشوری با ظرفیت تبدیل شدن به یک شریک بزرگ اقتصادی ایران در آسیای مرکزی است که می‌تواند از طریق بنادر جنوبی ایران به آب های آزاد دسترسی داشته باشد. آمارها نیز حاکی از جهش چشم گیر در مناسبات تجاری دو کشور است؛ در سال 1400 شمسی بیش از 139 هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش 131 میلیون دلار بین ایران و تاجیکستان تبادل شد که نسبت به سال قبل از آن، رشد 489 درصدی در وزن و 463 درصدی در ارزش را نشان می دهد.
ایران و تاجیکستان در پروژه های نفت، سدسازی، صنایع غذایی، فلزات و گردشگری نیز ظرفیت بالایی برای همکاری دارند و شرکت‌های ایرانی در طرح‌های راهبردی تاجیکستان از جمله پروژه سد و نیروگاه برق آبی راغون، تونل استقلال، اجرای تصفیه خانه آب دوشنبه و چندین پروژه دیگر تاجیکستان حضور فعال داشته اند.
بدیهی است، سفرهای رسمی رئیسان جمهوری و دیگر مقامات عالی رتبه ایران و تاجیکستان در سال های اخیر و امضای ده ها سند در زمینه های سیاسی ، اقتصادی و دفاعی، حاکی از اهتمام جدی طرفین برای تقویت روابط دوجانبه در زمینه‌های مختلف محسوب می شود؛ قرابت و پیوند های دیرینه فرهنگی، دینی و تاریخی میان ایران و تاجیکستان نیز بستری مناسب برای توسعه و تعمیق مناسبات به وجود آورده است که با سفر رئیس جمهوری تاجیکستان به ایران می توان افق های وسیع تری برای آن ایجاد شود.
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
115
